1.5-1.6

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta: overstromingsrisico's en zoetwatervoorraden

HW

1.5, opd. 1, 2, 3

HW: opd. 3b

Het oosten van Nederland ligt een aantal meter boven NAP. Toch zie je hier ook nog dijkringgebieden in Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel.

Hoe kun je dat verklaren? Je antwoord moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.

Gebruik GB 35A en G.

Een dijkring is een stuk land, zoals een stad of een polder, dat helemaal omringd is door dijken. 

Lesdoelen

• je kunt uitleggen waarom overstromingsrisico's in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta hoog zijn
• verklaren waarom sommige gebieden in Nederland geen zoetwater van rivieren krijgen
• beschrijven waarom het belangrijk is een strategische zoetwatervoorraad aan te leggen.

Overstromingsgevoelige gebieden

• IJsselmeergebied 
• Zuidwesterlijke Delta

1. Denken - Delen - Uitwisselen

Waarom zijn het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta zo gevoelig voor overstromingen?

Denk aan factoren zoals:

•    Ligging
  
•    Wateraanvoer en -afvoer
  
•    Klimaatverandering

Zuidwesterlijke Delta

waterkeringen bij normale omstandigheden staan open

bij springtij en noordwesterstorm: dicht

Verhoogd overstromingsgevaar 

Klimaatverandering 

• De afvoer van de rivieren neemt toe
  
• Het waterpeil stijgt.

Menselijke activiteiten 

• ontwatering, het wegpompen van grondwater in de polder -> bodemdaling

Verhoogd overstromingsgevaar 

Getij en het weer

• bij noordwesterstorm wordt zeewater verder opgestuwd in de riviermonden;
  
• bij zware neerslag in het stroom-gebied (en eventueel smeltwater) ontstaat er een piekafvoer;
  
• bij springtij staat het zeewater extra hoog

springtij

Aan de slag!

• Paragraaf 1.5
• opd. 1,2,3 (afmaken)

• je kunt uitleggen waarom overstromingsrisico's in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta hoog zijn
  
• je kunt verklaren dat de overstromingsrisico's in deze gebieden toenemen bij een combinatie van springtij, noordwesterstorm en piekafvoeren van de rivieren

Zoetwatervoorraden 

2. Welke rivieren spelen een belangrijke rol in het aanvoeren van zoetwater?

• Rijn
• Maas
• IJssel

3. Waarvan zijn de gebieden afhankelijk die geen water van deze rivieren ontvangen?

• regenwater
  
• grondwater

Grondwater

Waardoor zit het grondwater steeds dieper?

• ontwateren van gebieden
• grondwateronttrekking

Deze kan leiden tot de bodemdaling

 

Het IJsselmeer is een zoetwaterreservoir

in de zomer wordt het waterpeil verhoogd

in de winter wordt het waterpeil lager gehouden

5. Waarom?

De Zuidwestelijke Delta: verzilting

Bij lage waterstanden in de rivieren komt zeewater verder landinwaarts. 

Het gevolg:

verzilting

Aan de slag!

• Paragraaf 1.6
• opd. 5 (met bosatlas)
• Quizlet

• je kunt uitleggen waarom overstromingsrisico's in het IJsselmeergebied en de Zuidwestelijke Delta hoog zijn
• verklaren waarom sommige gebieden in Nederland geen zoetwater van rivieren krijgen
• beschrijven waarom het belangrijk is een strategische zoetwatervoorraad aan te leggen.

quizlet.com