Fase 1, tekens (herhaling) en meervoud

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Fase 1

leestekens en tekens bij woorden (herhaling)

meervoud

leestekens en tekens bij woorden

(korte herhaling)

punt

wel:

• afsluiting zin
• sommige afkortingen:  ‘Mag ik die toets z.s.m. doen?'

niet:

• apk, gsm
• afkortingen maten/gewichten: 3 m (meter), 10 kg (kilogram)

komma

• in opsommingen
  

We gaan skiën, snowboarden, schaatsen en sleeën. 

• tussen twee persoonsvormen
  

 Als ik dat wist, zou ik het wel zeggen.

• voor voegwoorden
  

Ik houd van sporten, maar niet van de spierpijn die ik er soms van krijg. 

goed

fout

Die ladder is 3 m hoog. 

Voetbal, judo en basketbal zijn sporten die ik graag in het weekend doe. 

Heeft jouw auto wel een geldige a.p.k.?

We gaan dit weekend op vakantie

Ik ging naar mijn vrienden, terwijl ik eigenlijk moest werken. 

Jeroen zullen we samenwerken?

aanhalingstekens

• citaat

Mijn begeleider zei: ‘Volgende keer beter!’

• ironisch woord

Wat een ‘geweldige’ begeleiding heb ik gehad.

• groep woorden

In deze stage heb ik echt geleerd wat ‘hard werken’ inhoudt.

dubbele punt

• aankondiging opsomming

Dit zijn mijn kwaliteiten: gastvrij, behulpzaam en stressbestendig.

• aankondiging citaat

Toen zei mijn begeleider: ‘Jammer, volgende keer beter!’

• voor uitleg

Zo bedien je de oven: …

goed

fout

Ik zei: 'Nu is het afgelopen.'

We lopen echt al de hele dag. zei de student vermoeid. 

Januari is echt een 'droge' maand. 

'Hoe gaat het vandaag?' vroeg ze. 

Zo gaan we vandaag te werk

...

Hier maak je me blij mee vrienden, gezelligheid, stappen en bier. 

apostrof

• +s bij meervoud en bezit (na een a, o, i, u, y)

agenda's, logo's, tosti's, Danny's auto, Otto's jas

• bij bezit

Bas' fiets, Max' vriendin

Let op geen apostrof: Sannes huis, Jeroens vriend

apostrof

• bij weglating ('s = des)

's middags, 's ochtends, 's avonds

• bij afkortingen van cijfer- en letterwoorden

mbo'er, A4'tje, cc'en 

accent

• Lang /

café, privé, hé

• Kort \

scène, blèren, ampère

• Klemtoon

Ik wil dát boek hebben!

Het duurt ééuwen voor je aan de beurt bent. 

weglatingsstreepje

voor- en nadelen

eet- en drinkgedrag

woensdag- en donderdagochtend 

in- en uitrijden

voor- en achterkant

goed

fout

in- en uitrijden

privè

scène

's avonds

Kees's jas

Annes fiets

binnen en buitenkant

meervoud

algemeen

De meeste zelfstandige naamwoorden hebben een meervoud:

• één tafel, twee tafels
  
• één gebeurtenis, twee gebeurtenissen
  

Soms niet:

rijst, jeugd, benzine

meervoud op -en

deur – deuren

 

pas de spelling aan waar het nodig is: 

schuur – schuren, tas – tassen

meervoud op -en

voeg -ën toe als je in de knoei komt met uitspraak: 

zeeën, allergieën, kopieën

maar:

alleen een trema bij woorden waarin de klemtoon niet op de -ie ligt: 

bacterie – bacteriën, porie – poriën

meervoud op -s

• -s vast aan het woord schrijven, ook na e, é, eau en ui: 

etalages, logés, bureaus, etuis 

De -s kan eraan vast, geen verwarring met uitspraak!

• wel verwarring met uitspraak: gebruik de apostrof ’s: 

taxi’s, baby’s, accu’s

• ook ’s na afkortingen die je ook echt als afkorting uitspreekt:

cd’s, tv’s, bv’s

bijzonder

• ei - eieren, kalf - kalveren
  
• schip – schepen
  
• technicus – technici

Twijfel? woordenlijst.org 

Wat is goed geschreven?

één bureau, twee ...

1. bureau's
2. bureaus
3. bureauen
4. bureau-en

Wat is goed geschreven?

één schip, twee ....

1. schepen
2. schippen
3. schips
4. scheeps

Wat is goed geschreven?

één taxi, twee ...

1. taxiën
2. taxies
3. taxie's
4. taxieeën

Wat is goed geschreven?

één zee, twee ...

1. zeëen
2. zeeen
3. zeeën
4. zees

Wat is goed geschreven?

één baby, twee ...

1. babies
2. baby'en
3. baby's
4. babieën

Wat is goed geschreven?

één etalage, twee ...

1. etalages
2. etalage's
3. etalagen
4. etalageën

Wat is goed geschreven?

één cd, twee ...

1. cdees
2. cd'en
3. cd-en
4. cd's

Wat is goed geschreven?

één bacterie, twee ...

1. bacterieën
2. bacteriën
3. bacteries
4. bacteriees

Wat is goed geschreven?

één kopie, twee ...

1. kopieën
2. kopiën
3. kopies
4. kopieës

Wat is goed geschreven?

één allergie, twee ...

1. allergieën
2. allergiën
3. allergies
4. rode ogen en een loopneus

En nu... aan het werk!

2F

Taalverzorging | Leestekens en tekens bij woorden: 7 t/m 12

Taalverzorging | Meervoud: 1, 2, extra opdracht 1 t/m 4

3F

Taalverzorging | Leestekens en tekens bij woorden 8 t/m 12

Taalverzorging | Meervoud: 1 t/m 6