10.1 Glasnost en Perestrojka

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

7.5 Glasnost en Perestrojka 

De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

Programma 

1. Uitleg: Einde Koude oorlog
   - Glasnost en Perestrojka
   - val van de Berlijnse Muur
   - val van de Sovjet Unie
   - Hereniging van de twee Duitslanden
   
   
2. Huiswerk: antwoorden vergelijken

Lesdoelen

• Je kunt verklaren waarom Gorbatsjov Perestrojka en glasnost noodzakelijk vond en je kunt beschrijven wat de gevolgen daarvan waren voor het Oostblok en voor de Koude Oorlog  
• Je kunt uitleggen wat de hervormingspolitiek van Gorbatsjov te maken heeft met de val van de Berlijnse Muur 
• Je kunt beschrijven welke rol het herenigde Duitsland heeft binnen Europa 

Vragen? 

wie is wie? en wat is het verband? 

Gorbatsjov: Glasnost en Perestrojka (vanaf 1985)

• Jaren 80: SU heeft zware economische problemen 
• Nieuwe Leider Gorbatsjov wil dit oplossen: 

1. Perestrojka: Economische en politieke hervormingen. Meer vrijheid voor bedrijven, privébezit en winst maken 
2. Glasnost: Meer openheid en vrijheid voor de burgers: Meer individuele rechten  

Gevolgen Glasnost en Perestrojka

Korte termijn: 

1. Verdwijnen Brezjnev-doctrine: SU gaf geen hulp meer om demonstraties neer te slaan
2. Breuk IJzeren Gordijn: Hongarije en T-S laten burgers door
3. Massale demonstraties en omverwerpingen regering  (1989: Leipzig en Berlijn)
4. Val Berlijnse muur 

Lange Termijn: 

1.  Democratisering Oost-Europa 
2. Uiteenvallen Sovjet-Unie 
3.  Eenwording Duitsland + verdere integratie Europa 

Duitsland na de Koude oorlog

• Door deal met Frankrijk snel een verenigd Duitsland 
• Helmut Kohl wordt de nieuwe leider (Bondskanselier 1982-1998)  
  
• Hereniging twee Duitslanden (BRD + DDR) tot de Bondsrepubliek Duitsland, 3 oktober 1990
• integratie West- en Oost-Duitsland blijft lastig 
• Groot schuldgevoel vanwege oorlogen 
• Voorlopers rol in de Europese integratie 

Opdracht (rest van de les)

1. Maak de vragen op de volgende pagina's zo nauwkeurig mogelijk 
2. Check de leerdoelen 10.1 en noteer wat je nog niet helemaal begrijpt  

Vraag 1

Vanaf 1968 liet de regering van de BRD onderzoek doen naar de mening

van DDR-burgers over politieke en economische kwesties. Hiervoor

werden West-Duitse burgers die de DDR hadden bezocht ondervraagd

over hun gesprekken met burgers van de DDR.

1p  Licht deze werkwijze toe door:

 een politieke reden te geven dat de regering van de DDR zelf geen

openbaar onderzoek naar de mening van haar burgers liet uitvoeren. 

Vanaf 1968 liet de regering van de BRD onderzoek doen naar de mening
van DDR-burgers over politieke en economische kwesties. Hiervoor werden West-Duitse burgers die de DDR hadden bezocht ondervraagd over hun gesprekken met burgers van de DDR. Licht deze werkwijze toe door:
 een politieke reden te geven dat de regering van de DDR zelf geen
openbaar onderzoek naar de mening van haar burgers liet uitvoeren.

Lesdoelen check

• Je kunt verklaren waarom Gorbatsjov Perestrojka en glasnost noodzakelijk vond en je kunt beschrijven wat de gevolgen daarvan waren voor het Oostblok en voor de Koude Oorlog  
• Je kunt uitleggen wat de hervormingspolitiek van Gorbatsjov te maken heeft met de val van de Berlijnse Muur 
• Je kunt beschrijven welke rol het herenigde Duitsland heeft binnen Europa 

Stellingen

1. Glasnost had als gevolg dat mensen massaal gingen demonstreren 
2. Perestroika betekent dat burgers van de SU meer ruimte kregen voor eigen ondernemingen en privébezit. 
3. Gorbatsjov maakte een einde aan de Breznevdoctrine 
4. De SU eindigde in 1989