Keuzedeel pabo WO - les 11 (GS-H9) woe 25 november

• Aardrijkskunde
• MBO
• Studiejaar 3

Keuzedeel pabo - GS - les 11

• Leg alles klaar (boek, handreiking, gele mapje)
• Maak aantekeningen!
• Vul je schema erbij (kan digitaal)

9	10	11	12	13	14	15	16
AK - H8	AK - H9	Ges - H9	GS - H10	N&T -	N&T -	N&T -	Open

Zet de symbolen van de tijdvakken in de juiste volgorde

Tijd van Jagers en boeren

Tijd van Burgers en stoommachines

Tijd van Monniken en Ridders

Tijd van Televisie en Computer

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

Tijd van Steden en Staten

Tijd van Pruiken en Revoluties

Tijd van Grieken en Romeinen

Tijd van Regenten en Vorsten

Tijd van Wereldoorlogen

Vroeger -------------------------------------------------------------------------------------------------------------> Nu

De tijdvakken

1. De tijd van jagers en boeren ( tot 3000 v.chr.)
   
2. De tijd van de Grieken en Romeinen (3000 v.chr-500 n.chr.)
   
3. De tijd van monniken en ridders (500-1000)
   
4. De tijd van steden en staten (1000-1500)
   
5. De tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600)
   
6. De tijd van regenten en vorsten (1600-1700)
   
7. De tijd van pruiken en revoluties (1700-1800)
   
8. De tijd van burgers en stoommachines (1800-1900)
   
9. De tijd van wereldoorlogen (1900-1950)
   
10. De tijd van televisie en computers (1950-nu)

Tijdvak: Tijd van wereldoorlogen

Wat weet je er al van?
Wie waren de belangrijkste gebeurtenissen in dit tijdvak?
Wie waren belangrijke personen in dit tijdvak?

2 min om alles te noteren wat je weet.

Programma & mededelingen

Programma

• Opfrissen en opstarten
• Theorie 9.1 en 9.2 (WO I) en filmpje
• Opdracht 1, 2 en 3 en filmpje
• Pauze
• Theorie 9.3 (9.4 volgende week) en filmpje
• Zelfstandig werken - vragen H9 (14:15 - 15.15)
• 15.15: Afronding

Mededelingen

Felicia & meekijken Kasper 

Doelen tijdvak 8

De aspirant-student kan:

• 9.1 De aspirant-student kan sociale, economische en politieke gevolgen van de
  wereldcrisis van de jaren 30 van de vorige eeuw beschrijven;
• 9.2 De aspirant-student kan kenmerken van het nationaalsocialisme beschrijven.
• 9.3 De aspirant-student kan de Jodenvervolging beschrijven;
• 9.4 De aspirant-student kan Europa en Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Zie handreiking!

Corresponderen gedeeltelijk met het boek.

9.3 dagelijks leven en wereldcrisis jaren 30

• Uitvindingen, nieuwe communicatiemiddelen, radio, auto's 
• Vrije tijd

• WO I - NL neutraal -  waarom toch invloed op economie?
• Crisisjaren 

Opdracht 1 en 2 - boek 9.1

1. Maak de juiste combinaties bij het juiste jaartal: 1900, 1910, 1919, 1925

A. autoproductie aan de 'lopende band'

B. Eerste (verzuilde) radio-omroepverenigingen opgericht

C. Eerste sportclubs opgericht

D. Meer vrije tijd: 45-urige werkweek

2. Vul in deze tekst over de Beurskrach op de open plekken een of meerdere woorden in. 

Kies uit: aandelenkoersen, ‘Beurskrach’, Eerste Wereldoorlog, Europese economie, overproductie, Verenigde Staten, wereldhandel.

Na de __________________ herstelde de ______________ . Dat leidde echter tot ______________ in de . Op 24 oktober 1929 ontstond de _____________ in New York waarbij de snel daalden. Uiteindelijk nam de ________________ sterk af.

Je mag je boek gebruiken

Opdracht 1 en 2 - controle

1. 1900 -- C. Eerste sportclubs opgericht

2. 1910 -- A. autoproductie aan de 'lopende band'

3. 1919 -- D. Meer vrije tijd: 45-urige werkweek

4. 1925 -- B. Eerste (verzuilde) radio-omroepverenigingen opgericht

Na de Eerste Wereldoorlog herstelde de Europese economie. Dat leidde echter tot overproductie in de Verenigde Staten. Op 24 oktober 1929 ontstond de ‘Beurskrach’ in New York waarbij de aandelenkoersen snel daalden. Uiteindelijk nam de wereldhandel sterk af.

Waarom werden maatregelen als 'stempelen' en werkverschaffing' door veel werklozen als vernederend ervaren?

Werklozen kregen een uitkering, de Steun. Ze moesten hiervoor tweemaal per dag een stempelkaart laten stempelen om zwart werk te voorkomen. Bij de werkverschaffingsprojecten moesten werklozen zwaar lichamelijk werk verrichten om steun te kunnen krijgen. 

Wat wordt bedoeld met Zuiderzeewerken?

In 1932 werd de Afsluitdijk aangelegd in de Zuiderzee. De dijk voorkwam nieuwe overstromingen en maakte het mogelijk delen van het IJsselmeer (de vroegere Zuiderzee) in te polderen: Wieringermeer, Noordoostpolder en Flevoland.

9.2 WO I

• Aanleiding
• Bondgenootschappen: centralen VS geallieerden
• Aansluiting VS - oorzaken?
• Rol NL en invloeden

Bekijk de film en maak aantekeningen

De Eerste Wereldoorlog brak uit naar aanleiding van een moordaanslag in Serajevo.

Maar lang daarvoor groeiden er al tegenstellingen waarbij steeds meer landen werden betrokken. Wat was een dieperliggende oorzaak van de Eerste Wereldoorlog?

1. De rivaliteit tussen Engeland en Rusland vanwege de dreigende communistische revolutie.
2. De rivaliteit tussen Engeland en Rusland vanwege het toenemende nationalisme.
3. De rivaliteit tussen Frankrijk en Duitsland vanwege de Franse nederlaag in 1870.
4. De rivaliteit tussen Frankrijk en Duitsland vanwege het verlies van Elzas-Lotharingen waarvoor Duitsland wraak zocht.

Opdracht 3.

Plaats de landen bij het juiste bondgenootschap uit de Eerste Wereldoorlog: Centralen of Geallieerden.

Opdracht 3. - controle

Plaats de landen bij het juiste bondgenootschap uit de Eerste Wereldoorlog: Centralen of Geallieerden.

Waarom speelde de strijd tijdens de Eerste Wereldoorlog zich vooral af in loopgraven?

De Eerste Wereldoorlog had grote gevolgen.

Beschrijf in het kort de gevolgen voor de verliezers van de oorlog.
Zet het land erbij - Rusland, Duitsland, Oostenrijk-Hongarije & het Turkse rijk.

Duitsland: In 1918 werd de keizer afgezet. Hij vluchtte naar Nederland. Volgens het Verdrag van Versailles was Duitsland de belangrijkste veroorzaker van de oorlog. Het land moest een hoge schadevergoeding betalen, verloor grondgebied en mocht nog een klein leger behouden.

Oostenrijk-Hongarije en het Turkse rijk: Deze grote rijken vielen onder invloed van nationalistische bewegingen uiteen. Het gevolg was dat in Midden-Europa veel nieuwe landen ontstonden

Rusland: In 1917 brak in Rusland een revolutie uit. De tsaar werd afgezet en vermoord. Rusland sloot een vredesverdrag met Duitsland. Na de revolutie vormde Rusland met 15 andere republieken een communistische staat: de Sovjet-Unie.

Nederland bleef tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal. Welke zaak maakt duidelijk dat de oorlog wel merkbaar was in Nederland?

a De komst van vluchtelingen uit België.

b De mobilisatie van het leger gedurende vier jaar, waardoor veel vrouwen het werk van dienstplichtige soldaten overnamen.

c Er was een handelsblokkade van de Britse vloot tegen Duitsland, waar de Nederlandse handel veel last van had. Er werd een distributiesysteem ingevoerd, omdat aan veel producten een tekort was.

Pauze

Meer weten over de crisisjaren?

• Historiek.net
• Canon

Hoe wordt de periode tussen WO I en WO II ook wel genoemd?

Het interbellum - depressie - econimie VS 

IN NL ook voelbaar - Colijn bezuiniging

Interbellum = 

9.2 Nationaalsocialisme

• Duitsland: onvrede over armoede, werkloosheid en de bepalingen van het Verdrag van
  Versailles (wens tot revanche, meer grondgebied, herbewapening)
• Opkomst nationaalsocialisme, Hitler, NSDAP
• Kenmerken van nationaalsocialisme in relatie tot het fascisme in Italië, (Führerprincipe, Lebensraum, antisemitisme, rassenleer)
• Machtsovername van Hitler (1933)
• Afschaffing parlementaire democratie --> 2 totalitaire regimes (dictatoriale leiders 
• Dictatuur, terreur, totalitaire staat (gelijkschakeling, censuur, propaganda, indoctrinatie), rassenwetten, discriminerende maatregelen, concentratiekampen herbewapening
• As-mogendheden (Duitsland, Italië en Japan)
• Andere EU-landen - bewaren van vrede

Lees de handreiking 9.2 en de begrippen die daarbij horen (gele mapje)

Totalitaire staat=

Staat waarin de politieke leiding (vaak dictator) alle onderdelen van het berstuur en het leven bepaalt. 

Lebensraum: het idee dat Duitsland recht had op een groter grondgebied

Opdracht 4

• Vul het tijdvak 9 in en maak onderscheid tussen WO I en WO II

9.3 Jodenvervolging

• Duitse bezetting en Jodenvervolging 
  
• De Tweede Wereldoorlog
• Holocaust (vernietigingskampen, massamoorden)
  
• Nederland: Jodenvervolging, Februaristaking, 

       deportaties (via doorgangskamp Westerbork 

       naar
vernietigingskampen zoals Auschwitz)

• Anne Frank

Zelfstandig werken

14.15 - 15.15 uur

Wat ga je doen? Maak een keuze (samenwerken mag!):

• Vragen maken boek

• Samenvatting maken
• Filmpjes bekijken
• Oefenen met begrippen
• Voorbeeldexamens

15.15: weer terugkomen - 

Behoefte aan overleg of heb je een vraag?  Stuur me een chat dan bel ik je even.

Wat in dit tijdvak is je nu duidelijk geworden?

Wat vind je nog lastig in dit tijdvak?

Welke filmtip heb je (bijvoorbeeld over WO I of WOII)?

Afronding

Volgende week - Les 12: geschiedenis tijdvak 10

• GS - afmaken opdracht H9 - lezen H10. 
• GS - schema aanvullen - volgende week checken!
• Tijdlijn bekijken (wat vind je nog lastig?)
• Hoofdstuk lastig? Check tijdvakfilmpjes Joost

Filmtips!

https: