Les 4 Stadsrechten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

De les gaat zo beginnen

• Pak je etui en boek
• Tas van tafel
  
• Laptop blijft in de tas
  
• Als timer is afgelopen ligt alles klaar

Steden en Staten, tijdvak 5

Les 2: Stadsrechten

Lesplanning

• Uitleg stadsrechten & gilden (15 min)
• Opdracht stadsrechten; wat is het voordeel? (20 min)
• Klassikaal nabespreken opdracht  (10 min)
• Afsluiting

Waarschuwingen:

1e: kans om gedrag te verbeteren

2e: alleen zitten (of als duo) (als dit kan anders alleen ws)

3e: afkoelen 2 min op gang + gesprekje na de les

4e: melden bij verzuimplein

We gaan beginnen met de uitleg over stadsrechten en ontstaan van gildes (9 slides)

Waarom ontstaan christendom hebben? in de middeleeuwen werd dat de hoofdreligie en nu nog steeds is het één van de grootste religies in de wereld

Welk verband is hier afgebeeld voor het ontstaan van steden?

... neemt toe door verbeteringen landbouw

waar hoort het eerste plaatje bij? 

Maar deze stad staat op het land van een heer, dus hij is de baas over de stad!

Toestemming

Herendiensten

Stadbestuur moet toestemming krijgen om markt of huis te bouwen. Inwoners moeten nog steeds herendiensten (onbetaald werk) verrichten voor de heer.

Inwoners willen vrijheid & zelf de stad besturen

Stadsrechten kopen

= rechten (vrijheden) weggeven aan de stad

Steden worden hierdoor afhankelijker & invloedrijker

Heer had vaak geld nodig om oorlog te voeren of om mee te gaan voor de kruistochten.

Wat waren de belangrijkste stadsrechten om te hebben?

Recht op stadsmuur bouwen

Voordeel: verdedigen & veilig voor handel > neemt toe

Wat waren de belangrijkste stadsrechten om te hebben?

Tolrecht = geld vragen aan reizigers/handelaren als ze langs de stad kwamen

Gebruikt voor?

• inkomsten stad

Wat waren de belangrijkste stadsrechten om te hebben?

Eigen rechtspraak = heer berecht niet maar dat doen de schepenen en schout v.d. stad

• Schout = soort politiechef
• Schepenen = rechters

Voordeel zijn?

•  geen grilligheid heer

Naast het stadsbestuur hadden de gilden ook veel macht in de steden

Moest je aansluiten bij de gilde van jouw ambacht (bakker) om beroep te blijven uitoefenen

Gilde = Club voor mensen met zelfde beroep die voor elkaar opkwamen en mekaar controleerden

Wat bepaalde het gilde?

🍞Kwaliteit product

💰Prijs (weinig concurrentie)

🕒Werktijden

❤️‍🩹Zorg moeilijke tijden

🎓 Manier van opleiden

Doel: kwaliteit bewaken & eer en status ambacht

Hoe werd je dan bakker en kwam je bij de gilde?

Meester

Leerling

• Jaren meewerken in bakkerij als leerling 
• Gezel mocht je werken in andermans bakkerij
• Meesterproef halen (praktijkexamen) > eigen bakkerij beginnen

Instructie opdracht 

Wat? Welke stadsrechten kiezen jullie?

• Stap 1: verbind de stadsrecht met het juiste gevolg
• Stap 2: kies 3 stadsrechten die jullie willen voor de stad en geef per stadsrecht een argument volgens de AUB-methode

Hoe: 👥Tweetallen & 📝opdrachtblad

Hulp nodig? 👦👧 Vraag buurman/vrouw--> ✋👩‍🏫Steek hand op & vraag docent

Klaar? ✋Laat controleren  --> 💻Maak alvast huiswerk: Test jezelf les 3, Lees leertekst 4 & Voorbereidende opdracht 1 van les 4

Nabespreken opdracht

• Doe je laptop dicht & pak de opdracht erbij
• Wat hebben jullie ingevuld?
• Wat is een gilde? en wat is een voordeel van het gilde voor ambachtslieden? 

Huiswerk: Test jezelf les 3, Lees leertekst 4 & Voorbereidende opdracht 1 van les 4