Lezen H 4.3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

par 4.3: lezen blz 18, B-boek

Welkom klas 1mh!

Leuk dat jullie er zijn!

Wat kan het doel zijn van een schrijver?
Wat wil hij of zij met de tekst?

Doelen: je leert vandaag

-de tekstdoelen informeren en amuseren herkennen;

-instructies herkennen;

-het tekstverband van tijdsvolgorde herkennen;

-verwijswoorden herkennen.

Is het tekstdoel informeren, dan krijg je informatie over iets uit de werkelijkheid. Je leest de tekst om iets te weten te komen.

Is het tekstdoel amuseren, dan gaat de tekst vaak over verzonnen gebeurtenissen. Je leest de tekst om je te ontspannen.

tekstdoel: de schrijver wil

 informeren=  de lezer informatie geven

• nieuwsbericht 

• tekst uit een schoolboek

• handleiding

• instructie

 

tekstdoel de schrijver wil

amuseren = de lezer vermaken

  • leesboek

• stripverhaal

Wat is een instructie

instructie

Een uitleg in stappen hoe je iets moet doen.

waarvoor gebruik je een signaalwoord?

Welke tekstverbanden ken je en waarvoor gebruik je tekstverbanden.

Tekstverbanden

Je kent de tekstverbanden: opsommend en tegenstellend 

opsommend tekstverband

noemt twee of meer tekstdelen in volgorde

signaalwoorden zijn:

 ook, bovendien, daarnaast, zowel ... als, ten eerste, ten slotte voorbeeld: Willem heeft veel hobby’s. 

Hij verzamelt treintjes, maar hij spaart ook foto’s van het koningshuis. Hij speelt bovendien gitaar.

tegenstellend tekstverband

tegenstellend tekstverband geeft een tegenstelling tussen tekstdelen aan.

Signaalwoorden: maar, echter, evenwel, toch, daarentegen

Voorbeeld: Mijn vriendin zei dat dat ze het geen enge film vond, toch kneep ze steeds heel hard in mijn hand tijdens de film.

nieuw tekstverband 

Tijdsvolgorde tekstverband

Geeft de volgorde aan waarin gebeurtenissen plaatsvinden.

Eerst gingen de leerlingen in stilte aan het werk. Daarna gingen ze slachtjes fluisteren. Ten slotte waren ze allemaal hardop aan het praten.

VERWIJSWOORDEN

Verwijswoorden 

Verwijswoorden verwijzen naar één of meer woorden uit de tekst, soms zelfs naar een hele zin. 

Verwijswoorden worden gebruikt zodat de schrijver niet steeds dezelfde woorden hoeft te gebruiken. Dat maakt een tekst prettiger leesbaar. 

Als je wilt weten waar een verwijswoord naar verwijst, stel je een vraag die begint met wie, wat, waar of welke.  

Voorbeelden:

1. De hond van Stan heeft vrijdag een duur foutje gemaakt: Hij heeft een portemonnee met duizend euro opgegeten. 

Vraag: wie heeft een portemonnee opgegeten? --> 

de hond van Stan. 

2. Het interesseert Kees niet dat hij dit jaar blijft zitten. 

Vraag: wat interesseert Kees niet? -->

dat hij dit jaar blijft zitten. 

huiswerk voor deze paragraaf

4.3 opdracht 

herhaling: 1,3,5,13,14,18

nieuw: 2,4,6,8,9a,10,19,23