Geschiedenisleraar.nl
Dé link tussen verleden en heden
lesplan

De Oude Egyptenaren

Een lesplan van Geschiedenisleraar.nl

Wil je met dit lesplan aan de slag? Klik op de knop hieronder om een eigen kopie te maken in 'Mijn Lessen'. Vervolgens kun je de lessen aanpassen naar jouw wensen.

Tijd van Jagers en Boeren

WAAROVER GAAT DEZE SERIE?

Het onderwerp over de Oude Egyptenaren spreekt leerlingen altijd enorm aan: het is herkenbaar, mysterieus en spannend. Voor geschiedenisleraren is het daarnaast een perfect onderwerp om de kenmerken van een landbouwsamenleving uit te leggen.

Door het ontstaan van landbouwsamenlevingen, zoals in Egypte, nemen de sociale verschillen sterk toe. Bij dit onderwerp is dat goed te zien aan bijvoorbeeld de verschillende beroepen die ontstaan en welke mate van aanzien en welvaart bij die beroepen hoort.  Voor de meeste leerlingen zal dit dan ook het onderwerp zijn waarbij de maatschappijpiramide zijn intrede doet.

Geschenk van de Nijl

De uitspraak van de Griekse schrijver Herodotus wordt regelmatig aangehaald om het belang van de rivier voor het land aan te geven. In deze les wordt ingegaan op het leven langs de Nijl dat in hoge mate wordt bepaald door de rivier. 

Het is voor de leerlingen goed om te zien dat een vruchtbare grond van een rivier alleen niet een goedgeorganiseerde landbouwsamenleving maakt. Juist de samenwerking om het land te irrigeren zorgde ervoor dat het gebied zo machtig kon worden.

Deze les bevat het eerste deel uit de driedelige SchoolTV-serie 'Leven onder de Farao's'. Deze serie is inmiddels zelf ook al tamelijk geschiedenis, maar hij laat e.e.a. erg duidelijk zien. De voiceover is overigens van Ahmed Aboutaleb, toen nog journalist, tegenwoordig burgemeester van Rotterdam.

Onderwerpen:
  • Herodotus en het geschenk van de Nijl
  • irrigatielandbouw en samenwerking
  • de Nijl nu: De Aswandam
Personen:
  • farao

Goden en MUMMIES

Dit is de les waar het leerlingen bij het onderwerp de Oude Egyptenaren om gaat: piramides, mummies en mysteries! Maak gebruik van het enthousiasme (en soms volstrekt onvolledige kennis) over dit onderwerp van de leerlingen.

Het verhaal van Herodotus over het mummificatieproces is altijd een hit in de les. Dit geldt overigens ook voor de ontdekking van het graf van Toetanchamon ("Oh, is hij niet begraven in een piramide...?") en de 'Vloek van de Farao'. In de bijlage is hierover een link opgenomen.

Onderwerpen:
  • de Egyptische natuurgodsdienst
  • mummificeren en mummies
  • begraven: van piramiden naar de Vallei der Koningen
  • de ontdekking van het graf van Toetanchamon
Personen:
  • Toetanchamon

Een Hoogontwikkelde Cultuur

Alleen al de titel van deze les bevat voor leerlingen een aantal abstracte begrippen: hoogontwikkeld en cultuur. Voordat er daarom überhaupt verder kan worden gegaan met de hoogontwikkelde cultuur van de Egyptenaren is het verstandig om eerst beide begrippen uit te leggen, eventueel m.b.v. een woordweb of serie open vragen.

Vervolgens kan er worden in gegaan op de kenmerken van een hoogontwikkelde cultuur in het algemeen en daarna voor Egypte in het bijzonder.

Mocht je wat tijd over hebben, dan kun je leerlingen laten 'spelen' met hiërogliefen. De site van het Rijksmuseum van Oudheden heeft een pagina voor kinderen met daarop een uitleg over het schrift, alsmede het alfabet. De link is onderaan dit lesplan te vinden.

Onderwerpen:
  • de Egyptische hoogontwikkelde cultuur
  • de maatschappijpiramde van Egypte: van slaven naar farao.
  • het schrift: hiërogliefen en papyrus
Personen:
  • Jean-François Champollion

LINKS EN BIJLAGEN

Deze les bevat alle delen uit de driedelige SchoolTV-serie 'Leven onder de Farao's', alsmede vragen bij elk deel.
Bedenk een vraag met als antwoord...
Fotosafari
Paardensprong
De jeugdsite van het Rijksmuseum van Oudheden (Leiden) over hiërogliefen.
Beknopte uitleg over hiërogliefen voor kinderen.
PDF
Het alfabet in hiërogliefenschrift
PDF
De Vloek van de Farao
Hoe leer je voor een proefwerk Geschiedenis?