Werken met de atlas - Opzoeken en lezen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Werken met de atlas - opzoeken en lezen -

Leerdoelen

• Hoe je een plaats, stad of land kunt opzoeken in je atlas.
• Hoe je een kaart moet lezen, wat betekenen de figuurtjes en lijnen op een kaart.
• Het verschil tussen verschillende kaarten. 

Waarom is het nuttig om een (aardrijkskundige) kaart te kunnen lezen?

De atlas

De beste spiekbrief die je tijdens je middelbare school kunt gebruiken!

Je hoeft hem niet eens zelf te schrijven!

Zoeken in de atlas

1. Inhoudsopgave
2. Bladwijzers
3. Het register

1. Inhoudsopgave

Waar? 

Vooraan in de atlas vanaf pagina 2

Waarvoor? 

Als je weet waar een gebied ligt en je wilt snel een gebied opzoeken in de atlas.

2. Bladwijzer

Waar? 

Achter in de atlas, binnenkant harde kaft

Waarvoor? 

Als je weet waar een gebied ligt en je wilt snel een gebied opzoeken in de atlas.

3. Het register met topografische namen

Waar?           

Achter in de atlas 

54e druk: vanaf blz. 267
55e druk: vanaf blz. 292

56e druk: vanaf blz. 258

Waarvoor?   

Als je een stad, gebied, land, berg, rivier, etc zoekt en je hebt  geen idee waar het ligt. 

 

3. Het trefwoordenregister

Waar?           

Achter in de atlas 

54e druk: vanaf blz. 300
55e druk: vanaf blz. 324

56e druk: vanaf blz. 292

Waarvoor?   

Als je THEMATISCHE kaart zoekt

 

Hoe ga je zoeken?

Bij het werken met de atlas stel je jezelf altijd de volgende vragen:

1. Wat moet ik opzoeken?
   
2. Welk hulpmiddel kan ik dan het beste gebruiken?
   
3. Waar kan ik dat hulpmiddel in mijn atlas vinden?

 

Waar ga je zoeken als je de kaart van Azië wil hebben?

1. Inhoudsopgave
2. Bladwijzer
3. Register met topografische namen
4. Register met onderwerpen

Waar ga je zoeken als je de vulkaan 'Telde' zoekt?

1. Inhoudsopgave
2. Bladwijzer
3. Register met topografische namen
4. Register met onderwerpen

Waar ga je zoeken als je de kaart van Nederland - sport wil hebben?

1. Inhoudsopgave
2. Bladwijzer
3. Register met topografische namen
4. Register met onderwerpen

Waar ga je zoeken als je de kaart van Frankrijk - Energie wil hebben?

1. Inhoudsopgave
2. Bladwijzer
3. Register met topografische namen
4. Register met onderwerpen

Waar ga je zoeken als je de plaats Walvisbaai zoekt?

1. Inhoudsopgave
2. Bladwijzer
3. Register met topografische namen
4. Register met onderwerpen

Hoe lees je een kaart? 

Bij het lezen van kaarten ga je naar:

1. Titel van de kaart
2. Legenda
3. Kaartvakken
4. Schaal

 

1. Titel van de kaart 

Deze staat altijd boven aan en dik gedrukt. Lees deze altijd goed, dan weet je of het de juiste kaart is. 

 

2. De legenda

De legenda is een lijst waarop alle kleuren, lijnen en tekens op een kaart worden uitgelegd.

Als je de betekenis van een kleur, of symbool wilt weten ga je naar de legenda. Eerst kijk je of de betekenis bij de kaart staat. Kijk om de hele kaart heen.  

3. Kaartvakken

Over alle overzichtskaarten lopen dunne zwarte lijnen: van boven naar beneden en van links naar rechts. Deze lijnen verdelen de kaart in vakken. Bovenaan en onderaan de verticale lijnen staan rode letters, links en rechts rode cijfers. Met deze lijnen en cijfers krijgt iedere vak zijn eigen naam.

Kaartvak E2

Een voorbeeld: in de kaart hiernaast zijn de vakken met een letter E rood gemaakt. De vakken met het cijfer 2 zijn blauw gemaakt. Het vak dat rood en blauw tegelijk is gekleurd noemen we vak E2.

In welk kaartvak ligt Amersfoort? 

In vak E2

4. Schaal

Om een kaart kleiner is dan in werkelijkheid, moeten we de schaal verkleinen. Het lijntje is in centimeter en geeft aan hoeveel kilometer dit in werkelijkheid is. 

Waarvoor is de windroos?

1. Om de windrichting te bepalen?
2. Om te kijken hoe je de kaart moet vasthouden?
3. Om te laten zien waar het noorden is op de kaart
4. als versiering

Verschillende soorten kaarten

In de atlas staan verschillende soorten kaarten.

1. Natuurkundige overzichtskaarten

2. Staatkundige overzichtskaarten

3. Thematische kaarten

4. Topografische kaarten

1. Overzichtskaart

• geeft een groot gebied weer (overzicht)
• heeft als titel alleen het gebied

2. Staatkundige overzichtskaart

• Ook een overzichtskaart maar dan hebben alle staten een aparte kleur

3. Thematische kaarten

• deze kaarten hebben een thema (= bepaald onderwerp)
• je herkent ze aan de titel en legenda

4. Topografische kaarten:

-    Op een topografische kaart staan veel details.
-    Topografische kaarten geven vaak gebied weer zoals een stad of provincie.
-    Topografische kaarten hebben een grote schaal. (Je ziet dus veel details)

-    In de atlas staan slechts enkele topografische kaarten. Onthoud vooral de bovenstaande omschrijvingen goed, zodat je het verschil weet tussen een overzichtskaart en een topografische kaart.

Dit is een:

1. Staatkundige Overzichtskaart
2. Thematische kaart
3. Topografische kaart
4. Natuurkundige overzichtskaart

Dit is een:

1. Staatkundige Overzichtskaart
2. Thematische kaart
3. Topografische kaart
4. Natuurkundige overzichtskaart

Dit is een:

1. Staatkundige Overzichtskaart
2. Thematische kaart
3. Topografische kaart
4. Natuurkundige overzichtskaart

Wat moet je kunnen op de toets

Kader en Theoretisch:

• Opzoeken (dus weet waar je het snelst iets vindt)
  
• Verschillende soorten kaarten kennen
  
• Kaart lezen (hoe werkt een legenda, symbolen, kleurgebruik)
  

Theoretisch:

• Rekenen met schaal (rekenmachine meenemen!)

Opdrachten maken = VOLGENDE LES

LES 1 - Kader - Opdrachten Kaartvaardigheden

LES 1 - Theoretisch - Opdrachten Kaartvaardigheden

• Ga naar LessonUp
• Maak de opdrachten