Nationaal Comité 4 en 5 mei
Lessen over de Tweede Wereldoorlog, (on)vrijheid en democratie

Jong in Oorlog - Verraad of verzet

1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisBasisschoolMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoGroep 8Leerjaar 1

In deze les zitten 21 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 7 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Introductie

De titel van deze les is 'Verraad of verzet'. Verraad plegen of in verzet komen waren keuzes die kleine groepen mensen in Nederland maakten. De meeste mensen maakten geen keuze, ze probeerden zo gewoon mogelijk door te leven en zeker in de eerste jaren van de oorlog lukte dat veel mensen ook gewoon. Een keuze om in verzet te komen of je bij de vijand aan te sluiten had grote gevolgen. Jeanne en Mirjam vertellen over welke gevolgen die keuzes hadden. Kinderen bekijken het filmpje en komen erachter met welke keuzes Mirjam en Jeanne te maken kregen toen ze jong waren en hoe zij daar later in hun leven op terug kijken.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Wat ga je doen?
  • Je bekijkt een film met interviews met mensen die jong waren in de oorlog.
  • Je beantwoordt vragen tijdens de film.
  • Je denkt na over verraad en verzet.
  • Je maakt een presentatie over keuzes maken in oorlogstijd.

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Video

Toen de Duitsers de baas werden in Nederland, betekende dat ook dat mensen een keuze moesten maken. Welke drie keuzes waren dat?

Slide 5 - Open vraag

Slide 6 - Video

Welke keuze maakte de vader van Jeanne?
A
Hij werd lid van de NSB.
B
Hij deed niets.
C
Hij kwam in verzet.
D
Hij vluchtte naar het buitenland.

Slide 7 - Quizvraag

Slide 8 - Video

Wat deden Mirjam en haar vader voor het verzet? Kies de goede antwoorden.
A
Joodse vluchtelingen helpen.
B
Illegale krantjes verspreiden.
C
Gewapende overvallen plegen.
D
Onderduikers helpen.

Slide 9 - Quizvraag

Slide 10 - Video

Welke gevolgen hadden de keuzes van hun ouders voor Jeanne en Mirjam in hun jeugd?

Slide 11 - Open vraag

Slide 12 - Video

Jeanne kreeg vaak nieuw speelgoed. 'Van kinderen die verhuisd zijn,' zei haar moeder. Van wie was het speelgoed echt?

Slide 13 - Open vraag

Slide 14 - Video

Wat realiseert Mirjam zich op 5 mei 1945, als ze voor het eerst weer in Amsterdam komt?

Slide 15 - Open vraag

Slide 16 - Video

Jeanne noemt haar vader een moordenaar. Wat was zij te weten gekomen?

Slide 17 - Open vraag

De vader van Mirjam en de vader van Jeanne maakten een keuze. Welke redenen zouden zij daarvoor hebben gehad?

Slide 18 - Open vraag

Welke gevolgen kon het na de oorlog hebben als je ouders NSB'er waren, zoals de vader van Jeanne?

Slide 19 - Open vraag

Opdracht
Doe een klein onderzoek naar twee personen die een duidelijke keuze maakten in oorlogstijd. 
* een bekende verzetsstrijder, zoals Hannie Schaft, George Maduro, Erik Hazelhoff Roelfzema of Joke Folmer.
* een bekend lid van de NSB zoals Anton Mussert of Meinoud Rost van Tonningen.

1. Zoek uit wat deze mensen deden tijdens de oorlog. Kun je erachter komen waarom ze deze keuze maakten? Welke gevolgen hadden die keuzes? 
2. Denk ook na over deze vraag: Wat zouden familieleden van deze mensen nu nog kunnen merken van die keuzes? 
3. Schrijf het resultaat van je onderzoek en het antwoord op de vraag op 1 A4.

Slide 20 - Tekstslide

Presentatie
Presenteer het resultaat van jullie onderzoek.

Eisen :
De presentatie duurt 5 minuten, maximaal 10 minuten.
Beeldmateriaal gebruiken is niet verplicht (mag wel).
Leg ook uit wat je hebt geleerd van het filmpje en van je onderzoek.


Slide 21 - Tekstslide