§5.1 Straling en Bronnen

STRALING
1 / 53
volgende
Slide 1: Tekstslide
NatuurkundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 53 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 80 min

Onderdelen in deze les

STRALING

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

§ 5.1 Straling en Bronnen

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
Aan het eind van de les kun je:
  • zes soorten elektromagnetische straling noemen
  • vier verschillende soorten ioniserende straling noemen
  • uitleggen waarin deze soorten verschillen
  • uitleggen wat ioniserend en doordringend vermogen is
  • voorbeelden noemen van natuurlijke en kunstmatige bronnen van straling
  • het verschil uitleggen tussen bestraling en besmetting

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Straling

Slide 4 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Discussie
Aan welke vormen van straling is ze op dit moment blootgesteld?

Hoe kan ze zich beschermen tegen 
 deze vormen van straling?

Welke vormen van bescherming
zie je?

Slide 5 - Tekstslide

straling van de zon
straling van mobiel
straling van ipad

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

elektromagnetische straling

Slide 7 - Tekstslide

uit discussie straling van ipad en telefoon: radiogolven 
Röntgenstraling

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Röntgenstraling

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Röntgenstraling

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Röntgenstraling

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Röntgenstraling

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Met straling kun je kanker genezen.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 13 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Van straling kun je kanker krijgen.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Marie en Pierre Curie

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Radioactieve stoffen 
Radio = straling
Actief = bezig zijn

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

alfa-, bèta- en gammastraling (ioniserende straling) komen uit de kern van atomen

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ioniserende straling

Ioniserende straling kan moleculen
(waaronder DNA)
kapot maken. 

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

infrarood is ioniserende straling
A
waar
B
niet waar

Slide 22 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Voorbeelden van ioniserende straling:
A
alfa en ultraviolet
B
alfa en röntgen
C
gamma en radiogolven
D
röntgen en radiogolven

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Voorbeelden van deeltjesstraling:
A
alfa en röntgen
B
röntgen en bèta
C
alfa en bèta
D
gamma en röntgen

Slide 24 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Ioniserende straling voel je niet

Maar je kunt ioniserende
straling
meten met een
geiger muller teller

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Doordringend vermogen van ioniserende straling

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het doordringend vermogen van alfastraling is groter dan van gammastraling
A
waar
B
niet waar

Slide 27 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Bescherming tegen straling

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Straling gebruiken
Straling kun je ook in je voordeel gebruiken. Bijvoorbeeld in het ziekenhuis om bepaalde ziekten te behandelen of bepaalde processen in het lichaam zichtbaar te maken.

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke medische techniek gebruikt geen straling?
A
Röntgenfoto's
B
CT-scan
C
Echografie
D
Radiotherapie

Slide 31 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke natuurkundige ontdekte
de radioactiviteit?
A
Marie Kondo
B
Marie Curie
C
Jim Carrey
D
Mariah Carey

Slide 32 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Waar komt straling vandaan?
Natuurlijk: 
  • kosmische straling
  • aardse straling
  • voedsel


Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar komt straling vandaan?
Kunstmatig:
door mensen gemaakt

bv. : bestralingsapparatuur in ziekenhuizen, kerncentrales, tracers, kernwapens

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bestraling vs besmetting
bestraling: blootgesteld aan straling van buitenaf (röntgenfoto, kerncentrales, kosmische straling)
besmetting: straling van binnen (kalium, tracers in PET-scan)


Resultaat: mutaties (ionisatie) van het DNA
Kan leiden tot kanker
Straling kan ook tumoren kapot maken!

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Afsluiting
Je kunt nu:
  • zes soorten elektromagnetische straling noemen
  • vier verschillende soorten ioniserende straling noemen
  • uitleggen waarin deze soorten verschillen
  • uitleggen wat ioniserend en doordringend vermogen is
  • voorbeelden noemen van natuurlijke en kunstmatige bronnen van straling
  • het verschil uitleggen tussen bestraling en besmetting

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Toepassing Industrie
Materiaal onderzoek (Bragg reflectie)
Conserveren van voedsel (doorstralen)
Steriliseren van instrumenten

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Atoom structuur
Kern:
Protonen
Neutronen
Elektronen
lading
gewicht

Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ionen
Ion = geladen atoom (elektronen teveel of te weinig)
Straling kan atomen ioniseren

Slide 45 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Radioactief verval

Slide 46 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Alfadeeltjes komen in lucht verder dan in weefsel.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 47 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Overal op aarde is de achtergrondstraling even sterk.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 48 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Doordringend vermogen

Slide 49 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ioniserend vermogen
genoeg energie om een elektron weg te "kicken" : ion maken

Slide 50 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 51 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 52 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 53 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies