Powerrrles

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Powerrrles

Wat neem je mij naar het eindexamen?

Hoe leer je voor het eindexamen?

Powerlessen staan in Teams!

Verschillen tussen beide en vijandbeelden?

5.1

Afspraak geallieerden

• Na WOII Duitsland en Berlijn verdelen
• Eerlijke verkiezingen in gebieden
• Goed samenwerken

5.1

Invloedssferen: een gebied dat onder grote invloed staat van een ander land

Ontstaan Ijzeren gordijn

5.1

• Frankrijk, Engeland en Amerika voeren een gezamenlijke munt in

• Reactie Stalin: blokkade van Berlijn= het afsluiten van alle toegangswegen tot West-Berlijn door Stalin (1948-1949)

5.1

Gevolgen blokkade van Berlijn

• In 1949 viel Duitsland uiteen in twee aparte landen. Eerst werd de BRD (Bondsrepubliek Duitsland / West-Duitsland) opgericht en daarna de DDR (Duitse Democratische Republiek / Oost-Duitsland).

• Om sterker te staan tegen de Sovjet-Unie richtten de Verenigde Staten, Canada en de West-Europese landen in 1949 een militair bondgenootschap op: de NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie).In 1955 richtte de Sovjet-Unie met de Oostbloklanden ook een militair bondgenootschap op: het Warschaupact.

5.1

In het westen werd het leven snel beter

• Marshallplan: de economische steun van de Verenigde Staten aan landen in Europa, na de Tweede Wereldoorlog
• Containmentpolitiek: de Amerikaanse politiek die moest voorkomen dat het communisme zich verder verspreidde

5.2

Cubacrisis 1962

• Chroesjtsjov wil kernwapens plaatsen op Cuba
• Kennedy houdt schepen tegen en wil raketinstallaties weg
• VS haalt ook raketten in Turkije weg

5.2

Problemen tijdens Gorbatsjov

• Weinig opbrengst landbouw
• Weinig en slechte kwaliteit producten
• Inwoners durven geen kritiek te geven
• Geen geld voor wapenwedloop

5.2

Maatregelen Gorbatsjov

• Perestrojka. De planeconomie werd versoepeld. Voortaan bepaalde de regering niet meer alles in de economie, maar mochten burgers kleine bedrijven bezitten en daarmee winst maken

• Er kwam ook glasnost. Er kwam meer vrijheid om je mening te geven en kritiek te uiten

• Het bestuur werd democratischer. Burgers mochten zelf de leden van het parlement kiezen, ook niet- communistische partijen

5.2

De maatregelen van Gorbatsjov hadden twee onbedoelde gevolgen voor de Sovjet-Unie zelf

• De hervorming van de economie leidde tot groeiende tekorten en stijgende prijzen. Daardoor ontstond ontevredenheid en verloor Gorbatsjov steun

• In 1990 en 1991 verklaarden verschillende gebieden zich onafhankelijk van de Sovjet-Unie. Van de Sovjet-Unie bleef uiteindelijk alleen Rusland over

In 1991 werd de Sovjet-Unie opgeheven. Gorbatsjov trad af.

Het nieuwe Rusland werd in 1991 een democratie en schakelde over op een kapitalistische economie. 

5.3

Wederopbouw (= Het herstel van de schade die de Tweede Wereldoorlog had veroorzaakt) verliep snel, voltooid in 1950

• Lonen laag houden-> goedkope producten-> veel handel
• Marshallhulp vanuit de VS

5.3

Vanaf 1950 tekort aan arbeiders, had twee gevolgen

• Komst van gastarbeiders
• Lonen omhoog-> consumptiemaatschappij

5.3

Verzorgingsstaat: de overheid zorgt ervoor dat burgers een inkomen hebben en zorg krijgen, als ze dat nodig hebben

5.3

Oorzaken economische crisis 1970 & 1980

• Hoge lonen-> niet investeren
• Verzorgingsstaat was te duur

5.3

Poldermodel: samenwerking tussen de regering, werkgevers en werknemers om afspraken te maken

Sommige mensen voelen zich niet gehoord...

Jeugdculturen

Tweede feministische golf

5.5

1945 oprichting VN

• Veiligheidsraad: onderdeel van de VN dat als taak heeft de vrede te bewaken en dat militair mag ingrijpen. Vijf landen hebben vetorecht

5.4

Na WOII aantal West-Europese landen economisch samenwerken omdat

• Een nieuwe oorlog moest worden voorkomen.

• Europa lag in puin na de oorlog en de landen wilden hun economie snel opbouwen.

• De Verenigde Staten wilden een sterk Europa tegenover het communisme. Daarom eisten zij samenwerking tussen de Europese landen, in ruil voor Marshallhulp.

5.3

Drie bestuursorganen EU

• De Europese Commissie (EC) is het ‘dagelijks bestuur’, een soort regering van de EU. Een commissaris doet wetsvoorstellen, voert besluiten uit en controleert of EU-leden zich aan de afspraken houden.

• Het Europees Parlement (EP) is de volksvertegenwoordiging van de EU. De burgers van EU-landen kiezen eens in de vijf jaar wie er namens hen in het Europees Parlement zitten. Het Europees Parlement besluit over Europese wetten en over de begroting. Ook controleert het of de Europese Commissie haar werk goed doet.

• Nadat het Europees Parlement over een wet heeft gestemd, moet de Raad van Ministers (RvM) ermee instemmen. Deze raad bestaat uit ministers uit alle lidstaten. 

5.5

Vanaf 1945 globalisering: landen over de hele wereld raken op politiek, economisch en cultureel gebied steeds sterker met elkaar verbonden

Hoe is dit te merken? Voor- en nadelen?

5.5

Afkeer tegen de VS in het Midden-Oosten 

• De VS steunden verschillende ondemocratische leiders

• De VS steunden Israël.

• Sommige leiders en inwoners van landen in het Midden-Oosten namen de westerse manier van leven over. Anderen zagen dit als oorzaak van allerlei problemen in hun land

Gevolg: ontstaan politieke islam, een politieke beweging die wil dat de samenleving wordt bestuurd volgens een bepaalde, strenge uitleg van de islam.

5.5

Gevolg globalisering = ontstaan multicultureel en pluriforme samenleving

Hoe wordt deze ervaren door iedereen?