geestelijke en burgerlijke literatuur

Geestelijke literatuur
1 / 33
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 33 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Geestelijke literatuur

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Video

Slide 3 - Slide

Geestelijke letterkunde
  • exempelen (korte verhalen
     over goed en kwaad)
  • heiligenlevens (beschrij-
     vingen van het leven van
     een heilige)
  • (Maria-)legenden (verhalen
     waarin Maria haar
     getrouwen beloont of uit  gevaren redt) zoals Beatrijs.

Slide 4 - Slide

Wat is GEEN genre van de middeleeuwse geestelijke literatuur?
A
exempel
B
reisverhaal
C
heiligenleven
D
legendes

Slide 5 - Quiz

Geestelijke letterkunde
  • kloosterorden
  • gaan over het christendom
  • oproep tot christelijk(er) leven en dienden om het ware geloof uit te dragen
  • opdrachtgevers: geestelijken (abten, monniken, priesters en religieuzen)
  • publiek behoorde niet alleen tot de geestelijkheid (volkstaal) 

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Video

De (Maria-)legende
Een legende is een godsdienstig verhaal dat vaak niet berust op historische werkelijkheid, maar op mondelinge volksoverlevering. 

Er is vaak een bijzondere rol weggelegd voor Jezus, Maria, andere heiligen of een voorwerp, die wonderen verrichten. 

De boodschap is vaak dat als je vroom leeft, je zonden vaak worden vergeven. 


Slide 8 - Slide

0

Slide 9 - Video

Hoe komt het dat Beatrijs' afwezigheid niet wordt opgemerkt?
A
Omdat ze geen vriendinnen had
B
Omdat ze sowieso vaak op haar eigen kamer zat
C
Omdat Maria haar plek innam
D
Omdat er een hologram van haar was

Slide 10 - Quiz

Waarom keert Beatrijs na exact veertien (tweemaal zeven) jaar terug naar het klooster?
A
Dat is toeval
B
Door de seven year itch
C
Omdat zeven een heilig getal is
D
Omdat de stad Rome op zeven heuvels is gebouwd

Slide 11 - Quiz

Wat is het thema van het boek "Beatrijs"
A
Bijgeloof (De symboliek van getallen, kleuren)
B
Liefde (tot God, Maria, kinderen, jongen) e.d.)
C
Blijf tot Maria bidden, dan komt goed met je (God zorgt voor je).
D
Angst voor schande (bedelarij)

Slide 12 - Quiz

Welke zonde zal als erger beschouwd zijn in de middeleeuwen?
bedelen
prostitutie

Slide 13 - Poll

Lees de tekst die op de volgende slide gelinkt staat
In de tekst wordt uitleg gegeven over de hoofse elementen die je terug ziet komen in het verhaal van Beatrijs.

Beantwoord daarna de vraag over deze tekst.

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Link

Noem minimaal drie hoofse elementen die je terug ziet in het verhaal van Beatrijs.

Slide 16 - Mind map

Burgerlijke literatuur

Slide 17 - Slide

Ontstaan van het genre
In de dertiende eeuw worden de steden (vooral in Vlaanderen) door de opkomende handel en nijverheid steeds belangrijker. De burgers in deze steden wilden niet alleen meer geamuseerd worden, maar wilden zichzelf ontwikkelen en daartoe kennis vergaren.
Als gevolg van deze ontwikkeling ontstond de didactische/burgerlijke literatuur. 

Slide 18 - Slide

Jacob van Maerlant
Hij schreef aanvankelijk wel eerst ridderromans, maar na 1266 ontstond zijn belangrijke werk: Der naturen Bloeme (over de natuur), De Rijmbijbel (bijbelse geschiedenis) en de Spieghel Historiael (geschiedenis). Hij probeerde alles zo waarheidsgetrouw mogelijk weer te geven, maar wetenschappelijk stellen de werken niet veel voor. Ze geven wel een aardig idee van het wereldbeeld van de middeleeuwer.

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

Der naturen bloeme
Het mooiste uit de natuur (ca.1270)

- Hoofdstukken over o.a. de mens, viervoetige dieren, vogels, vissen, bomen en edelstenen en metalen
- Te gebruiken als een soort encyclopedie
- Gebaseerd op een gezaghebbend wetenschappelijk werk in het Latijn

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

Lees de tekst die in de studiewijzer staat en beantwoord daarna de vragen

Slide 24 - Slide

Verwoord het verschil tussen de moderne (westerse, stedelijke) en middeleeuwse omgang met de natuur

Slide 25 - Open question

Wat bedoelde Maerlant met 'nutscap ende waer'?

Slide 26 - Open question

Geef drie voorbeelden van nutscap uit
Der naturen bloeme

Slide 27 - Mind map

Hoe kijk jij naar de beschrijvingen die Van Maerlant geeft? Zie je ze meer als sprookjes of kan je je voorstellen dat het in die tijd serieuze wetenschap was?

Slide 28 - Open question

Voor wie meer wil weten...
Op de volgende slides vind je meer informatie over Jacob van Maerland en zijn meesterwerk Der naturen bloeme

Slide 29 - Slide

Digitaal exemplaar
Bekijk via de link op de volgende pagina het gedigitaliseerde exemplaar van Der naturen bloeme

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Link

Podcast over Der naturen bloeme
Beluister via de link de podcast over Der naturen bloeme
(ca. 5 min)

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Link