Les 4 - Rechtsstaat (1)

• Filosofie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Les 4 - Rechtvaardigheid

Herhaling 5.6

1. Het doel van straffen
2. Soorten straffen (3)

Het doel van straffen

Het boek geeft verschillende doelen van straffen:

• afschrikking​

• de dader moet zijn of haar gedrag verbeteren​

• de samenleving veiliger maken​

• voorkomt eigenrichting​

• vergelding

Soorten straffen

Bij een veroordeling zijn er drie soorten straffen

• Een hoofdstraf (geldboete, gevangenisstraf, taakstraf)
• Een bijkomende straf (bijvoorbeeld rijbewijs inleveren)
• Een speciale maatregel (bijvoorbeeld een schadevergoeding betalen)

Herhaling 5.4

1. Overtreding/misdrijf

2. Tijdgebonden/plaatsgebonden

3. Risicofactoren

Criminaliteit

Overtreding of misdrijf? 

Rechtsregels zijn plaatsgebonden

Ideeën over wat strafbaar is verschillen per land/gebied.

Bijvoorbeeld:

• In Nederland is abortus en euthanasie toegestaan

• In Nederland mogen homo’s met elkaar trouwen

• (Vuur)wapens zijn in Nederland verboden

• Nederland kent geen doodstraf

Rechtsregels zjn tijdgebonden

Ideeën over wat strafbaar is veranderen met de tijd.

Bijvoorbeeld:

• Spugen was vroeger een misdrijf.

• Sinds 1970 is overspel niet meer strafbaar.

• Vroeger stonden er gevangenisstraffen op homoseksualiteit.

Risicofactoren:

•  Slechte opvoeding
  verkeerde normen en waarden
• Groepsdruk
  
• Alcohol of drugs
  onder invloed van drugs neigen mensen eerder naar criminaliteit
• Spijbelen of schooluitval
• Biologische factoren 
  bv. mensen met agressie problemen 
• Slechte leefomstandigheden

https://dnpprepo.ub.rug.nl/2131/1/CDV_1999_07-8-9_p134_Crul.pdf

Aan het werk.

Lees hoofdstuk 5.4  in stilte door. 

Maak in het werkboek de volgende opdrachten: 
5.4: 8, 10, 12, 14, 15

Wat is een rechtvaardige samenleving?

Probleem 1

Mensen denken verschillend over wat eerlijk/ goed is

Probleem 2

Mensen hebben verschillende belangen

Wat is een eerlijke verdeling?

Sluier der onwetendheid 

Stel je voor dat je een willekeurig persoon in de samenleving bent. 

Je weet niet of je rijk bent of arm,  man of vrouw, oud of jong,  waar je woont of waar je vandaan komt.

Filosoof John Rawls noemt dit de  oorspronkelijke 

positie 

Hoe zou je de samenleving dan inrichten?

Sluier der onwetendheid - Het spel (1)

• Je bent in de oorspronkelijke positie
• Je gaat 10 wetten bedenken voor een nieuwe samenleving. Maak ze zo rechtvaardig mogelijk!

Denk bijvoorbeeld aan:

- Wie zijn de leiders? Worden die mensen gekozen? Wie heeft er stemrecht?

- Krijgen mensen die niet kunnen werken geld van de overheid?

- Wat mogen ouders bepalen voor hun kinderen?

- Mag iedereen alles zeggen?

Sluier der onwetendheid - Het spel (2)

• Jullie krijgen allemaal een rol
• Bepaal of de wetten van de samenleving voor iedereen rechtvaardig zijn. 
• Moet er iets veranderen?

Aan het werk.
(huiswerk)

Lees hoofdstuk 5.4  in stilte door. 

Maak in het werkboek de volgende opdrachten: 
5.4: 8, 10, 12, 14, 15