Les 2. Verzamelen en analyseren (MEWS/SBAR)

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Oriëntatie op de situatie

Leerdoel

• Je laat zien dat je vitale functies van de zorgvrager kan verzamelen en analyseren met behulp van MEWS en SBAR
  

Stap 1: Wat valt me op?

In deze stap verzamel je objectieve en subjectieve gegevens over de cliënt.

Je kijkt, luistert, voelt en vraagt na — zonder direct te oordelen.

De MEWS-score helpt je bij het objectief observeren van de vitale functies van een cliënt, om vroegtijdig achteruitgang te signaleren.

Elke afwijking levert punten op (0–3), en de totaalscore bepaalt het risiconiveau en de actie die je moet nemen.

Wat zijn de vitale functies?

in welke situatie check
je de vitale functies?

Het niet-pluis/onderbuikgevoel..

Ken jij de MEWS?

Ja

Nog nooit van gehoord

MEWS (Modified Early Warning Score)

MEWS invullen

• Vul de MEWS-score in voor meneer De Vries.
• Noteer wat je opvalt in je observatie (objectieve gegevens).
• Beschrijf welke actie je moet ondernemen op basis van de MEWS-score.
• Licht kort toe waarom deze observaties belangrijk zijn 

💬 Voorbeeld van uitwerking 

Observatie: Ademhaling versneld, hoge pols, lage bloeddruk, koorts, sufheid.

MEWS-score: 7 punten (hoog risico).

Actie: Arts/verpleegkundige direct waarschuwen, vitale functies blijven controleren, zuurstof toedienen indien voorgeschreven.

Redenering: Waarden wijzen op beginnende sepsis; snel handelen kan complicaties voorkomen.

SBAR: De SBAR is een communicatiestructuur die je helpt om duidelijk en professioneel te rapporteren en te overleggen met artsen of collega’s.

De denkhulp SBAR gebruik je om duidelijk en snel over de zorgvrager te praten met de arts of andere disciplines.

De Engelse afkorting SBAR staat voor:

 

Situation - situatie: Wie ben jij, over welke zorgvrager gaat het en wat is het probleem?

Background - achtergrond: Wat zijn de voorgeschiedenis en achtergrond tot nu toe?

Assessment - beoordeling: Wat is jouw beoordeling van actuele en mogelijke problemen in de situatie?

Recommendation - aanbeveling: Wat verwacht je van de ander?

Waarom is deze methode belangrijk?

📞 Oefenopdracht: SBARR-verslag doen aan de arts

De SBARR is een communicatiestructuur die je helpt om duidelijk en professioneel te rapporteren en te overleggen met artsen of collega’s.

Je werkt op een somatische afdeling. Meneer De Vries (78 jaar) klaagt dat hij zich niet lekker voelt en wat benauwd is.

Je hebt zijn MEWS-score berekend: 7 punten (hoog risico).

Ademhaling: 24/min

Pols: 110/min

Bloeddruk: 95/60 mmHg

Temperatuur: 38,5°C

Bewustzijn: Verbal (reageert traag)

Saturatie: 90%

Bij welke situaties kan de SBARR methode worden toegepast?

1. Bij een overdracht
2. Tijdens een multidisciplinair overleg
3. Bij een artsenvisite

De verpleegkundige vertelt dat de patiënt bekend is met een stollingsstoornis. Welke fase is dit?

1. Situation
2. Background
3. Assessment
4. Recommendation

De verpleegkundige vraagt aan de arts of hij/zij alvast pijnstilling zal geven, zij denkt dat dit de scherpe randjes er alvast even afneemt. Bij welke fase hoort dit?

1. Situation
2. Assesment
3. Reccomendation
4. Background

jouw beoordeling van actuele en mogelijke problemen in de situatie.

korte samenvatting van de voorgeschiedenis van de zorgvrager.

beschrijving van het probleem.

voorstel voor acties.

S

B

A

R

Aan de slag

• Maak 3 groepen.
• Lees je casus door en beslis wat er aan de hand is, is er reden voor paniek? Gebruik hiervoor de MEWS.
• Beslis van hieruit met wie je contact opneemt en beschrijf wat je doorgeeft met behulp van de SBAR.

• De uitkomst presenteer je zo aan elkaar.

Je werkt op een verpleegafdeling van huize De Waterlelie en loopt door de gang naar de huiskamer. Ineens hoor je gegil uit de slaapkamer van meneer Van den Vossenberg, een zorgvrager met multiple sclerose. Je weet dat hij niet veel zorg nodig heeft, behalve bij de ADL, want hij doet veel zelf.

Je rent bij hem naar binnen. Hij ligt op de grond en houdt met beide handen zijn heup vast. Hij kermt van de pijn. Je loopt naar hem toe en ondersteunt zijn hoofd. Je vraagt wat er gebeurd is.

Meneer vertelt dat hij is uitgegleden toen hij zijn pantoffels aan wilde trekken, hij heeft nu pijn in zijn heup en schouder. Je ziet uiterlijk niets aan zijn lichaam.

Je hebt één collega die met jou deze avonddienst draait.

De broodmaaltijd is achter de rug. Mevrouw Asmal heeft zich door alle drukte verslikt in een stukje brood met pindakaas. Ze kucht de hele dag. Je houdt haar goed in de gaten, maar bemerkt geen bijzonderheden.

De volgende ochtend geeft de nachtdienst door dat mevrouw koorts heeft (38,9 °C) en dat mevrouw hoest. De nachtdienst denkt dat mevrouw een griepje heeft opgelopen en adviseert haar goed in de gaten te houden. Jij ondersteunt mevrouw Asmal vandaag bij de ADL. Je doet de controles:

temperatuur (39,3 °C)

bloeddruk (RR 135/85)

ademhaling (oppervlakkig en snel)

pols (100 p/min)

Je werkt in de thuiszorg en bezoekt het echtpaar Van Brummelen. Meneer Van Brummelen heeft last van hartfalen. Hij draagt steunkousen en is kortademig. Hij zit nog in bed. Je hoort hem hijgen. Je wilt zijn steunkousen aantrekken en schrikt van zijn benen. Ze zijn heel dik, rood en glanzend. Meneer Van Brummelen zegt: ‘Moet je kijken, als ik met mijn vinger op mijn been duw, komt het vocht eruit zetten.'

Mevrouw Van Brummelen zegt dat dit al drie dagen zo is en dat meneer ook meer klaagt over benauwdheid. Je voert controles uit: pols (112 p/min), ademhaling (snel), temperatuur (37,5 °C)

Stap 2. Punten van aandacht vaststellen

Stap 2 bestaat uit drie delen:

• Je ordent de gegevens.
  
• Je bedenkt wat mogelijke problemen zijn.
  
• Je legt verbanden tussen de problemen.

Ik ken de 4 levensdomeinen

Ja

Nee

Bij welk domein?

🧩 Oefening: koppel de doelstelling aan het juiste levensdomein

Lees de onderstaande doelstellingen en vul in bij welk levensdomein ze horen:

A. Woon- en leefomstandigheden

B. Participatie

C. Mentaal welbevinden en autonomie

D. Lichamelijk welbevinden en gezondheid

Antwoorden

1 Woon- en leefomstandigheden

2 Lichamelijk welbevinden en gezondheid

3 Participatie

4 Mentaal welbevinden en autonomie

5 Woon- en leefomstandigheden

6 Mentaal welbevinden en autonomie

7 Lichamelijk welbevinden en gezondheid

8 Participatie

9 Woon- en leefomstandigheden

10 Mentaal welbevinden en autonomie

11 Lichamelijk welbevinden en gezondheid

12 Participatie

13 Lichamelijk welbevinden en gezondheid

14 Participatie

15 Mentaal welbevinden en autonomie

Stap 3: Welke informatie ontbreekt nog?

Je kunt op verschillende manieren meer gegevens verzamelen:

• navraag doen bij de zorgvrager
• extra observaties doen
• onderzoek doen of laten doen

Observatielijsten

Observatielijsten

In de zorg worden verschillende observatielijsten gebruikt. Enkele voorbeelden:

• ADL-lijst (observatielijst voor algemene dagelijkse levensverrichtingen)
  
• risicoscorelijst voor decubitus (doorliggen), bijvoorbeeld de Nortonschaal
  
• pijn-observatielijst, bijvoorbeeld de VAS

• observatielijst voor de herkenning van een delier, bijvoorbeeld de DOS

Aan de slag!

Learnbeat 25.1, I Integratie 

Oefenen met behulp van de casus van Mevrouw de Jong: 

MEWS-score en MEWS-scorekaartje 

SBAR denkhulp 

Denkhulp levensdomeinen 

Aanvullende observaties