V3 Formuleren - bedrijvende en leidende vorm - 11 juni

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Nederlands

3 vwo

11 juni

- Bedrijvende en lijdende zinnnen - formuleren - uitleg

- Aan de slag

Doel:

- Je herkent of een zin in de lijdende of in de bedrijvende vorm staat.

- Je weet wanneer een zin in de lijdende vorm mag staan

- Je herschrijft lijdende zinnen naar de bedrijvende vorm en andersom. 

Wat gaan we doen vandaag:

Maren Stoffels schrijft een nieuwe roman.

Door Maren Stoffels wordt een nieuwe roman geschreven.

• Het lijdend voorwerp wordt het onderwerp (een nieuwe roman).
• Het onderwerp wordt een bijwoordelijke bepaling die met door begint, een doorbepaling (door Maren Stoffels).
• Bij het werkwoordelijk gezegde (schrijft) wordt het hulpwerkwoord worden of zijn gebruikt (wordt geschreven). 

Gebruik de bedrijvende vorm zo veel mogelijk = is directer

Uitzonderingen:

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert

2. De handeling centraal ipv de persoon

3. Onduidelijkheid vermijden

Wanneer gebruik je de lijdende vorm?

Gebruik de bedrijvende vorm zo veel mogelijk = is directer

Uitzonderingen:

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert

Onze buren zijn beroofd op klaarlichte dag.

2. De handeling centraal ipv de persoon

3. Onduidelijkheid vermijden

Wanneer gebruik je de lijdende vorm?

Hierbij is de door-bepaling achterwege gelaten

Gebruik de bedrijvende vorm zo veel mogelijk = is directer

Uitzonderingen:

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert

2. De handeling centraal ipv de persoon

Mijn yoghurt is door iemand opgegeten.

3. Onduidelijkheid vermijden

Wanneer gebruik je de lijdende vorm?

Gebruik de bedrijvende vorm zo veel mogelijk = is directer

Uitzonderingen:

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert

2. De handeling centraal ipv de persoon

3. Onduidelijkheid vermijden

De jongen die de hond gebeten had, kreeg ruzie.

Wie is er nu gebeten?

Wanneer gebruik je de lijdende vorm?

Gebruik de bedrijvende vorm zo veel mogelijk = is directer

Uitzonderingen:

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert

2. De handeling centraal ipv de persoon

3. Onduidelijkheid vermijden

De jongen die door de hond gebeten was, kreeg ruzie.

Wanneer gebruik je de lijdende vorm?

Welke zinnen mag je in de lijdende vorm zetten?

A. Vroeger besteedde men weinig aandacht aan het milieu

B. Binnenkort gaat de gemeente alle zieke bomen kappen

C. Ik ga binnenkort op vakantie naar Griekenland

D. De voetballer die de coach uitgescholden heeft, zit voorlopig op de bank

E. Na lang debatteren verbood de Europese Unie het gebruik van plastic wattenstaafjes

F. Op deze provinciale weg rijden automobilisten altijd veel te hard. 

Mag lijdende zin worden.

Moet bedrijvend blijven

A

B

C

D

E

F

Vroeger besteedde men weinig aandacht aan het milieu

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert
2. De handeling centraal ipv de persoon
3. Onduidelijkheid vermijden

Zet de zin in de lijdende vorm:

Vroeger besteedde men weinig aandacht aan het milieu

Binnenkort gaat de gemeente alle zieke bomen kappen

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert
2. De handeling centraal ipv de persoon
3. Onduidelijkheid vermijden

Zet de zin in de lijdende vorm:

Binnenkort gaat de gemeente alle zieke bomen kappen

De voetballer die de coach uitgescholden heeft, zit voorlopig op de bank

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert
2. De handeling centraal ipv de persoon
3. Onduidelijkheid vermijden

Zet de zin in de lijdende vorm:

De voetballer die de coach uitgescholden heeft, zit voorlopig op de bank

Na lang debatteren verbood de Europese Unie het gebruik van plastic wattenstaafjes

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert
2. De handeling centraal ipv de persoon
3. Onduidelijkheid vermijden

Zet de zin in de lijdende vorm:

Na lang debatteren verbood de Europese Unie het gebruik van plastic wattenstaafjes

Op deze provinciale weg rijden automobilisten altijd veel te hard.

1. Niet bekend, onbelangrijk of overduidelijk wie de handeling uitvoert
2. De handeling centraal ipv de persoon
3. Onduidelijkheid vermijden

Zet de zin in de lijdende vorm:

Op deze provinciale weg rijden automobilisten altijd veel te hard.

Cursus 6 Formuleren- § 6 Het gebruik van de lijdende vorm

opdracht 1 t/m 3 + 5B

Maken

Ik kan een zin van de bedrijvende vorm in de lijdende vorm zetten en andersom

0100

Ik weet wanneer een zin terecht in de lijdende vorm staat

Ja

Nee

Een beetje