Ritme

• Muziek
• Kunstzinnige oriëntatie
• Basisschool
• Groep 3,4

Introductie

In deze les maken leerlingen zelf muziek met behulp van slagwerkinstrumenten en en verschillende ritmes. 

Instructies

Aan het eind van de les kunnen de leerlingen:

• een grafische notatie lezen.
• een ritme uitvoeren met behulp van een grafische notatie.
• actief luisteren naar (live) muziek uit een breed muziek(-theater) repertoire, aansluitend bij zijn belevingswereld. 
• verschillen in klank en de vormaspecten herhaling en contrast in een breed repertoire van muziek herkennen en benoemen. 
• in de maat eenvoudige ritmische (begeleidings-) patronen uitvoeren. 
• reageren op eenvoudige (lied)leidingsgebaren voor maat/puls. 
• in groepsverband een eenvoudige grafisch genoteerde compositie uitvoeren. 
• feedback geven op het werk(proces) van zichzelf en anderen.
• bij het musiceren in groepsverband met aandacht samenspelen. 

Ritme

Tip!

_{Klik op het notitie-icoontje rechtsonder de volgende slides voor een korte lesuitleg.}

Alle muziek heeft ritme. Sommige ritmes zijn makkelijker te voelen dan andere. Je kunt het beste leren wat een ritme is door het te ervaren!

Toelichting slide 2

• Klap of tik eenvoudige ritmes voor en laat de kinderen dat nadoen. 

Luisterfragment

Hoe snel loop je op deze muziek?

De muziek die je net gehoord hebt, is marsmuziek.

Waaraan doet deze muziek je denken?

Luisterfragment

Welke instrumenten hoor je?

Luisterfragment

Luisterfragment

Luisterfragment

We gaan ritmes klappen! De leerkracht klapt het ritme voor, en daarna mogen jullie!

A

B

C

Toelichting slide 6

• Laat ritme A horen; de klas herhaalt het ritme tot dat iedereen ritme A kan klappen. Laat de tekst meezeggen ter ondersteuning van het ritme. 
• Zet vervolgens ritme B aan: klap, stamp, stamp, stamp (klap op de 1e tel, stamp met je voet op 2, 3 en 4e tel) en de klas klapt en stampt het na. 
• Laat ritme C horen; de klas herhaalt het ritme (Je kunt het ook ritme met twee handen op tafel laten tikken). 

Wanneer de leerlingen alle drie de ritmes goed kunnen uitvoeren, probeer ze dan eens alle drie achter elkaar, zonder pauze. Het ene ritme vloeit zo door in het volgende. 

Om het iets moeilijker te maken kan je de volgorde eens veranderen. Wijs steeds het volgende ritme aan dat uitgevoerd moet worden. Zorg ervoor dat er geen pauzes vallen, dan ontstaat er een mooie ritmeketting. 

1

2

3

Toelichting slide 7

• Verdeel de klas in drie groepen, wijs iedere groep één van de drie ritmes uit de vorige opdracht toe. Start nu nogmaals de muziek (dia 6). Als de kinderen van groep 1 en 3 hun eigen ritme horen, steken ze de vinger op. Als er iets anders klinkt, steekt groep 2 hun vinger op.
• Nu mag elke groep met z’n eigen ritme meespelen met de muziek: groep 1 klapt het ritme, groep 3 speelt het ritme op de dijen/op tafel. Groep 2 reageert als ritme 1 en 3 er niet is en klapt en stampt de maat met de voeten op de grond. Andere vormen van slagwerk zijn natuurlijk ook mogelijk.

We gaan dansen!

Toelichting slide 8

De Mars als volksdans: 

• Zet de klas in een grote kring. Handen vast. Bij thema 1 (ritme A) gaan ze in kruispas linksom.
• Bij thema 2 (ritme C) gaan ze in huppelpas rechtsom. 
• Bij de “andere” muziek lopen ze met de handen omhoog naar binnen en naar buiten (op deze manier ervaren de kinderen de vorm van het stuk door middel van bewegingen). 

Afsluiting

1

Vond je het leuk? Zo ja, wat?

2

Zie je het zitten om zelf een keer ritmes te maken?

3

Wat vond je moeilijk? Hoe zou je elkaar hierbij kunnen helpen?