VO - KlassenKabinet (voor Tweede kamerverkiezingen)
1 / 16
Lesduur is: 120 minIntroductie
In Nederland hebben we een democratie. Dit betekent dat alle inwoners met stemrecht mogen meebepalen wie, wat en hoe we in Nederland bepaalde dingen regelen.
Dit gebeurt middels verkiezingen en het uitbrengen van stemmen! Op 29 oktober gaan we weer stemmen voor de Tweede Kamer!
Waar stemmen we dan over? En wat vinden jullie zelf écht belangrijk? Dat gaan we ontdekken in deze les.
Aan de slag met Klassen Kabinet!
Instructies
Bij deze les horen twee werkbladen. Doe je deze les op afstand? Stuur de leerlingen van te voren de werkbladen en zorg dat zij deze downloaden zodat ze digitaal invulbaar zijn.
- Partijstandpunten werkblad
- Vorm je partij! werkblad
Werkvormen
Klassikale informatieve les, in groepjes brainstormen, in groepjes een projectplan opstellen, klassikaal presenteren en reflecteren.
Leerdoelen
In deze les...
... maken de leerlingen kennis met verschillende perspectieven
... delen de leerlingen wat ze denken en vinden van zichzelf en een ander (BU kerndoel 19A, BU kerndoel 19B)
... oefenen de leerlingen met actief luisteren
Klassikale informatieve les, in groepjes brainstormen, in groepjes een projectplan opstellen, klassikaal presenteren en reflecteren.
Leerdoelen
In deze les...
... maken de leerlingen kennis met verschillende perspectieven
... delen de leerlingen wat ze denken en vinden van zichzelf en een ander (BU kerndoel 19A, BU kerndoel 19B)
... oefenen de leerlingen met actief luisteren
... leren de leerlingen hoe de democratie rechtstaat in elkaar zit (BU kerndoel 20A)
... leren de leerlingen reflecteren op het belang van basiswaarden van de democratische rechtsstaat voor
de samenleving en het eigen leven.(BU kerndoel 20A)
de samenleving en het eigen leven.(BU kerndoel 20A)
... ervaren de leerlingen het belang en de schoonheid van de diversiteit aan meningen in de klas (BU kerndoel 19B en BU kerndoel 20A)
... verkennen de leerlingen hoe zij zelf hun idealen in kunnen zetten als een politieke partij (BU kerndoel 20B)
... krijgen de leerlingen inzicht in processen van inspraak en besluitvorming en welke regels (BU kerndoel 20A)
... leren de leerlingen dat zij een belangrijk onderdeel zijn van een groter geheel (BU kerndoel 18A)
Kennis
De leerlingen leren over stemmen en de Tweede Kamer. Enkele begrippen worden behandeld zoals: coalitie en oppositie.
Daarnaast gaan de studenten in groepjes zelf aan de slag met het oprichten van een eigen politieke partij om zelf te ervaren hoe ons politieke stelsel werkt en hoe je hier deel van uit kan maken.
Vaardigheden
Leerlingen leren de democratie en onze regering werken en wat voor invloed stemmen heeft op onze huidige regering. Daarnaast zetten zij hun eigen idealen om in een politieke partij en het opzetten van een kabinet waardoor zij in de praktijk ervaren hoe onze democratische rechtstaat werkt.
Houding
In deze les werk je aan een geïnformeerde, actieve houding. Ook oefenen de leerlingen een open houding te hebben t.o.v. maatschappelijke vraagstukken, zichzelf, in dialoog met een ander en de groep.
Burgerschap
Met deze les werk je aan alle drie de burgerschapskerndoelen:
... leren de leerlingen dat zij een belangrijk onderdeel zijn van een groter geheel (BU kerndoel 18A)
Kennis
De leerlingen leren over stemmen en de Tweede Kamer. Enkele begrippen worden behandeld zoals: coalitie en oppositie.
Daarnaast gaan de studenten in groepjes zelf aan de slag met het oprichten van een eigen politieke partij om zelf te ervaren hoe ons politieke stelsel werkt en hoe je hier deel van uit kan maken.
Vaardigheden
Leerlingen leren de democratie en onze regering werken en wat voor invloed stemmen heeft op onze huidige regering. Daarnaast zetten zij hun eigen idealen om in een politieke partij en het opzetten van een kabinet waardoor zij in de praktijk ervaren hoe onze democratische rechtstaat werkt.
Houding
In deze les werk je aan een geïnformeerde, actieve houding. Ook oefenen de leerlingen een open houding te hebben t.o.v. maatschappelijke vraagstukken, zichzelf, in dialoog met een ander en de groep.
Burgerschap
Met deze les werk je aan alle drie de burgerschapskerndoelen:
- Kerndoel 18: De school geeft vorm aan de democratische oefenplaats.
- Kerndoel 19: De leerling leert over samenleven in een democratische rechtsstaat.
- Kerndoel 20: De leerling doet ervaringen op met democratische en maatschappelijke betrokkenheid.
Instructies
Werkbladen
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Introductie
In Nederland hebben we een democratie. Dit betekent dat alle inwoners met stemrecht mogen meebepalen wie, wat en hoe we in Nederland bepaalde dingen regelen.
Dit gebeurt middels verkiezingen en het uitbrengen van stemmen! Op 29 oktober gaan we weer stemmen voor de Tweede Kamer!
Waar stemmen we dan over? En wat vinden jullie zelf écht belangrijk? Dat gaan we ontdekken in deze les.
Aan de slag met Klassen Kabinet!
Slide 2 - Tekstslide
Stemmen, hoe zat dat ook alweer?
In sommige landen zijn er andere regels voor kiesrecht, maar bijna overal ter wereld mogen alle volwassenen meestemmen.
Iedere Nederlander boven de 18 jaar met kiesrecht krijgt een oproep om te stemmen. Je verliest dit recht alleen door hele zware misdaden te plegen (en als je dus letterlijk in de gevangenis zit).
Slide 3 - Tekstslide
Wat heb je nodig om te stemmen?
Het enige dat je nodig hebt is je stempas en je ID-bewijs. Je ontvangt de stempas persoonlijk via de post.
Op de dag van de verkiezingen neem je deze samen met je ID-bewijs mee naar het stemlokaal in de buurt.
Slide 4 - Tekstslide
Stemmen doe je alleen!
Je bepaalt zelf op wie je stemt en hoeft dat aan niemand te vertellen. In het stemlokaal breng je je ‘stem’ uit in een afgesloten stemhokje.
Vóór de verkiezingsdag krijg je met de post een kandidatenlijst. Hierop staan alle partijen en hun mensen waar je op kunt stemmen. Deze lijst lijkt exact op het stembiljet van het stembureau. Denk van tevoren dus goed na op wie je gaat stemmen. Niet alleen de partij, maar ook de persoon!
Kruis je voor de grap of per ongeluk teveel aan, dan is je stembiljet ‘ongeldig’ en telt hij niet mee.
Slide 5 - Tekstslide
Hmmmm… Tweede Kamerverkiezingen. Hoe zit dat ook alweer?
De bekendste verkiezingen zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Deze krijgen ook de meeste aandacht in de media. Het gaat hierbij om het kiezen van de 150 leden van de Tweede Kamer. Het volk kiest! Dit gebeurt om de vier jaar. Maar… ontstaat er ruzie binnen het kabinet of maken ze een grote beslissingsfout, dan kan het zomaar zijn dat het kabinet moet opstappen (dit noem je ‘het kabinet valt’.)
Als dat gebeurt, dan is het eerder tijd voor verkiezingen.
De bekendste verkiezingen zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Deze krijgen ook de meeste aandacht in de media. Het gaat hierbij om het kiezen van de 150 leden van de Tweede Kamer. Het volk kiest! Dit gebeurt om de vier jaar. Maar… ontstaat er ruzie binnen het kabinet of maken ze een grote beslissingsfout, dan kan het zomaar zijn dat het kabinet moet opstappen (dit noem je ‘het kabinet valt’.)
Als dat gebeurt, dan is het eerder tijd voor verkiezingen.
Slide 6 - Tekstslide
Coalitie
De partij die na de verkiezingen de meeste stemmen heeft, mag als eerste de partijen uitkiezen met wie zij wil en kan samenwerken. Samen vormen zij een coalitie. Een coalitie bestaat uit een meerderheid van de 150 Kamerleden (76 zetels of meer).
De partij die na de verkiezingen de meeste stemmen heeft, mag als eerste de partijen uitkiezen met wie zij wil en kan samenwerken. Samen vormen zij een coalitie. Een coalitie bestaat uit een meerderheid van de 150 Kamerleden (76 zetels of meer).
Is de coalitie gevormd, dan stellen zij een kabinet samen. Een kabinet bestaat uit de minister-president en ministers met verschillende taken. Zij nemen beslissingen over Nederland.
De grootste partij levert ook de minister-president aan (ook wel premier genoemd).
Hij is de voorzitter en het ‘gezicht’ van alle ministers. Hij is niet belangrijker dan de rest maar vertegenwoordigt het gehele kabinet vaak bij belangrijke gebeurtenissen. Hij heeft een sturende rol; een soort kapitein van het (minster)schip.
De grootste partij levert ook de minister-president aan (ook wel premier genoemd).
Hij is de voorzitter en het ‘gezicht’ van alle ministers. Hij is niet belangrijker dan de rest maar vertegenwoordigt het gehele kabinet vaak bij belangrijke gebeurtenissen. Hij heeft een sturende rol; een soort kapitein van het (minster)schip.
Slide 7 - Tekstslide
Oppositie
Uiteindelijk moet de meerderheid van alle Kamerleden alle wetsvoorstellen goedkeuren die het kabinet bedenkt.
* Regering: de koning en alle ministers
Slide 8 - Tekstslide
Tegenwoordig zeggen mensen vaak “Wat maakt het nou uit, mijn stem heeft toch geen zin!”. Dat klopt niet helemaal. Elke stem geeft een partij meer macht in de gemeente, provincie, Eerste en/of Tweede Kamer.
Eén stem van een Kamerlid kan al genoeg zijn om een wet juist wel of niet door te laten gaan. In een democratie* blijft het zo dat ‘de meeste stemmen gelden’. Dus hoe meer leden van een partij in de gemeenteraad, het provinciebestuur of de Eerste of Tweede kamer zitten, hoe meer invloed die partij heeft. Alle verkiezingen zijn dus belangrijk en iedere stem telt mee. Altijd stemmen dus!
Slide 9 - Tekstslide
In de verkiezingstijd beloven partijen veel om stemmen te winnen. Het is voor het volk natuurlijk belangrijk dat de partijen deze beloftes ook echt nakomen. Dat is soms lastig, vooral als je als partij (om een meerderheid te krijgen) samen moet gaan werken met een partij die heel andere dingen belooft.
Samen moeten de partijen er zo goed mogelijk uitkomen, voordat ze kunnen gaan regeren. Na de verkiezingen kost het altijd veel tijd om goede afspraken met elkaar te maken.
Slide 10 - Video
Bekijk het filmpje van ProDemos: https://www.youtube.com/watch?time_continue=82&v=AtE8u3comGQ&feature=emb_logo
Het is júllie toekomst!
Dus… als je 18 bent… LAAT je stem horen!
De grootste groep ‘niet-stemmers’ zijn nog altijd de jongeren van 18 t/m 25 jaar. Dat is jammer, want jongeren hebben juist een belangrijke visie op en rol in de toekomst.
Dus… als je 18 bent… LAAT je stem horen!
Slide 11 - Tekstslide
We gaan aan de slag met onze eigen politieke standpunten. Wat vinden we nou écht belangrijk? De leerlingen denken eerst individueel na en vormen vervolgens met een aantal anderen een partij. Wat zijn de gezamenlijke idealen?
Wat wordt jullie partijnaam en waarom moeten mensen op jullie stemmen?
Slide 12 - Tekstslide
Individueel
Elke leerling start met een standpunten-werkblad, deel ze uit of laat elke leerling hem downloaden. Elke leerling kiest uit de standpunten de drie belangrijkste en kruis deze aan, omcirkelt ze of klikt ze digitaal aan.
Er zijn twee lege vakjes voor eigen ideeën, mocht jouw mening/standpunt er niet tussen staat..
Slide 13 - Tekstslide
Deel het werkblad ‘KlassenKabinet’ uit of laat de leerlingen het downloaden.
In groepjes:
Vorm willekeurige groepen van drie á vier (in de klas of via break-out rooms).
Tip: Vergeet niet jullie namen rechtsboven in het werkblad in te vullen. Het is handig als één iemand in het groepje dingen noteert.
In groepjes:
Vorm willekeurige groepen van drie á vier (in de klas of via break-out rooms).
In je groepje bespreek je welke drie standpunten iedereen heeft. Wat vinden jullie van elkaars standpunten? Waarin kan jij je vinden en waarover vormt zich een discussie? Het kan zijn dat er verschillende meningen zijn. Bij deze oefening is het de truc om de overeenkomsten te vinden.
Kom gezamenlijk tot vijf partijpunten. Wat vinden jullie belangrijk? Waar gaan jullie je voor inzetten? Zoek naar de overeenkomsten!
Slide 14 - Tekstslide
Hebben jullie je vijf punten? Dan is het tijd om je partij een naam te geven en een kort manifest* te schrijven. Waardoor moeten mensen op jullie stemmen? Waar maken jullie je hard voor? Lever deze in bij de docent.
Slide 15 - Tekstslide
Sluit de les af door een aantal partijen te vragen hun manifest voor te lezen en de bijbehorende standpunten. De rest van de groep kan hierop reageren.
Zijn klasgenoten het echt oneens? Vraag dan naar hun manifest en standpunten! Bepaal zelf of je elk groepje aan het woord wilt laten of dat je een aantal programma’s uitlicht.
Je kunt de les afsluiten met een aantal reflectievragen.
Maak eventueel gebruik van onderstaande voorbeelden:
Proces:
- Wat vonden jullie ervan?
- Was het moeilijk?
- Heb je verrassende standpunten van je klasgenoten gehoord?
- Hebben jullie misschien al een rolverdeling binnen jullie partij ontdekt?
- Wie is er bijvoorbeeld minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap? En wie de minister van Financiën?
- Waarom zijn de Tweede Kamerverkiezingen belangrijk?
- Zou je gaan stemmen als je 18 bent?
- Heb je het idee dat we in Nederland in een democratie leven?
- Zou je zelf minister willen zijn? Waarvan? Wat zouden je standpunten zijn?
- Ken je de namen van partijen in Nederland en waar ze voor staan?
- Zou je dat uitzoeken als je kiesrecht hebt? Waarom wel/niet?
MEER POLITIEK?
TIP - Wil je de leerlingen ook echt laten stemmen? Geef de leerlingen dan op een ander moment in de week een stembiljet met de namen van jullie partijen. Laat ze anoniem aankruisen welke partij en -lid hun voorkeur heeft. De partij met de meeste stemmen mag bepalen met welke groepjes ze een coalitie willen vormen.
Let op: het aantal leerlingen in de coalitie moet de meerderheid van de klas zijn! De rest voert oppositie. Laat de coalitie een week lang klassenregels bepalen die passen bij hun standpunten.
Is ‘groen gewoon doen’ aan de macht dan gaat de kachel uit en wordt afval gescheiden.
Is ‘Vrije tijd & vrijheid’ aan de macht, tja… dan misschien even geen huiswerk deze week!
Slide 16 - Tekstslide
Lege slide