Dialyse

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Dialyse

Dialyse

Wat is de functie
van de nieren?

1. De bloeddruk reguleren
2. Het aanmaken van erythropoëtine (EPO)
3. Behouden van een optimaal calcium-fosfaatgehalte
4. Regelen van de zuurgraad in het lichaam

Dialyse

Functie van de nieren:

• Verwijderen van afvalstoffen
• Verwijderen van overtollig vocht
• De bloeddruk reguleren middels het RAAS systeem
• Het aanmaken van erythropoëtine (EPO)
• Behouden calcium- en fosfaatgehalte
• Reguleren van de zuurgraad 

De nieren hebben veel verschillende belangrijke functies, die essentieel zijn.

• In alles wat je eet en bepaald soort drinken zitten afvalstoffen, deze worden normaal gesproken verwijderd onder andere door de nieren via de urine.
• Alles wat je drinkt, plas je normaal gesproken uit. Bij nierfalen zie je vaak dat de urineproductie achteruit gaat en in sommige gevallen volledig stopt.
• De bloeddruk wordt door de nieren gereguleerd door middels het RAAS (Renine-Angiotensine-Aldosteron Systeem). Dit is een belangrijk systeem in het lichaam dat de bloeddruk en de hoeveelheid vocht en elektrolyten in het bloed reguleert. Het zorgt ervoor dat de bloeddruk op peil blijft en speelt een rol bij het handhaven van de nierfunctie. Wanneer de bloeddruk of het volume van het bloed te laag is, detecteren de nieren dit en geven ze het enzym renine af. Dit heeft effect op meerdere hormonen en stuurt vervolgens het lichaam aan om bijvoorbeeld bloedvaten te vernauwen (vasoconstrictie) of het vocht en zouten vast te houden. Hierdoor reguleert de nier onder andere de bloeddruk.
• Nieren maken  ook het hormoon erythropoëtine (EPO) aan. EPO is vaker in het nieuws geweest, vanwege bijvoorbeeld wielrenners die deze doping gebruikten om beter te presteren. EPO is nodig om het beenmerg te stimuleren om rode bloedcellen aan te maken. Rode bloedcellen vervoeren zuurstof naar alle organen.
• Nieren helpen bij het behouden van een optimaal calcium- en fosfaatgehalte in het bloed. Dit is belangrijk bij het gezond en sterk houden van de botten.
• Door je stofwisseling en het gebruik van je spieren maakt je lichaam melkzuur aan, dat is een natuurlijk proces. Je nieren neutraliseren het melkzuur door het teveel aan zuur uit te plassen. Als dat niet gebeurt, dan kunnen je spieren letterlijk verzuren of krijg je problemen met je stofwisseling.

Welke dialyse behandelingen ken je?

Er zijn 2 verschillende dialyse behandelingen, namelijk:

- Hemodialyse

- Peritoneaal dialyse

Binnen deze 2 dialyse vormen zijn ook weer meerdere mogelijkheden, waar ik straks verder op in zal gaan.

Dialyse

• Peritoneaal dialyse

Hemodialyse

Peritoneaal dialyse is dialyse via het buikvlies. Peritoneum is een ander woord voor buikvlies. Bij deze vorm van dialyse fungeert het buikvlies als filter.

Hemodialyse is dialyse via het bloed. Hemo betekent bloed. Bij deze vorm van dialyse wordt het bloed gezuiverd.

Wat wordt er met dialyse gedaan?

Dialyse

Verwijderen van:

Afvalstoffen

Overtollig vocht

Tijdens dialyse worden er afvalstoffen en overtollig vocht verwijderd uit het lichaam. Doordat de nieren niet goed meer functioneren hopen de afvalstoffen zich op in het lichaam. Ook al het vocht wat je drinkt kan bij nierfalen niet altijd uit het lichaam verwijderd worden. Sommige patiënten plassen helemaal niets meer, dus al het vocht wat ze drinken moet er via dialyse weer uitgehaald worden. Dit kan via het bloed of via het buikvlies verwijderd worden.

Hoeveel behandelingsopties zijn er voor een patiënt met nierfalen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Dialyse

• Peritoneaal dialyse
• Hemodialyse
• Transplantatie
• Conservatieve therapie

4 verschillende behandelingsmogelijkheden bij nierfalen:

Dialyse

Peritoneaal Dialyse (PD): Buikspoeling

Blauw = nieuwe dialyse vloeistof loopt de buik in

Geel = verzadigde dialyse vloeistof met afvalstoffen en overtollig vocht loopt de buik uit

Peritoneaal dialyse (PD) komt van het woord peritoneum, wat buikvlies betekent. Het is dialyse middels het buikvlies. Hierbij fungeert het buikvlies als filter voor het afvoeren van afvalstoffen en overtollig vocht.

Het buikvlies, of peritoneum, bekleedt de binnenkant van de buikholte en omhult ook de organen die zich daarin bevinden, zoals de maag, lever, en darmen. Het is een dun vlies dat ervoor zorgt dat de organen op hun plaats blijven en soepel langs elkaar kunnen bewegen.

Bij PD laten ze een soort suikervloeistof in de buik lopen (blauwe vloeistof op de afbeelding), deze vloeistof verspreid zich over de hele buikholte en moet enkele uren in de buik aanwezig blijven. De vloeistof zorgt ervoor dat alle afvalstoffen en overtollig vocht naar de buikholte worden toe getrokken.

Vervolgens wordt na die paar uur, de vloeistof weer uit de buik gelaten met alle afvalstoffen en overtollig vocht (gele kleur op de afbeelding).

Dialyse

Peritoneaal Dialyse (PD): Buikspoeling

CAPD

Handmatig door de patiënt

4x overdag

APD

's nachts middels de machine

8 a 10 uur

PD is altijd een thuisbehandeling, eventueel met behulp van de thuiszorg.

Bij PD heb je 2 opties, namelijk:

• CAPD (Continue Ambulante Peritoneaal Dialyse). Handmatig de wisselingen doen door 4x per dag overdag de "vieze" vloeistof uit de buik te laten lopen en de schone vloeistof in de buik te laten lopen (dit duurt ongeveer een half uur bij geen problemen). Tussen de wisselingen door is de patiënt mobiel, kan eventueel werken, lopen, enz.
• APD (Automatische Peritoneaal Dialyse). Hierbij voert de machine 's nachts de wisselingen uit.