Nederlands Openluchtmuseum
Daar maak je geschiedenis mee

Het Oranjegevoel PO

Het Oranjegevoel
1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisBasisschoolGroep 5-8

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Het Oranjegevoel

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Aardappeloproer
1917



Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug
Dit weet je al
Dit leer je nu
Doen!
Terugkijken
Afbeelding vergroten
Klik op de hotspot
Navigeren door de les
Kijken
Het Oranjegevoel

Slide 2 - Tekstslide

Hoe werkt deze les?
De code van de les: deze kunt u met uw leerlingen delen als zij gebruik maken van een device (zoals telefoon of tablet). Zij kunnen nu interactief deelnemen aan de les.
Devices in de klas: vink aan als uw leerlingen gebruik maken van een device (zoals telefoon of tablet), vink uit als u klassikaal gebruik wilt maken van de les.

Waar denk je aan
bij de kleur oranje?

Slide 3 - Woordweb

Eerste dia: 
'Waar denk je aan bij de kleur 'oranje'?' 

Doel:
In kaart brengen waar de leerlingen aan denken bij de kleur 'oranje'.
Hetgeen door de leerlingen wordt genoemd, kan worden gebruikt in de rest van de les.
Aan het einde van de les kan ik….
- uitleggen welke rol de kleur oranje in het verleden heeft gespeeld en welke rol deze kleur nu heeft.

- met behulp van een voorbeeld uitleggen dat sport verbindt en dat sport kan leiden tot het 'Oranjegevoel'.

Slide 4 - Tekstslide

Deze vensterplaat draait om 'Het Oranjegevoel'
De lesdoelen kunnen worden besproken om aan de leerlingen te laten zien wat hen te wachten staat tijdens deze les.
Willem van Oranje
De kleur oranje hoort al eeuwenlang bij Nederland. Dat komt door ons koningshuis. De familie Van Oranje speelt al sinds de zestiende eeuw een belangrijke rol in de Nederlandse politiek. Dat begon met Willem van Nassau. Op elfjarige leeftijd erfde hij het prinsdom Orange (Oranje) in Frankrijk. Sindsdien mocht hij zich Willem van Oranje-Nassau noemen.
1.

Slide 5 - Tekstslide

- Informatiebutton 1: Willem van Oranje

Doel:
De achtergrond van oranje en de geschiedenis van de betekenis van Nederland toelichten a.d.h.v. Willem van Oranje
Oranje als kleur van het verzet
In de loop van de tijd werd Oranje de kleur die mensen in Nederland verbond, vooral in tijden dat andere landen de baas waren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bijvoorbeeld was oranje de kleur van het verzet tegen nazi-Duitsland.  Met allerlei oranje voorwerpen, zoals hangertjes, speldjes en armbanden, laten mensen zien dat zij vóór het Nederlandse koningshuis zijn en tégen de Duitse bezetter. Oranje wordt hierdoor de kleur van verzet, van ‘wij tegen zij’.
2.
Rood-wit-blauw
Naast oranje zijn rood-wit-blauw, de kleuren van de Nederlandse vlag, populaire verzetskleuren. Zo hangen sommige mensen bewust hun wasgoed in de rood-wit-blauwe volgorde aan de waslijn, tot ergernis van Duitse soldaten. Oranje en het rood-wit-blauw spelen op deze manier een verbindende rol tussen Nederlanders.
3.

Slide 6 - Tekstslide

In deze dia:
-informatiebutton 2: Oranje als kleur van het verzet
- Informatiebutton 3: Rood-wit-blauw

Doel:
informatie aanreiken over de geschiedenis van de kleur oranje + amuseren.
Tegenwoordig vinden we het vooral heel gezellig, iedereen in het oranje.
Vooral in sport komt het Oranjegevoel naar boven. Sporters winnen natuurlijk zelf. Maar ze doen het ook voor hun land. 

Slide 7 - Tekstslide

Informatie die leidt naar de vraag van slide 8.
Waarom zou jij trots zijn op het Nederlands elftal als je niet zelf hebt meegespeeld?

Slide 8 - Open vraag

Laat de leerlingen is verder nadenken over het onderwerp.
‘Sporters winnen natuurlijk zelf. Maar ze doen het ook voor hun land.‘
Dit moet langzaamaan duidelijk worden voor de leerlingen 
Oranjegekleurde tribunes
Vanaf halverwege de jaren 1960 kleurden de eerste tribunes oranje. Tijdens internationale schaatswedstrijden droegen supporters oranje mutsjes. Vanaf 1970 zie je ook steeds meer oranje gekleurde tribunes tijdens voetbalwedstrijden van het Nederlands Elftal.
4.

Slide 9 - Tekstslide

In deze dia:
-informatiebutton 4: Oranjegekleurde tribunes

Doel:
-informeren over het ontstaan van oranjegekleurde tribunes

Slide 10 - Video

Filmpje dat een beeld geeft van de oranjegekleurde tribunes tijdens het EK van 1988. 
Stelling: "Als ik naar een wedstrijd van het Nederlands elftal ga, kleed ik me in het oranje.''
A
Ja
B
Misschien
C
Nee

Slide 11 - Quizvraag

Er kan verder na worden gedacht over het volgende: "Historicus Maarten van Rossem denkt dat het overdreven in oranje uitdossen komt door onzekerheid. We doen dit met voetbalwedstrijden en feestdagen omdat we eigenlijk bang zijn onze eenheid te verliezen."

Ga in gesprek met de leerlingen over hun meningen en laat de leerlingen deze meningen onderbouwen.
Fanny Blankers-Koen
Fanny Blankers-Koen (1918-2004) won tijdens de Olympische Spelen in 1948 maar liefst vier gouden medailles in de atletiek. Zij was een sportheldin, maar ook een voorbeeld voor vrouwen. Met haar prestaties liet ze zien dat vrouwen veel kunnen bereiken in een tijd waarin dat nog niet vanzelfsprekend gevonden werd. 
5.
Johan Cruijff
Voetballer Johan Cruijff (1947-2016) is als voetballer wereldberoemd geworden. Hij werd ook bekend door zijn ‘cruijffiaanse’ uitspraken, zoals ‘elk nadeel heb z’n voordeel’. 
6.

Slide 12 - Tekstslide

In deze dia:
-informatiebutton 5: Fanny Blankers-Koen, een sportheldin
-informatiebutton 6: Johan Cruijff, een sportheld

Wie is jouw (sport)held?

Slide 13 - Woordweb

'Wie is jouw (sport)idool?'

Ga het gesprek met de leerlingen aan over hun sportheld(in)!
Voetbal en het oranjegevoel
In 1988 wint Nederland het Europees Kampioenschap (EK) voetbal. Vanaf dat moment barst bij elk nieuw kampioenschap het Oranjegevoel los.  
Straten worden oranje versierd, mensen trekken de meest vreemde oranje uitdossingen aan en kijken gezamenlijk de wedstrijd.
7.

Slide 14 - Tekstslide

In deze dia:
-informatiebutton 7: Voetbal en de oranjegekte

Doel:
De leerlingen begrijpen dat sport, en dan met name internationale voetbalkampioenschappen, 'oranjegekte' aanwakkert. Er worden een aantal voorbeelden genoemd die de oranjegekte illustreren. 

Slide 15 - Video

Een voorbeeld wat die typische oranjegekte laat zien en de reactie van allerlei mensen op deze 'gekte'.
De 'Leeuwinnen'
In 2017 werd het Nederlands vrouwenteam Europees kampioen. Het is de doorbraak van het vrouwenvoetbal in Nederland. Maar liefst 4,1 miljoen mensen keken naar de finale. Na hun winst kregen de 'Leeuwinnen' een grootse huldiging in Utrecht. Opnieuw een uitbarsting van het Oranjegevoel.
8.

Slide 16 - Tekstslide

In deze dia:
-informatiebutton 8: Oranjeleeuwinnen

Doel:
-de leerlingen begrijpen dat Oranje door de jaren heen de sportieve en maatschappelijke veranderingen in de Nederlandse polder weerspiegelt.

Liedjesopdracht
We gaan deze twee liedjes luisteren:
- Liedje 1: In naam van Oranje
- Liedje 2: Wij houden van Oranje

Daarna maken we de sleepvraag over de
liedjes.


Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een verschil en overeenkomst tussen de twee liedjes die je gehoord hebt?
Verschil
Overeenkomst
Oranje in de titel
Tijd van het liedje
Tekst van het liedje
Het Oranjegevoel wordt opgewekt
Rood wit blauw heeft een betekenis

Slide 18 - Sleepvraag

Sleepvraag om de liedjes met leerlingen te behandelen. Aan de hand van de liedjes kan de les herhaald worden aangezien Het Oranjegevoel op verschillende manieren in de liedjes verwoord wordt.
Ik kan….
- uitleggen welke rol de kleur oranje in het verleden heeft gespeeld en welke rol deze kleur nu heeft.

- met behulp van een voorbeeld uitleggen dat sport verbindt en dat sport kan leiden tot het 'Oranjegevoel'.

Slide 19 - Tekstslide

Leerdoelen herhalen en bespreken.
Wat vond je van de les?
😒🙁😐🙂😃

Slide 20 - Poll

Afronding van de les en evaluatie van de les bespreken.