Stijlfiguren hyperbool, understatement, litotes, eufemisme

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Stijlfiguren

hyperbool, understatement, litotes, eufemisme

Waarom gebruik je stijlfiguren?

Waarom gebruik je stijlfiguren?

- Stijlfiguren gebruik je om een gevoelswaarde aan je woorden te geven.

- Met stijlfiguren kun je overdrijven, iets afzwakken of een pijnlijke zaak wat verzachten

Hyperbool

Als je overdrijft, gebruik je een hyperbool.

Voorbeeld:  Hij barst van het geld. 

Je bedoelt: Hij is rijk.

Hyperbool

Voorbeelden:

- In Nederland regent het 29 van de 30 dagen.

- Je wordt doodgegooid met informatie over corona.

Understatement

Als je iets afzwakt, gebruik je een understatement. Je zegt dat iets minder mooi, groot of belangrijk is dan het in werkelijkheid is.

Voorbeeld: Zij heeft wel een paar centen.

Je bedoelt: ze is rijk.

Understatement

Voorbeeld:

- Ik had een twee voor het proefwerk. Ik had dus wel een paar foutjes gemaakt.

Hyperbool <----> Understatement

Litotes

- Een bijzondere vorm van het understatement. Je ontkent het tegenovergestelde door een dubbele ontkenning te gebruiken.

Bijvoorbeeld: -"Hij is niet onvriendelijk.": (bedoeld: hij is vriendelijk)

"De wedstrijd was niet saai.": (bedoeld: de wedstrijd was spannend)

"Dat is geen slechte oplossing.": (bedoeld: dat is een goede oplossing)

"Ik vind die film niet onaardig.": (bedoeld: ik vind die film leuk)

"Die situatie is niet onvergelijkbaar.": (bedoeld: die situatie is vergelijkbaar)

Gebruik: als je bijvoorbeeld de sfeer goed wilt houden.

Eufemisme

Een andere manier om de sfeer goed te houden, maar dan door iets mooier, vriendelijker of minder onaangenaam te zeggen dan je eigenlijk bedoelt.

Bijv.: Een grotere financiële compensatie 

=  salarisverhoging. 

Een ongewenste bezoeker = een inbreker. 

Een gouden handdruk = een ontslagvergoeding.

Hoe kun je -in verschillende situaties- zeggen dat je naar het toilet gaat?

Even testen

Welk stijlfiguur herken je in de volgende zinnen? 

Die film is echt OM JE DOOD TE LACHEN.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

Het kost EEN PAAR CENTEN, maar dan heb je ook wat.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

De overheid moet de komende jaren AFSLANKEN.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

Hij heeft GEEN KLAP uitgevoerd voor de proefwerkweek.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

Helaas moest Kees zijn oude hond Willem laten INSLAPEN.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

'EEN LEUK KARRETJE', zei Hetty toen ze de Jaguar van Felix zag.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

Mijn tante heeft voor één ochtend in de week een INTERIEURVERZORGSTER.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

'Ik heb EEN KLEIN MAZZELTJE gehad', zei de winnaar van de jackpot.

1. eufemisme
2. understatement
3. hyperbool
4. litotes

Dat is niet onwaarschijnlijk.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement
4. litotes

Hij sterft aan de hoeveelheid toetsen

1. Eufemisme
2. Litotes
3. Hyperbool
4. Understatement

Dat schot is niet mis

1. Eufemisme
2. Litotes
3. Hyperbool
4. Understatement

Ik word knettergek van je gezeur.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme
4. litotes