Leren voor de toets criminaliteit h1 en h2 KGT

Leren voor de toets criminaliteit h1 en h2 KGT

1.1 Criminaliteit 2025

Criminaliteit 

Al het gedrag wat strafbaar is volgens de wet.

Je pleegt dan een strafbaar feit= delict

Wat vinden we crimineel?

waarden: Iets dat je belangrijk vindt in het leven. 

                      Bijvoorbeeld eerlijkheid of veiligheid.

Normen: Afspraken over hoe wij ons gedragen: regels

Voorbeeld: Als je eerlijkheid belangrijk vindt dan steel je niet.

normen/regels

Kun je onderverdelen in:

Ongeschreven regels: staan niet op papier maar vinden we zo horen (fatsoensnormen). 

Geschreven regels/rechtsregels: regels die in reglementen of wetten staan.

Alles wat strafbaar is moet in de wet staan.

Je moet 4 wetboeken kennen:

Delicten staan omschreven in wetboeken/wetten. Voorbeelden hiervan zijn:

 Het Wetboek van Strafrecht :

(geweldsmisdrijven, fraude, witwassen, belasting-

ontduiking, diefstal, wildplassen)

 De Wegenverkeerswet :

misdrijven: rijden onder invloed, doorrijden na een ongeval, joyriding. 

Overtredingen: gevaarlijk rijgedrag, zonder helm op een bromfiets rijden of door het rode licht rijden)

 De Wet wapens en munitie:

alle regels over wapens en munitie

 De Opiumwet:

Alle regels over drugs.

Strafbaar is bijvoorbeeld: het runnen van een hennepkwekerij, of het

dealen van harddrugs.

Rechtsregels zijn plaatsgebonden

• In Nederland is abortus en euthanasie toegestaan

• Prostitutie mag in Nederland

• (Vuur)wapens zijn in Nederland verboden

• Nederland kent geen doodstraf

(voorbeelden blz 7)

Rechtsregels zjn tijdgebonden

• Spugen was vroeger een misdrijf
  

• Sinds 1970 is overspel niet meer strafbaar

• Tegenwoordig is hacken van computers strafbaar

• Vroeger stonden er gevangenisstraffen op homoseksualiteit

1.2

Soorten criminaliteit

Overtreding

Lichte schendingen van de wet

Wildplassen, zwartrijden, burenoverlast, openbare dronkenschap

Misdrijf

Zware schending van de wet

Moord, verkrachting, inbraak, mishandeling, vernieling, heling

Wetboekvan Strafrecht

Overtreding

• Maximaal 1 jaar in het Huis van Bewaring 

• vrijheidsstraf heet Hechtenis

• Meestal geen strafblad

Misdrijf

• Gevangenisstraf (vrijheidsstraf)

• Hoe ernstiger, hoe hogere straf

• altijd een Strafblad (iedereen ouder dan 12 jaar).

Veelvoorkomende criminaliteit

Veelvoorkomende criminaliteit is een belangrijke oorzaak van onveiligheidsgevoelens bij burgers.

Kenmerken van veelvoorkomende criminaliteit zijn:

- het gaat om massaal voorkomende strafbaar gestelde gedragingen;

- die veel schade veroorzaken;

- hinderlijk zijn en gevoelens van onveiligheid bevorderen.

Veelvoorkomende criminaliteit wordt in het algemeen licht bestraft zeker bij een eerste overtreding.

Strafblad

Bij justitie sta je geregistreerd als je een delict hebt gepleegd.

Overtredingen komen soms op je strafblad, misdrijven altijd.

Jongeren krijgen ook een strafblad, behalve als ze een HALT straf hebben gekregen.

Een strafblad heeft gevolgen:

• Sommige beroepen mag je niet meer doen, zoals advocaat, docent of deurwaarder.
  
• Voor sommige beroepen heb je een VOG (Verklaring omtrent gedrag) nodig. Een strafblad kan betekenen dat je geen VOG krijgt.
  
• Soms kan een visum worden geweigerd. En soms kan een verblijfsvergunning ook worden geweigerd.
  
• Als een verzekeraar vraagt of u een strafblad heeft, bent u verplicht de waarheid te vertellen. Hierdoor krijgt u soms geen autoverzekering

2.1: Maatschappelijk probleem

Criminaliteit is een maatschappelijk probleem omdat:

1. Veel mensen er last van hebben (sociaal probleem)

2. Er veel verschillende meningen over zijn (niet makkelijk op te lossen)

3. De media er veel over publiceert (beïnvloed zo de publieke opinie).

4. De overheid er iets aan moet doen (politiek probleem; zij maken de       wetten). Of het probleem moet door gezamenlijke actie opgelost worden.

Criminaliteit heeft veel gevolgen:

Materiële gevolgen: gevolgen die je kunt berekenen in geld

Immateriële gevolgen: Gevolgen die niet in geld zijn uit te drukken

materiële gevolgen:

-kosten voor burgers en bedrijven voor het nemen van preventieve maatregelen

- kosten voor burgers en bedrijven als gevolg van doorberekening van kosten zoals

verhoogde verzekeringspremies en financiële kosten ten gevolge van verlies of

schade aan goederen

- uitgaven van de overheid ter bestrijding van criminaliteit

immateriële gevolgen

- gevoelens van angst en onveiligheid

- emotionele en geestelijk schade

- aantasting van het rechtsgevoel, morele verontwaardiging

- verandering van opvattingen over goed en kwaad/normvervaging

- verlies aan vertrouwen in politiek en overheid

- gevaar voor eigenrichting

2.2 ons beeld van criminaliteit

Leerdoelen:

Ik kan uitleggen:

- Hoe criminaliteit wordt gemeten.

- Waarom de gegevens niet 100 % kloppen

- Welke rol de media speelt in de beeldvorming over criminaliteit

beeldvorming over criminaliteit

De media bepalen voor de belangrijk deel wat we weten en hoe we denken

over gebeurtenissen in de wereld, over groepen mensen en personen.

Deze beeldvorming komt niet altijd overeen met de werkelijkheid.

de rol van media in de beeldvorming over criminaliteit:

Via de media wordt crimineel nieuws snel verspreidt. 

criminaliteit met geweld komt het vaakst in het nieuws

Dit komt omdat dit de de zender veel aandacht kan opleveren (en dus geld).

beeldvorming over criminaliteit

• Door de media kan het stereotype beeld ontstaan dat criminaliteit alleen voorkomt onder jongeren en een bepaalde etniciteit.
•  Media hebben invloed op de publieke opinie. Over hoe bepaalde misdrijven voorkomen en bestraft moeten worden.
• De beeldvorming heeft invloed op het gevoel van veiligheid van mensen

Volgens sommigen kunnen media ook van invloed zijn op het ontstaan van crimineel gedrag.

                                                                                                                       Mensen doen inspiratie op door de

                                                                                                                            media

Vandalen gooien steen vanaf viaduct op vrachtwagen: 'Dit is puur poging tot moord'