IDFA filmles: oorlog en games (VO 4-6)

• Kunstzinnige oriëntatie
• Culturele en kunstzinnige vorming
• +6
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Introductie

Deze filmles over videogames, oorlog en geschiedenis is geschikt voor leerjaar 4, 5 en 6 van het voorgezet onderwijs. Aan de hand van vragen en stellingen ga je met je leerlingen in gesprek over de korte documentaire ‘How to Disappear’. Deze les vindt aansluiting bij de volgende vakken en kerndoelen voor het voortgezet onderwijs: Nederlands (1, 4, 5, 6), Mens en Maatschappij (36, 37, 38, 43), Kunst en Cultuur (50, 52) en Burgerschap. Daarnaast wordt aanspraak gedaan op de vijf kernvaardigheden uit de doorlopende leerlijn Film: beleven, verwoorden, onderzoeken, reflecteren en creëren.

Leonhard Müllner, Robert Klengel, Michael Stumpf, Oostenrijk, 2020

How to Disappear

Thema's:

games, oorlog, geschiedenis

Jaar

4/5/6

Welkom! Deze les is onderdeel van het IDFA scholierenprogramma.

Kijken

Tekst

Vraag

Opdracht

Als er een icoon in beeld staat kun je erop klikken. Er zijn vragen en (kijk)opdrachten.

Bekijk de film in het theater

Je kunt deze les ook doen zonder bioscoopbezoek; op de volgende slide kun je film digitaal in de klas bekijken.

Je kunt deze les ook doen zonder bioscoopbezoek; op de volgende slide kun je film digitaal in de klas bekijken.

Vergeet het geluid niet aan te zetten!

Wat vond je van de film?

Welke emoties ervaarde je tijdens het kijken? Noem er minstens drie.

Welke gedachten en/of vragen kwamen omhoog tijdens het kijken?

Vragen over de filmervaring

• Wat vond je van de film? 
• Eigen antwoorden
• Welke emoties ervaarde je tijdens het kijken? Noem er minstens drie.
• Eigen antwoorden
• Welke gedachten en/of vragen kwamen omhoog tijdens het kijken?
• Eigen antwoorden

Speel jij wel eens videogames? Zo ja, welke? Wat vind je er leuk aan?

Wat vind je van de kritiek op videogames waarin veel geweld voorkomt? Wat vind je van de leeftijdsbeperkingen op deze games? 

Vragen over videogames

• Speel jij wel eens videogames? Zo ja, welke? Wat vind je er leuk aan?
• Eigen antwoorden
• Wat vind je van de kritiek op videogames waarin veel geweld voorkomt? Wat vind je van de leeftijdsbeperkingen op deze games? 
• Eigen antwoorden

Stelling

Het spelen van videogames kan invloed hebben op de manier waarop de gamer zich in het echte leven gedraagt.

Stelling

Oorlogsspellen zouden verboden moeten worden; oorlog mag niet dienen als vermaak.

Stelling

Het is vreemd dat we kunnen moorden in videogames zonder het gevoel te hebben dat we iets slechts doen.

Stellingen over games vs. real life

• Het spelen van videogames kan invloed hebben op de manier waarop de gamer zich in het echte leven gedraagt.
• Eigen antwoorden
• Oorlogsspellen zouden verboden moeten worden; oorlog mag niet dienen als vermaak.
• Eigen antwoorden
• Het is vreemd dat we kunnen moorden in videogames zonder het gevoel te hebben dat we iets slechts doen.
• Eigen antwoorden

Wat is desertie? Omschrijf het in eigen woorden of zoek een definitie op internet.

“Als soldaat kun je sterven, als deserteur moet je sterven,” schreef Adolf Hitler in zijn boek Mein Kampf. Wat bedoelt hij hiermee?

De game Battlefield bestaat alleen uit een slagveld. Probeer je eruit te lopen, dan ga je dood. Wat vind je van het feit dat de software van Battlefield hetzelfde beleid voert als de Nazi’s? Licht je antwoord toe.

Battlefield staat een speler niet eens toe zijn/haar wapen los te laten. Je kunt een wapen alleen verruilen voor een ander wapen. Wat vind je hiervan? Licht je antwoord toe.

Vragen over desertie

• Wat is desertie? Omschrijf het in eigen woorden of zoek een definitie op internet.
• Deserteren betekent letterlijk 'in de steek laten'. Desertie is het permanent verlaten van een krijgsmacht zonder toestemming. 
• “Als soldaat kun je sterven, als deserteur moet je sterven,” schreef Adolf Hitler in zijn boek Mein Kampf. Wat bedoelt hij hiermee?
• Door deserteurs te straffen met de dood, wilde Hitler voorkomen dat zijn soldaten zouden vertrekken. Vechten lijkt dan een beter alternatief, omdat er nog overlevingskans is.
• De game Battlefield bestaat alleen uit een slagveld. Probeer je eruit te lopen, dan ga je dood. Wat vind je van het feit dat de software van Battlefield hetzelfde beleid voert als de Nazi’s? Licht je antwoord toe.
• Eigen antwoorden
• Battlefield staat een speler niet eens toe zijn/haar wapen los te laten. Je kunt een wapen alleen verruilen voor een ander wapen. Wat vind je hiervan? Licht je antwoord toe.
• Eigen antwoorden

Quote

"Een videogame is niet alleen een cultureel artefact, maar ook een product. Om oorlogsspellen leuk te maken, moet het niet te ingewikkeld zijn, en visueel aantrekkelijk. Moeilijke dilemma’s en ethische vraagstukken worden ontweken; er zijn alleen medespelers en tegenstanders: vriend en vijand."

Quote uit de film

Stelling

De wereld zou niet versimpeld moeten worden in videogames; spelers krijgen daardoor een verkeerd beeld van de werkelijkheid.

Stelling

Van te veel gamen word je dom of ongevoelig.

Stelling

Videogames zouden vaker ingezet moeten worden als educatief middel, om spelers iets over de wereld te leren.

Stellingen over videogames vs. real life

• De wereld zou niet versimpeld moeten worden in videogames; spelers krijgen daardoor een verkeerd beeld van de werkelijkheid.
• Eigen antwoorden
• Van te veel gamen word je dom of ongevoelig.
• Eigen antwoorden
• Videogames zouden vaker ingezet moeten worden als educatief middel, om spelers iets over de wereld te leren.
• Eigen antwoorden

Wat is nationalisme? Omschrijf het in eigen woorden of zoek een definitie op internet. 

Leiders van krijgsmachten hebben altijd gezocht naar manieren om desertie tegen te gaan. Op welke manier vervult nationalisme dit doel?

Vragen over nationalisme

• Wat is nationalisme? Omschrijf het in eigen woorden of zoek een definitie op internet. 
• Simpel gezegd is nationalisme een politieke overtuiging waarbij mensen trots zijn op en denken vanuit de belangen van hun eigen land. (Bron: Wikikids)
• Leiders van krijgsmachten hebben altijd gezocht naar manieren om desertie tegen te gaan. Op welke manier vervult nationalisme dit doel?
• Het geeft de troepen het idee dat ze voor hun land vechten en dat dit de risico’s en offers waard is. Oorlog wordt op deze manier iets van het volk – en als je deserteur bent, keer je je dus tegen het volk. Je laat je medemens in de steek, stelt ze teleur, word laf en zwak gevonden. Soms werden deserteurs thuis helemaal niet meer geaccepteerd. Dit zijn redenen om te blijven vechten.

Stelling

Deserteurs zijn helden.

Tip

Lees- en kijktip: Vietnamdeserteurs (Andere Tijden)

Afronding en vervolg

• Stelling: Deserteurs zijn helden.
• Lees- en kijktip: Vietnamdeserteurs (Andere Tijden)

IDFA's scholierenprogramma wordt mede mogelijk gemaakt door Fonds 21, Deloitte Impact Foundation, inVision Ondertiteling, IDFA's Dikke Vrienden en Dikke Vrienden+. 

Meer film in de klas?
Ga naar idfa.nl/docschoolonline

IDFA is altijd benieuwd naar de manier waarop ons lesmateriaal in de klas is behandeld. Heb je tips en/of aanvullingen voor ons of voor andere docenten? Laat het ons weten via [e-mail]. Bedankt!

Tip voor docenten: met een gratis Docschool Online lidmaatschap krijg je toegang tot meer dan honderd documentaires en bijbehorend lesmateriaal. Lees meer en meld je aan op idfa.nl/docschoolonline