Cursus 7 §12 Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

P L A N N I N G

Cursus 7 - werkwoordspelling

1. Herhaling vorige les

2. Lesdoel

3. Uitleg/ oefenen

4. Zelfstandig werken

5. Afsluiting in Lessonup

Gebiedende wijs

1. Bindt dit touw vast!
2. Bint dit touw vast!
3. Bind dit touw vast!

Gebiedende wijs

1. Wordt niet boos!
2. Wort niet boos!
3. Wor niet boos!
4. Word niet boos!

Welke is de gebiedende wijs?

1. Ga naar huis
2. Jij gaat nu leren

Wat is de gebiedende wijs van: worden

1. word
2. wordt

Wat is de gebiedende wijs?

1. Wees eens rustig.
2. Morgen kom je om 8 uur op school.
3. Wij eten om 6 uur.

Gebiedende wijs

.... (worden) wakker!

1. word
2. wordt

Gebiedende wijs:

............ mijn vraag snel!

1. Beantwoord
2. Beantwoort
3. Beantwoordt

Planning

Uitleg werkwoordspelling 

Zelfstandig met de oefeningen aan de slag

Cursus 7 - werkwoordspelling

• § 9 Persoonsvorm in enkelvoudige zinnen
• § 10 Persoonsvormen in samengestelde zinnen
• § 11 Gebiedende wijs
  
• § 12 Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord
  
• § 13 Werkwoordspelling
  
• § 14 Mixopdrachten

• Je leert wat de gebiedende wijs is.
• Je leert werkwoorden in de gebiedende wijs spellen.

Lesdoelen

Het maken van aantekeningen kan helpen om de uitleg beter te onthouden. 

Aantekeningen
bij spelling

Uitlegfilmpje!

Kenmerken voltooid deelwoord

• Een voltooid deelwoord begint bijna vaak met
    ge–, be-, ver-, ont-.
  

•  Een voltooid deelwoord eindigt op –en, –t of –d.
•  Bij een voltooid deelwoord hoort altijd een hulpwerkwoord.

        De meest voorkomende hulpwerkwoorden zijn : zijn,
        hebben  en worden.

•  het VD staat meestal achteraan in de zin.

ge	be	ver	ont	her
gewerkt	bedankt	verrast	ontdekt	herdacht
gefietst	begroet	verdiept	ontwaakt	herplaatst
gehuild	betaald	verteld	ontvoerd	hersteld
gefluisterd	beschermd	verhuisd	ontwikkeld	herkauwd

ge, be, ver, ont of her

Een VOLTOOID DEELWOORD  

heeft een hulpwerkwoord bij zich (hebben, zijn, worden).

Eindigt altijd op t, d of n.

t of d? Langer maken en luisteren of 't ex kofschip gebruiken.

Een voltooid deelwoord eindigt meestal op en bij de sterke werkwoorden.

Een voltooid deelwoord eindigt altijd op een t of d bij de zwakke werkwoorden.

't ex kofschip. 

Voltooid deelwoord

1. Schrijf het hele werkwoord op. 

2. Haal -en van het hele werkwoord af.

3. Kijk of de laatste letter van het woord
in 't ex kofschip zit.

4. Ja? Schrijf het werkwoord met een -t.
Nee? Schrijf het werkwoord met een -d.

Voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt

zegt iets van een zelfstandig naamwoord.

Gedraagt zich qua spelling als bijvoeglijk naamwoord.

Eind -t, -d, of -n van het voltooid deelwoord blijft altijd staan.

VD als bijvoeglijk naamwoord

• Een voltooid deelwoord kan ook gebruikt worden als een bijvoeglijk naamwoord. Je  schrijft het dan meestal zo kort en zo eenvoudig mogelijk!

De trui is gebreid - de gebreide trui.

Het werkstuk is geprint - het geprinte werkstuk.

De toets is gemaakt - de gemaakte toets.

Voltooid deelwoord bijvoeglijk gebruikt

zoeken - de sleutel is gezocht (vd) - de gezochte sleutel (bijv. nw)

zeven - die bloem is gezeefd (vd) - de gezeefde bloem (bijv. nw)

smelten - het ijsje is gesmolten (vd) - het gesmolten ijsje (bijv. nw)

verbreden - de weg is verbreed (vd) - de verbrede weg (bijv.nw)

pvvt: De gemeente verbreedde de weg vorige week

volt. dw bijv. nw: De verbrede weg

Noteer de werkwoorden:

1. Wat ben je veranderd!
2. Je hebt het zelf uitgekozen.
3. Je wordt gehersenspoeld.
4. Wie heeft dit bedacht?
5. Zij had een koekje gepakt.
6. Hij is jarig geweest.
7. Ik word naar school gebracht.

Noteer de voltooid deelwoorden:

1. Wat ben je ..... (veranderen)!
2. Je hebt het zelf ..... (uitkiezen).
3. Je wordt ..... (hersenspoelen) zonder dat je het doorhebt.
4. Wie heeft dit ..... (bedenken)?
5. Zij had een koekje ..... (gepakt) zonder het te vragen.
6. Hij is jarig ..... (zijn).
7. Ik word naar school ..... (brengen), omdat het hagelt.

Kies de juiste spelling van het voltooid deelwoord van:

ontdooien

1. ontdooid
2. ontdooit
3. geontdooid
4. geontdooit

• Wat: Cursus 7 paragraaf 12 opdracht 1 t/m 6 blz. 206-207
• Hoe: individueel
• Hulp: boek, buren, mevrouw de Vries 
• Tijd: 15 min.
• Uitkomst: bespreken
• Klaar: Kijk je opdrachten na of ga door met paragraaf 13. 

Als je het voltooid deelwoord (vd) goed wil spellen kun je gebruik maken van ...

1. de verlengproef
2. 't sexy fokschaap (of 't kofschip)
3. Kan beide

Wat is het voltooid deelwoord?

Schrijf het voltooid deelwoord op de goede manier:
Heb je nu het voltooid deelwoord............... (snappen)?