Kabam! - Gymtovenaar

• Mediawijsheid, begrijpend kijken, Filmeducatie
• Basisschool
• Groep 1-4

Introductie

Filmmakers gebruiken verschillende middelen om de kijkers mee te nemen in het verhaal. In deze LessonUp bij de serie Kabam! maken de leerlingen kennis met een aantal van deze middelen. Zo onderzoeken jullie samen hoe film een verhaal kan vertellen. In de serie Kabam! brengen filmmaker Elisabeth Hesemans en haar team met veel aandacht de thema’s angst en fantasie bij jonge kinderen in beeld. In de verschillende afleveringen zetten kinderen hun rijke fantasie in, om angsten de baas te zijn. Het gaat in deze les niet zozeer om het overdragen van filmkennis aan de kinderen, maar om hen bewust te laten kijken, luisteren en voelen. Zo ontdekken zij op een speelse en vrije manier van alles over film, angsten, zintuigen en fantasie. In de LessonUp worden gesprekken afgewisseld met praktische opdrachten, want als je iets ziet, wil je er het liefste zelf mee aan de slag. Zo verbinden de kinderen zich goed met wat ze beleefden in de film. Synopsis Kabam! is een serie over de kinderen uit groep 3 van meester Mo. De kinderen in de klas zijn onderling allemaal verschillend, maar één ding hebben ze gemeen: zij zijn allemaal wel eens bang. Gelukkig heeft ieder kind ook een rijke fantasie die helpt om met deze angst om te gaan. In Kabam! staat in elke aflevering een kind met een bepaalde angst centraal, en ook de manier waarop het kind de angst weet te overwinnen. De serie Kabam! is een productie van Ijswater Films en KRO - NCRV. Aflevering “Gymtovenaar” (7:47 minuten) Berith is haar gymtas vergeten en moet iets uit de gevonden-voorwerpen-bak aan. Ze is hartstikke bang dat ze wordt uitgelachen. Maar met een vleugje fantasie en een toverstaf vol magie verandert dat.. Leerdoelen: • De leerlingen leren onderzoekend te kijken, met gebruik van verschillende zintuigen • In deze les maken leerlingen kennis met verschillende elementen waarmee filmmakers een verhaal vertellen • Leerlingen maken kennis met beeldtaal en kleurgebruik • Door open gespreksvoering en doe-opdrachten onderzoeken de leerlingen de thema’s angst & fantasie en delen ze hun eigen ervaringen en inzichten. • De leerlingen ervaren dat film emoties en fysieke reacties kan oproepen, door het verhaal, de beeldtaal en de geluiden. Veel plezier!

Instructies

Werkwijze

• Deze les is ontwikkeld als klassikale les voor groep 1, 2 en 3 in het primair onderwijs.
  
• Tijdsduur LessonUp: ongeveer 35 minuten inclusief aflevering en gesprek.
  
• De les start met het kijken van de aflevering “Gymtovenaar”. 
  
• De slides laten beeld en filmfragmenten zien, maar bevatten geen tekst. De achtergrondinformatie voor de leerkracht vind je in de notities. Hier zijn vragen en opdrachten beschreven waarmee je kinderen bewuster laat kijken en hen laat reflecteren op hun eigen angsten en oplossingen daarvoor.
  
• Het Kabam! lied is geen onderdeel van deze les, maar kan natuurlijk worden gezongen. De tekst van het lied is te vinden bij de werkbladen.
  
• Als je de notities tijdens de les aanklikt, zien de kinderen deze ook op het digibord. Het is daarom handig de instructies van tevoren voor jezelf uit te printen, dit doe je door op de print knop rechtsboven op het scherm aan te klikken.

Benodigdheden voor deze les: 

• kist met (verkleed)kleren,  maskers, vleugels, cape, toverstaf, hoofddeksels.
  
• Kleine stukjes van verschillende soorten stoffen om aan te voelen.

Deze les bevat 3 bijlagen:

1. Instructie open gesprekken voeren
2. Instructie Het Kabam! lied
3. Werkblad Verschillende stofjes
   

Instructies

Kabam! instructie 1.pdfKabam! instructie 2.pdf

Werkbladen

Kabam! werkblad gymtovernaar.pdf

Gymtovenaar

Kabam! Aflevering Gymtovenaar

Samen gaan jullie kijken naar de hele aflevering “Gymtovenaar” (7:40 minuten) van de serie Kabam! Je kunt de aflevering vooraf kort inleiden.

Maak in de klas een fijne opstelling om samen naar de film te kijken zodat iedereen het goed kan zien. Na het kijken van de film gaan jullie in een andere opstelling zitten.

In de volgende slide start je de film.

Gymtovenaar - gehele aflevering

Filmverhaal & gesprek

Tijd: 10 minuten

Zet na de film de tafeltjes aan de kant, maak ruimte om op de grond (eventueel op kussentjes in een halve kring) te zitten. Fijn als er in de opstelling ruimte is voor fysieke opdrachten met de groep.

Voer een kort gesprek met de kinderen over de film en laat een aantal van hen vertellen. Zie hiervoor de toelichting Open Gesprekken in Werkblad 1. 

Vraag door zodat de kinderen hun antwoorden zelf duidelijk toelichten. 

Ga vervolgens door met de opdrachten in de rest van de les.

Stel je groep de volgende open vraag:

• Wat zag je allemaal?

> De volgende slide bevat een fragment met het liedje van de serie Kabam!
De vragen voor de groep in de notities gaan over waar je allemaal bang voor kan zijn met daarbij een fysieke opdracht.

Gymtovenaar (fragment 00:00 – 00:31)

Liedje Kabam! & het thema 'angst en fantasie'

Tijd: 10 minuten

Luister eerst nog eens samen het liedje van de serie, en zing het vervolgens samen. De tekst van het liedje is te vinden in Werkblad 2.

Start vervolgens een gesprek met de kinderen. Zie hiervoor de toelichting Open Gespreksvoering in Werkblad 1.

• Waar gaat het liedje over?
• Waar zijn ze allemaal bang voor in het liedje?

[Mogelijke antwoorden raken het thema angsten & fantasie zoals raar gevoel, hart klopt. trillende benen, bang voor de hond, zwemmen door het gat etc.]

Op de volgende slide staat een videobericht van de maker van Kabam!  Zij vertelt waarom ze Kabam! gemaakt heeft en stelt de vraag: wat doe jij als je bang bent?  Dan staat in de notities een fysieke opdracht om te oefenen met het overwinnen van angsten. 

fragment maker

Bang zijn

Tijd: 7 min

Fysieke opdracht  

Ga met de hele groep in een kring staan. Doorloop met de kinderen de volgende vragen en opdrachten:

• Ben jij wel eens ergens bang voor?
• Waar voel je dat in je lichaam als je bang bent? Wijs die plekken eens aan? (buik, borst etc.)
• Vraag een aantal kinderen om te laten zien hoe ze eruitzien als ze bang zijn.

Vraag de andere kinderen:

• Hoe zie je dat ze bang zijn?
• Laat nu eens zien hoe het eruit ziet als je niet bang bent?
• Hoe zie je dat ze niet bang zijn?
• Wat kun je met je lijf, gezicht en stem doen om niet meer bang te zijn?

Laat de kinderen zelf met antwoorden komen en voordoen wat ze bedoelen, de anderen kunnen het vervolgens nadoen.

Indien nodig hier nog (extra) suggesties: 

• Springen
• Zelfverzekerd staan (rechtop met een stoere blik)
• Moed inspreken (je kan het!)
• Heel hard een liedje zingen
• Springen
• Een gevaarlijk dier nadoen
• Geluiden maken
• Zwaaien met je armen
• Rennen op je plek
• Je vuisten ballen
• Hard stampen

> De volgende slide is weer een filmfragment, deze gaat over de personages. Je kunt het fragment inleiden door van tevoren te vragen:

Wie spelen er allemaal in deze film?

Samen gaan we nog een stukje film kijken.

Film en Bewegend Beeld

Tijd: 3 minuten

Samen voeren jullie een gesprek over film: wat is film eigenlijk?

Sommige kinderen zullen het verhaal navertellen dat ze zagen in de film. Dat is goed, geef ze de ruimte voor hun verhaal. Maar het is ook mooi om samen te kunnen ontdekken, dat film bewegende plaatjes zijn, en misschien zelfs dat geluid ook een rol speelt. Dit besef kan je op gang helpen door bijvoorbeeld de vragen hieronder te stellen en de tips van Open Gespreksvoering, werkblad 1 te gebruiken.

• Op het scherm zie je Meester Mo die een verhaal vertelt. Meester Mo staat hier stil, is dat ook zo in de film?
• Maakt een tekening of foto geluid? En een film?

De volgende slide is weer een filmfragment, deze gaat over Beeldtaal & Kleurgebruik. Laat de kinderen het fragment kijken met de vraag om op de kleuren te letten.

Gymtovenaar (fragment 3.57 – 4.38)

Film en emoties

Tijd: 5 minuten

Doorloop de volgende vragen:

• Wat moest Berith doen van meester Mo? [mogelijk antwoord: kleren uit de bak kiezen]
• En wat vond ze daarvan?
• Hebben jullie ook zo’n bak op school? Wat zit daarin?
• Hoe ruikt zo'n bak?
• Als je iets uit zo'n bak aan moet doen, hoe voel je je dan?

De volgende slide bevat een filmfragment dat gaat over over beeldtaal, kleurgebruik en fantasie.  

Gymtovenaar  (Fragment 4.41-7.12)

Beeldtaal, kleurgebruik & fantasie

Tijd: 10 minuten

Filmmakers maken gebruik van verschillende middelen om een verhaal te vertellen, bijvoorbeeld kleurgebruik of verschil in licht. Zo kan de filmmaker ervoor kiezen om het donker te maken als het gaat over angst en weer licht als de angst is verdwenen. Ook kleding en kleurgebruik speelt vaak een belangrijke rol voor de filmmaker om het verhaal te vertellen.

Bespreek samen het fragment:

• Welke kleren koos Berith uiteindelijk? [mogelijk antwoord: een paars t-shirt/jurk, gouden legging, net zoals de tovenaar]
• Wat gebeurt er met Berith als ze zich verkleedt? [mogelijke antwoorden: ze wordt weer blij, ze wordt een tovenaar, ze kan toveren.]
• Waarom was Berith niet meer bang? Hoe zag je dat? [mogelijke antwoorden: doordat ze in haar fantasie zelf de tovenaar was, dat zag je omdat ze een toverspreuk uitspreekt, ze draait rondjes, komt binnen met een radslag en grote glimlach]. 
• Denk je dat dat kan? Zou je je anders kunnen voelen door de kleren die je aan hebt?

De volgende  en laatste slide bevat een praktische opdracht, waarbij je de kist met verkleed kleren nodig hebt.