Hersenen les 1

• Leren-leren
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Module inzicht: Het centrale inzicht van deze module is dat je houding invloed heeft op je ontwikkeling. 

Les inzicht: Deze les gaat over mindset. Het centrale inzicht van deze les is dat hoe jij aankijkt tegen leren in grote mate bepaalt hoe jij je ontwikkelt. 

Leerdoelen. De leerling...

• Kent de verschillende typen mindsets;
• Kan bij zichzelf en bij anderen een mindset herkennen;
• Weet hoe je een fixed mindset gedachte om kunt zetten in een growth mindset gedachte.

Extra informatie

Deze les gaat over de theorie van mindset. Deze theorie is bedacht door Carol Dweck. Zij ontdekte twee manieren waarop mensen kijken naar intelligentie en talenten: de growth en de fixed mindset. Van deze twee manieren helpt de growth mindset je meer als je iets nieuws wilt leren. Wanneer jij gelooft dat je ergens beter in kunt worden, ben je namelijk veel eerder geneigd om ermee te gaan oefenen, ga je sneller uitdagingen aan, leer je meer van je fouten en geef je minder snel op. Als je denkt dat je iets niet kunt en dat oefenen ook niet helpt om het wel te kunnen, is de kans klein dat je er echt moeite in gaat steken, waardoor je er ook niet beter in wordt. Meer weten over mindset? Check deze video.

Extra informatie

De check is er om de huidige aanpak van de leerlingen te ontdekken. Het kan een vraag, opdracht of test zijn en er zijn geen goede of foute antwoorden. Het is puur om te ontdekken welke strategieën of technieken de leerlingen nu gebruiken. 

Voor meer informatie over de check kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over de check in de quick start guide.

Kun je slimmer worden?
Waarom wel/niet?

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag door op één of meer voor jou interessante antwoorden.

Kun je overal beter in worden?
Waarom wel/niet?

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag door op één of meer voor jou interessante antwoorden.

Extra informatie

Tijdens het ervaren krijgen leerlingen wetenschappelijke theorie en slimme leertips uitgelegd waar ze volgens mee aan de slag gaan. Het doel is dat ze ontdekken hoe de aangeboden kennis, technieken en/of strategieën voor hen werken. Hierin is het belangrijk dat de leerlingen zelf gaan ervaren. Alleen dan kunnen ze zelf kiezen of en wat ze willen met de opgedane ervaring. Voor meer informatie over het ervaren kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over het ervaren in de quickstart guide.

Zonnebril vouwen

Pak een leeg A4'tje en doe mee 

met het filmpje op de volgende slide.

• Zorg dat alle leerlingen een leeg A4'tje voor zich hebben.
• Lees de slide voor en klik door naar de volgende slide.

0

• Speel het filmpje af.

Wat dacht je allemaal
tijdens het vouwen?

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Welke gedachten zorgen ervoor
dat je beter je best gaat doen?

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Welke gedachten zorgen ervoor
dat je minder je best gaat doen?

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Gedachten

Gedachten die helpen tijdens

 het leren horen bij de growth 

mindset, gedachten die niet 

helpen bij de fixed mindset. 

• Lees de slide voor en klik door naar het filmpje op de volgende slide.

Extra informatie

Leerlingen komen tijdens het leren veel uitdagingen tegen. Een growth mindset helpt hen om bezig te zijn met het proces van leren. Hierdoor gaan ze makkelijker moeilijke uitdagingen aan, geven ze minder snel op en leren ze meer van fouten. Leerlingen met een fixed mindset tijdens het leren zijn meer gericht op het resultaat. Daarom hebben ze in het algemeen meer negatieve emoties  als het leren niet lukt, leren ze minder van fouten en geven ze sneller op.

• Klik op het tandwieltje en zet de 'subtitels' op 'Nederlands'.
• Speel het filmpje af.

Extra informatie

De mindset theorie van Carol Dweck onderscheidt dus twee manieren waarop je naar intelligentie, talenten en capaciteiten kan kijken. De essentie van een 'growth mindset' is dat je de overtuiging draagt dat je je intelligentie, talenten en capaciteiten kunt vergroten. Bij een 'fixed mindset' geloof je dat dat niet het geval is en deze dingen dus vaststaan.

Ik kan slimmer en/of dommer worden

Ik ga moeilijke taken liever uit de weg

Als ik ergens niet goed in ben kan ik dat veranderen

Wat hoort waarbij?

Fixed

Growth

Fixed

Fixed

Growth

Growth

• Laat de leerlingen de sleepvraag invullen;
• Laat zien wat de 'goede' antwoorden zijn door één keer door te drukken;
• Vraag leerlingen of het duidelijk is waarom de ene stelling bij 'growth' en de andere bij 'fixed' hoort.

Extra informatie

De eerste stelling raakt de kern van de 'growth mindset'. Carol Dweck vond in haar onderzoek dat deze stelling (wij hebben 'intelligentie' vrij vertaald naar 'slimmer') een goede voorspeller is voor of je een 'growth' of 'fixed' mindset hebt. De tweede stelling gaat over een mogelijk resultaat van een 'fixed' mindset: mensen met een 'fixed' mindset gaan moeilijke taken liever uit de weg, omdat ze het gevoel hebben dat ze niet mogen falen. De derde stelling gaat wederom over de kern van de mindsettheorie: wanneer je een growth mindset hebt geloof je dat je capaciteiten rekbaar zijn en je dus 'beter' kunt worden in datgene wat je oefent. 

Mindset uitspraken

Ik word nooit zo slim als zij

Ik kan iets van haar leren

Ik ben hier geweldig in

Ik ben op de goede weg

Ik ben hier niet goed in

Ik ben hier nog niet goed in

Ik geef het op

Ik probeer het nog een keer

• Vraag leerlingen of ze de uitspraken (die horen bij een 'fixed mindset') kunnen omvormen naar een 'growth mindset' uitspraak;
• Klik op de zinnen om de juiste antwoorden te laten zien;

Extra informatie

Je kunt een 'growth' of een 'fixed' mindset herkennen aan taalgebruik. Om deze reden hebben we hier 'fixed mindset' zinnen opgeschreven, die allemaal de impliciete overtuiging met zich mee dragen dat je intelligentie, talenten en capaciteiten vaststaan. Om je mindset te kunnen veranderen is het belangrijk om je bewust te zijn van de huidige situatie. Het leren herkennen van een mindset bij jezelf (en bij anderen) is hierin een goede eerste stap. Deze zinnen geven ook 'taal' aan de theorie. Zo kun je met leerlingen in gesprek gaan op het moment dat er uitspraken gedaan worden die bij een fixed of growth mindset horen.

Kijk het filmpje

...en bedenk welke van de mensen een

 fixed mindset, een growth mindset, of

een beetje van allebei heeft.

• Lees de opdracht voor en klik door naar het filmpje.

Wie had welke mindset? 

Growth

Fixed

Beide

Maak tweetallen

Bespreek hoe de growth/fixed 

mindset nu terugkomt in jouw leven. 

Bijvoorbeeld op school, sport of werk.

• Laat de leerlingen tweetallen maken.
• Lees de opdracht voor en start de timer.

Extra informatie

Een growth of fixed mindset kan op verschillende vlakken terugkomen. Vaak zien we dat leerlingen bij bepaalde vakken het idee hebben dat ze daar nooit beter in zullen worden (en daarin worden ze vaak bevestigd door anderen). Ook op andere vlakken in het leven kan de growth- of fixed mindset terugkomen. Tijdens deze opdracht is het leuk om ook een voorbeeld uit je eigen leven te vertellen.

Waar herkende jij de
growth mindset bij jezelf?

• Zorg dat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Bespreek enkele antwoorden.
  

Extra informatie

Bij deze vraag gaat het enkel om het bewust worden van je eigen mindset op verschillende vlakken. Er is dus geen 'fout' of 'goed'. 

Waar herkende jij de
fixed mindset bij jezelf?

• Zorg dat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Bespreek enkele antwoorden.
  

Extra informatie

Bij deze vraag gaat het enkel om het bewust worden van je eigen mindset op verschillende vlakken. Er is dus geen 'fout' of 'goed'. 

Extra informatie

Mijn experiment is de laatste stap van het proces. Bij de check is de huidige aanpak duidelijk geworden. Bij het ervaren zijn ze aan de slag gegaan met een andere manier van leren. Nu is het tijd voor de leerlingen om te bedenken wat ze hiervan mee willen nemen om uit te proberen, verder mee te oefenen of een nieuwe, waardevolle gewoonte van te maken. Het helpt om dit plannetje zo concreet mogelijk te maken, dat zorgt ervoor dat het makkelijker wordt om het experiment ook daadwerkelijk uit te voeren. De invulpagina in het slim jezelf zijn boek aan het eind van elke module (bijv pagina 23 voor de module hersenen) geeft hiervoor handvatten. Voor meer informatie over mijn experiment kan je kijken op pagina 10 van het slim jezelf zijn boek of lezen over mijn experiment in de quickstart guide.

Wat wordt jouw experiment?

• Zorg dat de leerlingen de vraag beantwoorden.

Wat vond je van
deze les?

• Zorg dat de leerlingen de vraag beantwoorden;

Extra informatie

Het platform LessonUp slaat de antwoorden van de leerlingen automatisch op. Zodoende gebruiken we de feedback van de leerlingen voor het continu aanscherpen van ons materiaal en het ontwikkelen van nieuwe lessen.

• Sluit de les af.