H8.5 Extreem weer

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

3GT.Nsk12

• Jas in de kluis

• Mobiel in de bak

• Spullen op tafel 

• Tas op de grond

3GT.Nsk13

• Jas in de kluis

• Mobiel in de bak

• Spullen op tafel 

• Tas op de grond

Ontdekken

Practicum: 

Heeft het smelten van de Noordpool invloed op de zeespiegel? p.204

Zelfstandig werken in learnbeat / opgaven boek

Zelfstandig werken

Je gaan aan de slag met H8.3 + H8.4

• "zelf oefenen" in Learnbeat (laptop) 

• Geen laptop => Opdrachten boek!

3GT.Nsk12

• Jas in de kluis

• Mobiel in de bak

• Spullen op tafel 

• Tas op de grond

3GT.Nsk13

• Jas in de kluis

• Mobiel in de bak

• Spullen op tafel 

• Tas op de grond

3gt.nsk13      H8 Het weer

• 8.1 Starten
• 8.2 Temperatuur
• 8.3 Wolken en neerslag
• 8.4 Wind
• 8.5 Extreem weer 
• PTA H8 op 11 oktober 2023

3gt.nsk12        H8 Het weer

• 8.1 Starten
• 8.2 Temperatuur
• 8.3 Wolken en neerslag
• 8.4 Wind
• 8.5 Extreem weer 
• PTA H8 op 12 oktober 2023

Rijp

Dauw

IJzel

Regen valt op bevroren grond en bevriest (lucht boven en grond onder 0 graden Celsius)

Waterdamp in de lucht bevriest direct op voorwerpen (temperatuur onder 0 graden Celsius)

Waterdamp uit de lucht vormt druppeltjes op voorwerpen (temperatuur boven 0 graden Celsius)

Omrekenen

• 1 bar = 1,0 x 10⁵ Pa
• 1 bar = 1000 mbar
  

• 1 mbar = 1 hPa = 100 Pa
• 1 Pa = 1 N/m²

Rood => staat in binas!

Leerdoelen H8.5

Aan het eind van deze paragraaf kan ik:

• uitleggen waardoor het klimaat verandert
  
• uitleggen hoe onweer ontstaat
  
• uitrekenen hoe ver onweer bij mij vandaan is
  

Gevolgen versterkt broeikaseffect

Verandering van het klimaat

• zeespiegelstijging

• extreem weer
  

• uitsterven (of toenemen)                                                                                                         van planten- en diersoorten

Hoe ontstaan wolken?

Stapelwolken

• Lucht die warm wordt, zet uit. 
• De warme lucht bellen bewegen omhoog. 
• De T daalt => dauwpunt wordt bereikt => Condensatieniveau
• Waterdamp in de luchtbel gaat condenseren: Gas => vloeistof
• Stapelwolk is meestal vlak aan onderkant en ligt op de hoogte van Condensatieniveau 

Wat weet je al over Onweer?

https://youtu.be/ORm6-OZI6Jo

Onstaan van mooiweerwolken

• Temperatuur opstijgende luchtbellen niet veel hoger dan de omringende lucht. 

• Zo’n luchtbel stijgt dan langzaam en bereikt geen grote hoogte. 

• Hier stroomt de lucht rustig.

Ontstaan buienwolken

• Temperatuur opstijgende lucht veel warmer is dan de omringende lucht.
• Luchtbellen bereiken een grote hoogte 
• Je krijgt dan grote wolken met een donkere onderkant. 
• Boven in de wolken vormen zich ijskristallen. Deze groeien tot ze te zwaar zijn. 
• Ze vallen dan uit de wolk naar beneden.

Bliksem en donder

Waarom zie je pas eerst de bliksemstraal en hoor je later de donder?

• Snelheid licht     =  300 000 000 000 m/s  (300 miljard-meter/s)
• Snelheid geluid =                               340 m/s

Formule: afstand onweer?

• Afstand (s) = snelheid (v)  x  tijd (t)
• s= afstand in meters    ;    v = snelheid in m/s    ;    t = tijd in seconden
  

Je ziet een bliksem. 5 seconde later hoor je de donder. Hoe ver weg was de bliksem?

1. 1700 m
2. 1700 km
3. 68 m
4. 68 km

Een blikseminslag kan grote schade veroorzaken. Vandaar dat veel gebouwen worden beschermd met een bliksemafleider.
Welke bewering over bliksemafleiders is waar?

1. Bliksemafleiders worden van rubber gemaakt.
2. Bliksemafleiders geleiden elektriciteit goed.
3. Bliksemafleiders zijn isolatoren.
4. Bliksemafleiders zijn verbonden met het elektriciteitsnet.

Waarom hoor je donder als het bliksemt?

1. Door de hoge temperatuur van de bliksem zet lucht heel snel uit.
2. Door de wrijving van wolken hoor je geluid.

Aan de slag

• Lees H8.5 goed door. p. 202-205
• Maak opgaven van H8.5 (5 t/m 19; p.204-207) 

Klaar:

• Maak "zelf oefenen" H8.4 + H8.5
• Controleer de opgaven van H8

Broeikasgassen zijn:

• Waterdamp
• Metaan
• Koolstofdioxide
• Ozon

Broeikasgassen

• Koolstofdioxide
• Waterdamp
• Methaan (komt vrij door o.a. veeteelt)