§5 Hoofd- en bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofd- en bijzaken en feit, mening, standpunt en argument.

Woordenlijst

Woordenlijst niet af = mee naar huis en daar afmaken.

Volgende week donderdag inleveren.

Doelen:

• Ik kan onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken.
• Ik kan kernzinnen herkennen.
• Ik kan feiten, meningen, standpunten en argumenten herkennen.

Wat gaan we doen?      

• uitleg hoofd- en bijzaken & kernzinnen, feit, 
    mening, standpunt en argument.
• zelfstandig aan het werk

hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken:

De belangrijkste informatie in een tekst -> vind je vaak op voorkeursplaatsen (inleiding of slot).

Bijzaken:

Informatie die niet zo belangrijk is. -> ??

kernzin

• Belangrijkste zin van een alinea. 
• Vaak eerste of laatste zin van de alinea.
• Soms tweede zin, eerste zin vormt dan een verband met de vorige alinea('s).

Feit

Een feit is een uitspraak over iets wat waar of onwaar is. Je kunt een feit controleren.

Bijvoorbeeld: Uit onderzoek blijkt dat veel mensen graag verre reizen willen maken.

Je kunt de waarheid van deze uitspraak controleren.

Mening

Een mening of standpunt is een uitspraak over wat iemand vindt van iets of hoe iemand ergens over denkt. Met een mening of standpunt kun je het eens of oneens zijn. Je kunt een mening vaak herkennen aan signaalwoorden als ik vind en volgens mij.

Bijvoorbeeld: Ik vind duurzaam reizen erg belangrijk.

Argument

Als je uitlegt waaróm je een bepaalde mening hebt of als je een mening wilt verdedigen, gebruik je een argument. Een argument herken je aan signaalwoorden als: want, omdat, namelijk en immers.

Bijvoorbeeld: Ik vind duurzaam reizen erg belangrijk (mening), want op die manier help je mee aan het verbeteren van het klimaat en bescherm je het leven op aarde (argument).

Hoofd- en bijzaken.
Wat is een hoofdzaak eigenlijk?

1. Hoofdzaken geven de belangrijke informatie over het onderwerp van de tekst.
2. Hoofdzaken geven minder belangrijke informatie.
3. Hoofdzaken maken de tekst iets duidelijker
4. Hoofd- en bijzaken bestaan niet.

Hoofd- en bijzaken:
Wat zijn bijzaken?

1. Uitleg
2. Toelichting
3. Voorbeelden
4. Feiten

Is de volgende zin een hoofd- of bijzaak?

De topsnelheid is 32 kilometer per uur, heel wat in die tijd.

1. hoofdzaak
2. bijzaak

Hoofd-en bijzaken staan nooit samen in één alinea.

1. waar
2. niet waar

Volgens mij is zij niet zo aardig.

1. feit
2. mening
3. argument

Ik ga naar huis, omdat ik moe ben

1. feit
2. mening
3. argument

Ik vind Nederlands een leuk vak.

1. Feit
2. mening
3. argument

Aan het werk

Cursus 1, paragraaf 5: opdracht 1 en 2

Paragraaf 6: opdracht 1 en 2.