Taalles taalbeschouwing

Welkom allemaal

Aandachtsrichter 

Inhoud van de les

10 minuten theorie

Verwerking van de les in een andere ruimte

Leerdoel

Je herkent de rollen van doener, ervaarder, thema en patiënt.

Verschillende rollen van een zin

• Doener
• Ervaarder
• Thema
• Patiënt

Doener

De doener is degene die de actie uitvoert. 

Dit is meestal het onderwerp van de zin.

Voorbeeldzin:

De kat jaagt op de muis.

Hier is "de kat" de doener omdat de kat de actie van het jagen uitvoert.

Ervaarder 

De ervaarder is degene die iets voelt of ervaart, zonder zelf een actieve rol te spelen in de handeling.

Voorbeeldzin:

Jan is bang voor spinnen.

Hier is "Jan" de ervaarder omdat hij de emotie (bang zijn) ervaart.

Thema

Het thema is wat er gebeurt of het onderwerp van de handeling. Het thema kan iets zijn dat verplaatst wordt of waarover iets gezegd wordt.

Voorbeeldzin:

De kat jaagt op de muis.

Hier is "de muis" het thema omdat het de muis is waarop gejaagd wordt

Patiënt

De patiënt is degene of datgene dat de actie ondergaat of beïnvloed wordt door de handeling.

Voorbeeldzin:

De hond bijt de postbode.

Hier is "de postbode" de patiens, omdat de postbode degene is die gebeten wordt.

Voorbeeldzin

Lisa geeft een boek aan Tom.

 

Doener: Lisa (ze voert de actie uit)

Thema: een boek (het onderwerp dat verplaatst wordt)

Patiënt: Tom (hij ontvangt de actie)

Ervaarder: ontbreekt

Nu jij!

Anna schildert een landschap. 

Wat is de doener? 

De tandarts trekt een kies van de patiënt. 

Wat is het thema?

Nog 2 zinnen...

Marjanne hoort de muziek?

Wat is de ervaarder?

Lisa ziet de regenboog aan de horizon. 

Wat is de patiënt?

Uitleg verwerking

doener

ervaarder

thema

patiënt

20 minuten verwerking in andere ruimte

Groepjes maken

Afsluiting met je groepje

1. Noteer kort wat de doener, ervaarder, thema en patiënt zijn.  

2. Wat ging er goed aan de samenwerking of wat kon beter?

3. Wat vonden jullie van de activiteit en leg uit waarom?