H1.2-2 deeltjesmodel en fase overgangen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

1.2-2 Het deeltjesmodel en faseovergangen

Lesdoelen

• Ik kan uitleggen wat het deeltjesmodel is.
• Ik kan m.b.v. het deeltjesmodel de eigenschappen van stoffen verklaren. 

Leeractiviteiten

Herhalen deeltjesmodel en faseovergangen

Uitleg dichtheid, smelt- en kookpunt met het deeltjesmodel 

Maken opgaven 4 t/m 9 van H1.2

Evaluatie 

wel een stofeigenschap

geen stofeigenschap

kleur

geur

smeltpunt

kookpunt

massa

volume

dichtheid

fase (vast, vloeibaar, vast)

temperatuur

oplosbaarheid in water

oplosbaarheid in olie

De massa = 10 g
Het volume = 5 cm3
Wat is de dichtheid?

1. 5 : 10 = 0,5 g/cm3
2. 10 : 5 = 2 g/cm3
3. 5 x 10 = 50 g/cm3

De massa = 15 g
De dichtheid = 3 g/cm3
Bereken het volume

1. 15 : 3 = 5 cm3
2. 3 : 15 = 0,2 cm3
3. 15 x 3 = 45 cm3

De dichtheid = 2,5 g/cm3
Het volume = 4 cm3
Bereken de massa

1. 4 : 2,5 = 1,6 g
2. 2,5 : 4 = 0,625 g
3. 2,5 x 4 = 10 g

Wat is warmte?

demo

Waarom het deeltjesmodel?

Het deeltjesmodel is een voorstelling van iets wat we niet kunnen zien/waarnemen: microniveau

Macro en micro

Macroniveau: waarneembaar en meetbare eigenschappen, bijv. kleur, hardheid, geleidbaarheid, smelt- en kookpunt.

Microniveau: beschrijving op deeltjesniveau (moleculen, atomen)

Deeltjesmodel

1. Elke stof bestaat uit moleculen 
2. Elke stof heeft zijn eigen soort moleculen 
3. Moleculen bewegen altijd! Hoe hoger de temperatuur, hoe sneller ze bewegen  

Macro-niveau

Micro-niveau

Molecuulrooster

Nette stapeling moleculen

Alleen bij vaste stof

Moleculen zijn geordend in een rooster

Bij overgang naar vloeistof wordt 
rooster verbroken

Verklaar het verschil tussen warm en koud water met het deeltjesmodel

1. Moleculen bewegen sneller in koud water
2. Moleculen bewegen sneller in warm water

De geur van een geurkaars

1. Macro
2. Micro

De moleculen trillen op een vaste plaats in het rooster.

1. Macro
2. Micro

De temperatuur van kraanwater is 16 graden Celsius

1. Macro
2. Micro

De moleculen van 1 stof zijn allemaal gelijk aan elkaar

1. waar
2. niet waar

Koperdraad is buigzaam

1. Macro
2. Micro

In de vaste fase van een stof kunnen de moleculen niet bewegen

1. waar
2. niet waar

1. Macro
2. Micro

deeltjesmodel en de 3 fasen

Teken in je schrift de 3 fase-driehoek

Schrijf de 3 fasen in woorden erbij

Teken de drie fasen op microniveau

Schrijf de overgangen er bij  

deeltjesmodel en de 3 fasen

Dichtheid en deeltjesmodel

smelt- en kookpunt

Opdracht

Wat: lees par. 1.2 deeltjesmodel en faseovergangen

         maak opgave 4,7,8,9

Hoe: zelfstandig en rustig

Tijd: tot 10 min voor einde les

Klaar: lees H1.2 over smelt en kookdiagrammen

Evaluatie

• Ik kan uitleggen wat het deeltjesmodel is.
• Ik kan m.b.v. het deeltjesmodel de eigenschappen van stoffen verklaren. 

In welke fase hebben de moleculen de grootste aantrekkingskracht?

Leg uit met het deeltjesmodel hoe het komt dat een vloeistof de vorm aanneemt van de fles waar het in wordt gegoten?

Leg uit waarom de dichtheid van een gas kleiner is dan die van een vloeistof.

Volgende les: Practicum