Een onderzoeksvraag opstellen

• Profielwerkstuk
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Een onderzoeksvraag opstellen

E-Learning

'Onderzoeksvraag opstellen'

Onderzoek- & ontwerpcyclus  

Crash Course

Deel 1

Welkom bij de e-learning “Onderzoeksvraag” waarin je praktische handvatten en tips krijgt voor het formuleren van je onderzoeksvraag. Eerst leren we over het belang van het opstellen van een ‘goeie’ onderzoeksvraag. Daarna leggen we twee handvatten uit die je kunnen helpen bij het opstellen van jouw vraag.

Leerdoelen

Na afloop van deze e-learning kan je

• in meer details de stappen van de onderzoekscyclus beschrijven,

• zelfstandig de onderzoekscyclus doorlopen,

• een verwondering beschrijven waarmee je jouw opdracht kan starten,

• uitleggen waarom het belangrijk is om te proberen aan te tonen dat je hypothese NIET klopt,

• uitleggen dat validiteit, betrouwbaarheid en nauwkeurigheid op verschillende momenten in je onderzoek een belangrijke rol spelen en
• de weg vinden naar andere e-learnings die je verder helpen met verschillende stappen van de onderzoeks- en ontwerpcyclus.

Leerdoelen

Na afloop van deze e-learning kan je:

• begrijpen waarom het belangrijk is om een concrete onderzoeksvraag op te stellen,
• een onderzoeksvraag SMART formuleren, en uitleggen waarom het belangrijk is om dit te doen
• een HRM onderzoeksvraag formuleren, en uitleggen waarom het belangrijk is om dit te doen
  
• begrijpen wat falsificeerbaarheid inhoudt, waarom dit belangrijk is in wetenschappelijk onderzoek en zelf een falsificeerbare onderzoeksvraag opstellen

Onderzoek- & ontwerpcyclus  

Crash Course

Deel 1

Je onderzoek begint met een verwondering. Die zal uiteindelijk tot een concrete vraag moeten leiden die je wil gaan beantwoorden. Het meeste daarvan gebeurt in de tweede stap van de onderzoekcyclus. Het doen van deze e-learning gaat je helpen bij het correct opstellen van een onderzoeksvraag die ook te beantwoorden is binnen jouw opdracht. 

Waar in de onderzoekscyclus ben je?

Tip!

Wil je meer weten over de stappen van de onderzoekcyclus? Kijk dan eens naar de e-learning ‘Onderzoeks - & Ontwerpcyclus’.

Het is heel belangrijk een duidelijke onderzoeksvraag te formuleren. Het helpt je om een haalbaar onderzoek af te bakenen. Kijk maar eens naar de voorbeelden van onderzoeksvragen die niet genoeg afgebakend en daarom onhaalbaar zijn. Klik links op de nummers voor de voorbeelden.

Welke fruitsoort is het populairst?

1

Belang van een duidelijke onderzoeksvraag

Hoe verbeter je medische apparatuur?

2

Hoe ontstaan conflicten tussen culturen?

3

Onderzoek- & ontwerpcyclus  

Crash Course

Deel 1

Door het gebruik van de methode SMART en de snelle check HRM kun je veelvoorkomende valkuilen bij het opstellen van een onderzoeksvraag voorkomen. Eerst zullen we focussen op de SMART methode. Wanneer je dan een SMART onderzoeksvraag hebt opgesteld, ga je checken of vraag inderdaad HRM is. Deze methodes zullen je helpen met het inkaderen van jouw onderzoeksvraag.

SMART en HRM

SMART

Het woord SMART is niet zomaar gekozen. Elke letter staat voor één eis waaraan je onderzoeksvraag moet voldoen.

Waar denk jij dat de letters voor staan? Klik op de letters! 

Specifiek

S

Meetbaar

M

Acceptabel

A

Realistisch

R

Tijdsgebonden

T

Test jezelf!

Je hebt net geleerd over de onderzoeksvraag en hoe de vraag zo op te stellen dat deze SMART is.  Wat denk jij, zijn de onderstaande vragen SMART?

Sleep elke onderzoeksvraag  naar het bijbehorende doel!

Wel SMART

Niet SMART

Hoe maak je een goeie pijnstiller?

Wat is de invloed van sport op je lichaam?

In hoeverre is het rendabel om nu een huis te kopen?

'Hoe maak je een goeie pijnstiller?'

Deze onderzoeksvraag is geen SMART vraag. Welke pijler(s) van SMART mist deze vraag? Leg uit! Geef ook een suggestie voor het omzetten van deze vraag naar een SMART vraag!

'Wat is de invloed van sporten op je lichaam?'

Ook deze onderzoeksvraag is geen SMART vraag. Welke pijler(s) van SMART mist deze vraag? Leg uit! Geef ook een suggestie voor het omzetten van deze vraag naar een SMART vraag!

De snelle check: HRM

Nadat je een SMART onderzoeksvraag hebt geformuleerd, ga je checken of je vraag inderdaad HRM is. Je doel is om je onderzoeksvraag HRM op te stellen. Waar denk jij dat deze letters voor staan? Klik op de letters!

Meetbaar

M

Haalbaar

H

Realistisch

R

Test jezelf!

Je hebt net de drie pijlers van HRM gezien. Hieronder zie je drie onderzoeksvragen. Beantwoord voor elke onderzoeksvraag de volgende vraag; ‘Aan welke pijler van HRM voldoet deze onderzoeksvraag niet?’. Sleep de vraag elke onderzoeksvraag naar de goeie pijler!

Sleep elke onderzoeksvraag  naar de bijbehorende pijler!

Is het haalbaar?

Is het realistisch?

Is het meetbaar?

Ik wil een Nobelprijswaardig onderzoek in 4 maanden

Ik heb nodig: 3000 proefpersonen, 20 hersenen van dode mensen, een giraf en een hijskraan die stuk mag

Vanaf welke temperatuur vinden mensen de pijn van contact met hete olie ondraaglijk?

Let op!

Tip

Er mag maar één thema centraal staan. Tip: gebruik geen ‘en’ of ‘of’ in je onderzoeksvraag.

Nog een aantal tips en valkuilen bij het opstellen van je onderzoeksvraag! Je moet altijd zelf nog opletten of de vraag echt bij je onderzoek past en bruikbare resultaten gaat opleveren. Klik op de vergrootglazen om de tips te bekijken!

Tip

Het mag geen gesloten vraag zijn: je mag geen ‘ja’ of ‘nee’ kunnen antwoorden op je onderzoeksvraag.

Tip

 Zorg ervoor dat je vraag niet te specifiek is, waardoor je geen bronnen meer kan vinden.

Tip

 Probeer ‘als...dan’ in je vraag te vermijden. Dit komt speculatief over.

Is de volgende hypothese falsificeerbaar?

‘Kikkers zijn groen’

Je kan kikkers gaan observeren en kijken of ze allemaal groen zijn, of niet.

1. Wel falsificeerbaar
2. Niet falsificeerbaar

Is de volgende hypothese falsificeerbaar?

‘Zware voorwerpen vallen sneller dan lichte voorwerpen’

Je kan een experiment bedenken waarin je zware en lichte voorwerpen laat vallen en de valsnelheid meet.

1. Wel falsificeerbaar
2. Niet falsificeerbaar

Is de volgende hypothese falsificeerbaar?

‘Gedachten ontstaan in je onbewuste’

Er is met de huidige kennis en mogelijkheden geen experiment te bedenken waarin het ontstaan van gedachten meetbaar is of processen in het onderbewuste zichtbaar gemaakt kunnen worden. 

1. Wel falsificeerbaar
2. Niet falsificeerbaar

Is de volgende hypothese falsificeerbaar?

‘Ieder mens heeft een ziel’

We hebben geen gedeelde definitie van een ziel en kunnen dus niet vaststellen of meten of iemand er een heeft. 

1. Wel falsificeerbaar
2. Niet falsificeerbaar

Is de volgende hypothese falsificeerbaar?

‘Als je je vingers in een stopcontact steekt, krijg je een schok’

Je kan een experiment bedenken waarin je bepaalde objecten in het stopcontact steekt en daarvan de elektrische lading bepaald. 

1. Wel falsificeerbaar
2. Niet falsificeerbaar

Is de volgende hypothese falsificeerbaar?

‘Eergisteren regende het in Enschede’

We kunnen niet een meting in het verleden doen. Wel kunnen we een bronnenonderzoek doen doormiddel van bijvoorbeeld camera’s en verslagen.

1. Wel falsificeerbaar
2. Niet falsificeerbaar

Is de volgende hypothese falsificeerbaar?

‘God bestaat niet’

Je kan niet testen op God bestaat. De aard van het concept van een god is: een wezen dat niet waarneembaar is door mensen.

1. Wel falsificeerbaar
2. Niet falsificeerbaar

Onderzoek- & ontwerpcyclus  

Crash Course

Deel 1

Het is heel belangrijk om de volgende punten dus mee te nemen tijdens jouw onderzoek:

• Formuleer onderzoeksvragen en hypotheses die falsificeerbaar zijn.
• Probeer je eigen hypotheses altijd te falsificeren.

Falsificeerbaarheid

Wat heb je geleerd?

Na afloop van deze e-learning kan je:

• begrijpen waarom het belangrijk is om een concrete onderzoeksvraag op te stellen,
• een onderzoeksvraag SMART formuleren, en uitleggen waarom het belangrijk is om dit te doen
• een HRM onderzoeksvraag formuleren, en uitleggen waarom het belangrijk is om dit te doen
• begrijpen wat falsificeerbaarheid inhoudt, waarom dit belangrijk is in wetenschappelijk onderzoek en zelf een falsificeerbare onderzoeksvraag opstellen

Bedankt!

Hartelijk bedankt voor het volgen van deze les. Je hebt de lessenserie van Onderzoeksvraag opstellen voltooid!

Klik op de knop hiernaast om terug te gaan naar Skills Academy pagina

Klik hier!

Bedankt!

Hartelijk bedankt voor het volgen van deze les en heel veel succes met jouw onderzoeksopdracht!

Kijk ook eens naar deze lessen:

Tip

bekijk de les ‘Onderzoeks - & ontwerpcyclus’ voor meer informatie over alle stappen van een onderzoek.

Tip

Bekijk de les ‘Onderzoeks- & ontwerpvoorstel - plan van aanpak’ voor meer informatie over het opstellen van het plan van aanpak voor jouw onderzoek.