2.2 DNA replicatie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

TO DO - deze week

les 1       * heeft iedereen al pissebedden?!

                * inleiding 2.1 bouw + functie DNA

  

les 2       * bespreken 2.1 en 2.2 DNA replicatie

                 * werken aan opdrachten 

les 3        * bespreken 2.3 eiwitsynthese

donderdag 1 okt

14.15 - 16.15 PO bio

duo's op ELO

TO DO - deze week

les 1       * 2.2 DNA replicatie bespreken

                * werken aan opdrachten en begrippenlijsten

                  

les 2       * bespreken 2.3 eiwitsynthese              

                 * werken aan opdrachten 

les 3        * bespreken 2.5 mutaties  WOENSDAG 2e UUR

                  * werken aan opdrachten 

les 4        * bespreken 2.6 biotechnologie

                  * werken aan opdrachten 

LEERDOELEN

2.2 - DNA replicatie

* je kunt beschrijven hoe DNA-replicatie plaatsvindt

* je begrijpt hoe telomeren samenhangen met veroudering

* je kunt uitleggen hoe met gegevens die zijn verkregen door DNA-analyse de graad van verwantschap van soorten kan worden vastgesteld

Zoek in je boek naar de uitleg over telomeren. (2.2) Geef een uitleg in je eigen woorden wat deze dingen zijn.

aantal histonen + DNA = nucleosoom

welke binas tabel gaat over
de bouw van DNA?

stikstofbasen

DNA-sequentie 

* de volgorde van de stikstofbasen

allel  

* variatie in de DNA-sequentie van een gen
* bij het gen van haarkleur bijv. blond, bruin en zwart haar 

www.bioplek.org

de bouwstenen van DNA

nucleotiden bestaan uit:

* desoxyribose (een suiker)

* fosfaatgroep

* een stikstofbase (A / T / C / G)

Adenine

Guanine

Thymine

Cytosine

bouw DNA en RNA nucleotide

welke binas tabel gaat over
DNA replicatie?

DNA replicatie

DNA-replicatie

DNA-replicatie

• Begint bij replicatiestartpunt
• In twee richtingen verbindingen verbroken door helicase
• Replicatiebel ontstaat
• DNA-polymerase leest oude streng in 3' --> 5' richting
• Nieuwe streng vormt dus in 5' --> 3' richting

De bouw van een nucleotide:

de koostofatomen zijn genummerd.

stap 1: het DNA wordt 'open geritst'

stap 2: aan beide zijden worden nieuwe nucleotiden geplakt

DNA replicatie

stap 1: het DNA wordt 'open geritst'

DNA replicatie

stap 2: aan beide zijden worden nieuwe nucleotiden geplakt

DNA replicatie

de DNA polymerase kan alleen beginnen met bouwen bij een 

'RNA-primer'; een stukje RNA. 

uitbeelden geblazen!

kleur / aantal bindingen

paars - 3 

geel - 3 

blauw - 2 

oranje - 2 

* welke nucleotide ben jij?

* de linkerhand, recht vooruit gestoken (in de kijkrichting) is de fosfaatgroep, dus het 5’- uiteinde

* het lijf zelf is de suikergroep met de linkerschouder als 3’-uiteinde

* de rechterhand, zijwaarts uitgestoken is de stikstofbase

en dan nu weer terug naar de telomeren...

sequensen

• het bepalen van de nucleotidevolgorde van DNA
• volledig genoom van de mens: 3 biljoen basenparen
• variatie in DNA-sequenties van een soort kan info geven over afkomst, risico om ziektes te ontwikkelen, erfelijke ziektes
• forensisch onderzoek (DNA-profielen)
• DNA-barcode vergelijken voor b.v. verwantschap bepalen (kan m.b.v. met CO1-gen: bestaat uit 648 nucleotiden mtDNA)