2.2 tussenletters - Entree

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Lesdoel

Na de les van vandaag kun je: 

- de juiste tussenletters gebruiken

Samenstelling

Een samenstelling is een woord dat uit meer woorden bestaat. 

rug + zak = ?

maximum + snelheid = ?

Tussenletters

Tussen de woorden van een samenstelling gebruik je vaak extra letters. Dit zijn tussenletters.

Om te weten welke tussenletters je gebruikt moet je het woord eerst in het meervoud zetten. 

Wat is ook alweer een zelfstandig naamwoord?

Wat is het meervoud van TAND?

tand + borstel = ?

Uitzonderingen

Natuurlijk zijn er in het Nederlands weer een paar uitzonderingen!

Meervoud op -s

Je gebruikt géén -en als het eerste woord:

• een meervoud op -s heeft.

Wat is het meervoud van HORLOGE?

horloge + maker = ?

1. horlogenmaker
2. horlogemaker

Meervoud op -s én -en

Je gebruikt géén -en als het eerste woord:

• een meervoud op -s én -en heeft.

Wat is het meervoud van GROENTE?

1. groenten
2. groentes

groente + soep = ?

1. groentensoep
2. groentessoep
3. groentesoep

Iets waarvan er maar één is

Je gebruikt géén -en als het eerste woord:

• iets is waarvan er maar één is!

zon + stelsel = ?

1. zonnenstelsel
2. zonnestelsel

maan + schijn = ?

1. maneschijn
2. manenschijn

Bijvoeglijk naamwoord of werkwoord

Je gebruikt géén -en als het eerste woord:

• een bijvoeglijk naamwoord of een werkwoord is.

Bijvoeglijk naamwoord of werkwoord

• Werkwoord?
• Bijvoeglijk naamwoord?
• Zegt iets over het zelfstandig naamwoord:
• mooie, groene, grote, platte, rode           auto/telefoon/docent

vol + maan = ?

1. vollemaan
2. vollenmaan

huil + balk = ?

1. huilenbalk
2. huilebalk

Samenstelling met -s

Er zijn niet alleen samenstellingen met -en. 

Soms hoor je een -s als je een samenstelling maakt:

gereedschap + kist                                        bedrijf + feest

gereedschapskist                                          bedrijfsfeest

Samenstelling met -s

Als je twijfelt over de -s is er een trucje:

geluidssterkte, want óók geluidsinstallatie

stadscentrum, want óók stadskantoor

examenvraag, en dus examenstress

personeel + feest = ?

1. personeelsfeest
2. personeelfeest

strand + stoel = ?

1. strandsstoel
2. strandstoel

Maak de juiste samenstelling:
fiets+winkel

Maak de juiste samenstelling:
bak+fiets

Maak de juiste samenstelling:
meisje+stem

Maak de juiste samenstelling:
hond+hok

Maak de juiste samenstelling:
zon+bril

Maak de juiste samenstelling:
kind+speeltuin

Maken

Nu Nederlands 2.2 tussenletter

blz. 159 - 161