BSR 27/02 2ha Spelling §6

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

Open je boek op blz. 256-257.
Log alvast in op LessonUp
(de code staat  linksonder in beeld).

§5 Tussenletters in
samenstellingen

§6 Aan elkaar of los?

Voordat we beginnen:

2HA

SPELLING

CURSUS 7:

• Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters op de juiste manier spellen.
  
• Je kunt bepalen wanneer je woorden aan elkaar of los moet schrijven.

Lesdoelen

In deze les gaan we:

• Verder met Cursus 7: Spelling.
• Koppelteken, samenstellingen, aan elkaar of los?
• Oefenen in LessonUp.
• Kiezen hoe je gaat aantonen dat je de lesdoelen hebt behaald.
• Afronden.

Het koppelteken -

blz. 254-255.

met koppelteken

zonder koppelteken

(aan elkaar)

fiets ketting

havo leerling

boek verslag

zo even

carnavals hit

bagage afdeling

auto ongeluk

non stop

ultra links

pin code

Weglatingsstreepje

blz. 254-255.

Waar is het weglatingsstreepje correct gebruikt?

1. in voor- en tegenspoed
2. bestuurs- en strafrecht
3. in voorspoed en tegen-
4. straf- en bestuursrecht

Gebruik een weglatingsstreepje:
voordelen en nadelen

Wat is het verschil tussen een zwarte verfpot
en een zwarteverfpot?

Leg je antwoord uit met behulp van de theorie.

Tussenletters in samenstellingen

blz. 256-257.

Welk woord is juist gespeld?

1. machtspelletje
2. machtsspelletje
3. macht spelletje
4. machts spelletje

Welk woord is juist gespeld?

1. fabriek chef
2. fabriekchef
3. fabriekschef
4. fabrieks chef

Welk woord is juist gespeld?

1. platteland
2. plattenland
3. platte land
4. platten land

Wanneer schrijf je in een samenstelling een tussen -en? Gebruik een voorbeeld in je antwoord.

Wanneer schrijf je in een samenstelling een tussen -s? Gebruik een voorbeeld in je antwoord.

Wel een tussen -s-

Geen tussen -s-

stad+centrum

onweer+bui

hoofd+stad

gevoel+temperatuur

Aan elkaar of los?

blz. 258-259.

Aan elkaar of los?

Samenstellingen worden in het Nederlands aan elkaar geschreven. Ze hebben één klemtoon:

• Vakantiehuisje
• Terreinwagen.

Als je twee klemtonen hoort, schrijf je de woorden niet aan elkaar.

• Sfeervol huisje
• Supermooie wagen.

Waar zit de beklemtoonde lettergreep in 'onlineverbinding'?

1. on
2. line
3. ver
4. binding

Waar zit de beklemtoonde lettergreep in 'gebruiksaanwijzing'?

1. ge
2. bruiks
3. aan
4. wijzing

Waar zit de beklemtoonde lettergreep in 'miljardenfraude'?

1. mil
2. jar
3. den
4. fraude

Samenstellingen worden in het Nederlands aan elkaar geschreven: deurbel, broodmes. Ze hebben één klemtoon:

tennisracket, trainingsbroek.

Maar let op bij twee klemtonen: professioneel racket, goedkope broek.

Aan elkaar of los?

• Samenstellingen van drie woorden of minder (banketstaaf, bruinebonensoep).
  
  
• Veel samengestelde werkwoorden: autorijden, koffiedrinken, losmaken.
  
  
• 'Er, hier, daar, waar' + voorzetsel: hierom, erachter, daarheen.

De volgende woorden
schrijf je aan elkaar:

• Getallen met honderd en duizend (honderdtachtig, negentienduizend).
  
  
• Veel samengestelde bijvoeglijke naamwoorden met een deelwoord als twee deel (veeleisend, stomverbaasd, dolblij).

De volgende woorden
schrijf je aan elkaar

Uitlegfilmpje!

Aan elkaar

Los

polstok+hoogspringen

vier+sterren+hotel

korte+baan+schaatser

dieren+ambulance

er+achter+langs

waar+zeggen en kaart+leggen

Aan elkaar

Los

post+pakket+bezorger

veel+eisende+leraar

zes+en+twintig

uit+stel+gedrag

hier+boven+op+zetten

voor+uit+komen

In welke gevallen schrijf je woorden aan elkaar?
Noem één van de vijf gevallen en geef hierbij een voorbeeld.

Schrijf de woorden in onderstaande zin waar nodig aan elkaar.

'Mijn vader wil graag kennis maken met de vriendin met wie ik op zomer vakantie ga in een rode camper bus.'

Schrijf de woorden in onderstaande zin waar nodig aan elkaar.

'Het te kort op de rekening van meneer De Bree was
op gelopen tot dertien honderd euro.'

Geef een voorbeeld van een samenstelling van drie woorden die je aan elkaar schrijft (een andere dan uit het boek natuurlijk).

Aan het werk

Optie A	Optie B	Optie C
Oefenen in de trainer (online leeromgeving via Magister leermiddelen). Cursus 7: Spelling, §6 Aan elkaar of los? Training 1, 2 en 3.	Maken: Cursus 7: Spelling, §6 Aan elkaar of los? Opdracht 1 t/m 5 (blz. 258-259).	Maak een samenvatting van spelling §4, §5 en §6 of maak een Powerpoint (of ander soort presentatie ) over de theorie van spelling. Gebruik voorbeelden uit het boek.

• Je kunt samenstellingen met en zonder tussenletters op de juiste manier spellen.
  
• Je kunt bepalen wanneer je woorden aan elkaar of los moet schrijven.

Lesdoelen

Wie heeft nog een vraag over grammatica zinsdelen?