De geschiedenis van Sint en Piet
Stichting Nederland wordt Beter

Les 3: Opvattingen over zwarte Piet

1 / 38
volgende
Slide 1: Tekstslide
BurgerschapskundeGeschiedenis+3BasisschoolGroep 7,8

In deze les zitten 38 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 75 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


1A: Wat vind jij leuk aan Zwarte Piet?

Slide 3 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


1A: Wat vind jij NIET leuk aan Zwarte Piet?

Slide 4 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Video

Deze slide heeft geen instructies


1B: Wat vinden mensen in de video leuk aan Zwarte Piet?

Slide 7 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


1B: Wat vinden mensen in de video NIET leuk aan Zwarte Piet?

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


1C: Waarom denk je dat mensen verschillend denken over Zwarte Piet?

Slide 9 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Tekstslide

  • Jij kunt andere ervaringen hebben dan iemand anders.
  • Nederlanders met een donkere huidskleur ervaren Zwarte Piet vaak anders (racistisch) dan mensen met een lichte huidskleur. mensen met een lichte huidskleur hebben vaak niet door dat Zwarte Piet beledigend is, omdat ze zelf geen last hebben van racisme
  • Het is belangrijk om naar elkaars ervaringen te luisteren.

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bekijk de twee videos

Kijkvragen
  1. Waar wordt Ahmad Moreira voor uitgescholden?
  2. Waarom voelt hij zich zo?

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

0:00 tot 0:25

Slide 13 - Tekstslide

Punten voor de nabespreking:
  • Jij kunt andere ervaringen hebben dan iemand anders. 
  • Zwarte Nederlanders ervaren Zwarte Piet vaak anders (racistisch) dan witte mensen. Witte mensen hebben vaak niet door dat Zwarte Piet kwetsend is, omdat ze zelf geen last hebben van racisme
  • Het is belangrijk om naar elkaars ervaringen te luisteren.
0:00 tot 1:20

Slide 14 - Tekstslide

Punten voor de nabespreking:
  • Jij kunt andere ervaringen hebben dan iemand anders. 
  • Zwarte Nederlanders ervaren Zwarte Piet vaak anders (racistisch) dan witte mensen. Witte mensen hebben vaak niet door dat Zwarte Piet kwetsend is, omdat ze zelf geen last hebben van racisme
  • Het is belangrijk om naar elkaars ervaringen te luisteren.

Slide 15 - Tekstslide

Punten voor de nabespreking:
  • Uitschelden voor Zwarte Piet is niet onschuldig.
  • Uitschelden voor Zwarte Piet is onderdeel van een patroon van racistisch uitschelden.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

bewust
onbewust
kleine impact
grote impact
Plaats de situatie in het juiste vlak
Wel expres, Niet gekwetst
Wel expres, Wel gekwetst
Niet expres, Niet gekwetst
Niet expres, Wel gekwetst
Situatie 1) “Je bent aan het voetballen. Om te zorgen dat een tegenstander niet kan scoren haal je ‘m onderuit. Je tegenstander valt. Hij heeft de hele wedstrijd pijn.

Slide 17 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

bewust
onbewust
kleine impact
grote impact
Wel expres, Niet gekwetst
Wel expres, Wel gekwetst
Niet expres, Niet gekwetst
Niet expres, Wel gekwetst
2 “Je staat in een drukke rij. Je doet een stapje naar achteren en staat opeens op iemands teen. Ze roept au”. 
3 “Je let tijdens het fietsen niet goed op en botst tegen een andere fietser aan. Gelukkig valt het mee, niemand raakt gewond.”
4 “Je gaat op het sinterklaasfeest van je sportvereniging verkleed als Zwarte Piet. Een zwarte teamgenoot voelt zich beledigd . Je had dat van te voren niet bedacht.” 
5 “Je maakt een tekening van je juf, waar ze er heel gek uit ziet. Je laat hem aan je klasgenoten zien. De juf komt erachter, maar zegt dat ze het niet erg vindt”

Slide 18 - Sleepvraag

Vragen voor de nabespreking:
  • Welke situatie zou je zelf vervelend vinden? Waarom?

Punten voor de nabespreking:
  • Ook al heb je geen kwade bedoeling, mensen kunnen wel pijn hebben of zich gekwetst voelen. Het is daarom belangrijk om te kijken naar de impact, en niet naar de bedoeling.
  • Als iemand pijn heeft of zich gekwetst voelt, dan moet je niet zeggen dat diegene geen pijn mag hebben of zich niet gekwetst mag voelen omdat je het niet expres gedaan hebt. 
  • Emotionele pijn is ook pijn, net als fysieke pijn
  • Sommige mensen zeggen het niet, als ze gekwetst zijn. Dus het kan best zijn dat je iemand gekwetst hebt zonder dat je het hebt gehoord.

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Situatie 1st
A
B
C
D
E
F
G

Slide 21 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Situatie 2st
A
B
C
D
E
F
G

Slide 23 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

A. Geen rekening houden met de gevoelens van iemand, jouw mening opdringen
B. Geen rekening houden met de gevoelens van iemand, iemand met andere gevoelens buitensluiten
C. Niet geloven dat iemand bepaalde gevoelens heeft
D. Geen rekening houden met de gevoelens van iemand, maar wel met de meerderheid van de mensen
E. Wel rekening houden met de gevoelens van iemand anders
F. Doen alsof er geen andere mogelijkheden zijn om het feest aan te passen zodat het leuk is voor iedereen.  
G. Doen alsof er geen andere mogelijkheden zijn om het feest aan te passen zodat het leuk is voor iedereen. 

Slide 24 - Tekstslide

In de nabespreking kunnen de antwoorden op de twee situaties vergeleken worden. Het moet duidelijk worden dat de situaties gaan over dezelfde principes.

In de nabespreking kunnen de volgende vragen worden gesteld:
Wat denk je dat jouw vriend (situatie 1) of clubgenoot (situatie 2) het fijnst zou vinden? Waarom zou hij antwoord A, B, C of D niet fijn vinden?
Als het nou niet een vriend of vriendin was, zou je dan nog steeds rekening met hem of haar willen houden? Waarom wel of waarom niet?

In de nabespreking kunnen de volgende punten expliciet gemaakt worden:
Het is belangrijk is om te luisteren als mensen zich beledigd voelen, en dat serieus te nemen.
Het is voor iedereen fijn is als je probeert rekening te houden met anderen.

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke uitspraken passen bij deze piet? Sleep ze naar de foto toe.
Gezicht doet denken aan een schoorsteen
Gezicht doet denken aan mensen met een donkere huidskleur
Gouden oorbellen zoals pages vroeger moesten dragen
Rode lippen zoals mensen met een donkere huidskleur vroeger werden afgebeeld
Feestelijke kleding
Vrolijk gezicht

Slide 26 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke uitspraken passen bij deze piet? Sleep ze naar de foto toe.
Gezicht doet denken aan een schoorsteen
Gezicht doet denken aan mensen met een donkere huidskleur
Gouden oorbellen zoals pages vroeger moesten dragen
Rode lippen zoals mensen met een donkere huidskleur vroeger werden afgebeeld
Feestelijke kleding
Vrolijk gezicht

Slide 27 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke uitspraken passen bij deze piet? Sleep ze naar de foto toe.
Gezicht doet denken aan een schoorsteen
Gezicht doet denken aan mensen met een donkere huidskleur
Gouden oorbellen zoals pages vroeger moesten dragen
Rode lippen zoals mensen met een donkere huidskleur vroeger werden afgebeeld
Feestelijke kleding
Vrolijk gezicht

Slide 28 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

WEL beledigend
voor mensen
met een DONKERE huidskleur
NIET beledigend
voor mensen
met een DONKERE huidskleur
1
2
3
4
5

Slide 29 - Sleepvraag

Opdracht: sleep de pieten naar het cijfer 1, 2, 3, 4 of 5.
WEL beledigend
voor mensen
met een LICHTE huidskleur
NIET beledigend
voor mensen
met een LICHTE huidskleur
1
2
3
4
5

Slide 30 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Tekstslide

Punten voor de nabespreking:
  • Piet A (de Zwarte Piet) heeft alle elementen van een racistische karikatuur, en is daardoor beledigend voor Nederlanders met een donkere huidskleur. Piet B (de tussenvorm) heeft een aantal elementen van een racistische karikatuur, en is daardoor nog steeds Beledigend voor Nederlanders met een donkere huidskleur.
  • Alle pieten zijn even vrolijk en feestelijk.
  • Geen van de pieten is beledigend voor mensen met een lichte huidskleur.
  • Piet C (de schoorsteenpiet) is dus de beste optie.
  • Wat maakt het Sinterklaasfeest feestelijk? Is dat de zwarte huid, rode lippen en oorringen van piet? Of is dat dat hij vrolijk is en kado’s geeft?

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 34 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Situatie: Iemand zegt tegen de bakker dat op de taart een racistische Zwarte Piet staat, en dat dit beledigend is voor Nederlanders met een donkere huidskleur. 

Stel: De bakker zegt “Oh, dat wist ik niet”, en past de taart daarna aan. 
- Vind jij dat de bakker respectvol is?
- Vind jij dat de bakker zich moet schamen?


Slide 35 - Sleepvraag

Vragen voor de nabespreking:
  • Welke situatie zou je zelf vervelend vinden? Waarom?
Punten voor de nabespreking:
  • Ook al heb je geen kwade bedoeling, mensen kunnen wel pijn hebben of zich gekwetst voelen. Het is daarom belangrijk om te kijken naar de impact, en niet naar de bedoeling.
  • Als iemand pijn heeft of zich gekwetst voelt, dan moet je niet zeggen dat diegene geen pijn mag hebben of zich niet gekwetst mag voelen omdat je het niet expres gedaan hebt. 
  • Emotionele pijn is ook pijn, net als fysieke pijn
  • Sommige mensen zeggen het niet, als ze gekwetst zijn. Dus het kan best zijn dat je iemand gekwetst hebt zonder dat je het hebt gehoord.
Situatie: Iemand zegt tegen de bakker dat op de taart een racistische Zwarte Piet staat, en dat dit beledigend is voor Nederlanders met een donkere huidskleur. 

Stel: De bakker zegt “Nou en? Ik vind het wel leuk!" , en past de taart daarna niet aan. 
- Vind jij dat de bakker respectvol is?
- Vind jij dat de bakker zich moet schamen?


Slide 36 - Sleepvraag

Vragen voor de nabespreking:
  • Welke situatie zou je zelf vervelend vinden? Waarom?
Punten voor de nabespreking:
  • Ook al heb je geen kwade bedoeling, mensen kunnen wel pijn hebben of zich gekwetst voelen. Het is daarom belangrijk om te kijken naar de impact, en niet naar de bedoeling.
  • Als iemand pijn heeft of zich gekwetst voelt, dan moet je niet zeggen dat diegene geen pijn mag hebben of zich niet gekwetst mag voelen omdat je het niet expres gedaan hebt. 
  • Emotionele pijn is ook pijn, net als fysieke pijn
  • Sommige mensen zeggen het niet, als ze gekwetst zijn. Dus het kan best zijn dat je iemand gekwetst hebt zonder dat je het hebt gehoord.

Slide 37 - Tekstslide

In de nabespreking kun je de vergelijking leggen met je eigen bewustwording. Het is handig om te benadrukken dat je je niet hoeft te schamen als je erachter komt als Zwarte Piet racistisch is, en daarna het aanpast. Het is juist fijn als je dit weet, want dan kun je mensen niet meer beledigen zonder dat je het door hebt (onbewust). Je laat dan zien dat je respect hebt voor mensen met een donkere huidskleur.
Maar als je weet dat het racistisch is en je gaat er daarna mee door (expres), dan is niet respectvol naar mensen met een donkere huidskleur.

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies