Les 4: Kolonialisme en slavernij

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De tijd van pruiken en revoluties

Les 4: Kolonialisme en slavernij

De leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe de trans-Atlantische slavenhandel groeide.

2. Je kunt beschrijven welke slavernij er was op Amerikaanse plantages.

3. Je kunt beschrijven welke slavernij er was in de Nederlandse koloniën.

4. Je kunt beschrijven hoe de slavernij werd afgeschaft.

We gaan terug naar de tijd 

van de tot slaaf gemaakten ...

Wat weet je eigenlijk al van slavernij?

East India Company (EIC)

De Engelsen richtten hun eigen VOC op met uiteindelijk India (Brits Indië) als belangrijkste kolonie. Dit bedrijf betekende wel stevige concurrentie. Beiden deden mee met de slavenhandel.

Plantages

De overzeese gebieden (kolonies) werden gebruikt om heel veel geld te verdienen. Behalve zilvermijnen werden plantages (grote landbouwbedrijven) gesticht (tabak, cacao, koffie).

West-Indische Compagnie

De Nederlanders richtten hun pijlen ook op andere werelddelen. De VOC stichtte een kolonie in Zuid-Afrika. Maar in 1621 werd de WIC opgericht als concurrent voor o.a. Spanje.

<-->                     

Kaap de                    

Goede Hoop                     

Superioriteitsgevoel + racisme

Door het enorme succes van de veroveringen van andere werelddelen (kolonialisme) door verschillende Europese landen ontstond een gevoel van superioriteit (meerderwaardig). 

Trans-Atlantische slavenhandel

In eerste instantie werden de indianen als slaven ingezet, maar dat ging niet goed. Vervolgens werden slaven uit West-Afrika gehaald. Deze vorm van slavernij nam in de 17e eeuw enorm toe

Plantages

In de koloniale gebieden (bv. Noord- en Zuid Amerika) kwamen veel plantages. Om de producten te verbouwen waren veel landarbeiders uit Afrika nodig. Alleen zij zouden geschikt zijn...

Driehoekshandel

Vanuit Europa werden producten verhandeld in Afrika. Vanuit Afrika werden slaven gekocht en overgebracht naar Amerika. Vanuit Amerika werden producten meegenomen naar Europa.

Slavenschepen

Eenmaal aan boord van een slavenschip was de "handelswaar" weken onderweg, voordat ze aankwamen in Noord- of Zuid Amerika. Aldaar werden ze op slavenmarkten doorverkocht.

Slavenmarkten

De Nederlanders gebruikten de Antillen vaak als tussenstation. Van daaruit kwamen veel slaven terecht op plantages in Suriname, waar ze de rest van hun leven moesten verblijven.

Een vreselijk leven

Het "leven" op de plantages was zwaar. De slaven moesten keihard werken, werden mishandeld en gebrandmerkt.

Slavenopstanden

Eenmaal tot slaaf gemaakt, kwam je moeilijk weg. Opstanden kwamen weinig voor. Slaven waren vaak geketend en dus gebrandmerkt. Enkelen vluchtten de (Surinaamse) jungle in.

Abolitionisme

Eind 18e eeuw kwam in Groot-Brittannië het abolitionisme op. Abolitionisten vonden dat mensen van nature gelijk waren en wilden afschaffing van de slavernij. Iedereen gelijke rechten!

                                                      <---

                                                                       medaillon van

                                                                       Joshua Wedgwood

                                                                                  --->

John Gabriël Stedman

In 1796 werd een boek uitgegeven over de ellendige omstandigheden van slaven op de plantages in Suriname. Met name de afbeeldingen maakten grote indruk!

Afschaffing 

slavenhandel en slavernij

In 1807 werd de Britse slavenhandel verboden, maar pas in 1833 werd de slavernij in het Britse rijk afgeschaft. 

Door de Franse Revolutie werd in 1794 de Franse slavernij afgeschaft. Napoleon draaide dit terug. Uiteindelijk werd de Franse handel in 1815 afgeschaft en in 1848(!) de slavernij.

De Verenigde Staten

Andere landen waren nog niet zover. De Amerikaanse bevolking raakte verdeeld over de afschaffing van slavernij. Dit was een oorzaak voor het uitbreken van  Amerikaanse burgeroorlog.

                                                 

                                                  --->

                                                   Boek uit 1852 van 

                                              Harriet Beecher Stowe

En Nederland dan....

De Nederlandse slavenhandel was in 1814 onder druk van Groot-Brittannië afgeschaft. Pas in 1860 werd de slavernij in Indië verboden en op 1 juli 1863 ook in Suriname en de Antillen.