Oorlog en onafhankelijkheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Indonesië wordt onafhankelijk

De vlag wordt gehezen!

Op 17 augustus 1945 roept Achmed Soekarno de onafhankelijkheid van de Republik Indonesia (De Republiek Indonesië) uit. Hier hijst men de rood-witte vlag van Indonesië.

Waar waren we gebleven?

• Soekarno en Hatta
• Nationalisme?
• Ethische politiek?
• Volksraad?
  

Kennen en kunnen

Wat moet je leren?

• Je kan de redenen voor Japan om Nederlands-Indië te veroveren benoemen
  
• Je kan in eigen woorden uitleggen waarom Soekarno en de Japanners samenwerkten
• Je kan twee misdaden van de Japanners benoemen
• Je kan in eigen woorden uitleggen hoe pemoeda's zorgden voor de onafhankelijkheidsverklaring van Soekarno.
  

De komst van het keizerrijk

Leve de keizer!

Keizer Hirohito was misschien wel de machtigste man van Japan. Onder zijn leiding vielen de Japanners vanaf 1937 grote delen van Azië binnen, al hadden ze toen al gebied in China en Korea, waarbij de soldaten vochten voor de keizer, waarvan ze geloofden dat hij goddelijk was. De keizer deed dat niet alleen om machtiger te worden, maar ook omdat militairen in de regering dat noodzakelijk vonden.

Een groot Azië

Eeuwenlang zat Japan op slot. Niemand kon erin, niemand eruit. Hierdoor is het nooit gekoloniseerd. Nationalisme was dan ook sterk aanwezig bij de Japanners, die een groot Aziatisch rijk wilden, zonder westerlingen en onder Japanse leiding. Andere Aziaten, zoals de Chinezen en Indonesiërs, zagen ze als minderwaardig aan de Japanners. 

Japan op ramkoers

Toen Amerika weigerde spullen van Japan te kopen, viel Japan op 7 december 1941 de Amerikaanse vloot in Pearl Harbor aan. De VS deed nu ook mee aan de oorlog, en voor de Japanners was nu de weg vrij om koloniën als Nederlands-Indië in 1942 binnen te vallen, aangezien de VS, het grootse gevaar, toch al meedeed.

Soekarno en de Japanners

Soekarno en de Japanners

Jappenkamp

De Nederlanders werden opgesloten in kampen, interneren heet dat. Deze kampen werden ook wel Jappenkampen genoemd. In deze kampen kreeg men bijna niets te eten, mannen moesten werken aan grote projecten, zoals een spoorlijn in Birma, en werden vrouwen de prostitutie ingedwongen. Troostmeisjes, werden ze genoemd, om het leed van de Japanse soldaten te verzachten.  

Samenwerking

Op 8 maart 1942 gaf Nederlands-Indië zich over aan de Japanners. Soekarno werd tegen die tijd, met zijn PNI (wie weet nog wat dat was?) al als gevaarlijk gezien door de Nederlanders en hadden hem gevangengenomen. De Japanners bevrijdden hem en Soekarno besloot met ze samen te werken, in de hoop dat Japan hen onafhankelijk zou maken. 

Teleurstelling

Veel mensen hadden de Japanners verwelkomd als bevrijders van de westerlingen. Het KNIL (wie weet nog wat dat is?) had gefaald en Japan, een niet-westers land, had nu de kolonisator verjaagd. De kolonisatoren waren dus toch niet zo superieur als ze beweerden. Onafhankelijk werd Indonesië echter niet. Het moest onderdeel worden van een groot Azië.

 De val van het keizerrijk

Tot het einde

De Japanners gaven zichzelf niet zomaar over. Ook niet toen hun belangrijkste bondgenood Duitsland verslagen was en ze het in hun eentje tegen de wereld op moesten nemen. Zogeheten kamikazepiloten gooiden zichzelf op Amerikaanse schepen te pletter en de VS moest eilandje voor eilandje richting Japan doorvechten. 

Twee steden

Om niet nog meer mannen op te offeren aan de Japanners, besloot Amerika tot het inzetten van een nieuw wapen: De atoombom. Deze werd twee keer ingezet, waarbij de steden Hiroshima en Nagasaki vernietigd werden en honderdduizenden Japanners stierven. Hierop gaf Japan zich op 15 augustus 1945 over. Nederlands-Indië was echter nog altijd bezet.

Het uitroepen van de onafhankelijkheid

Pemoeda's

Met Japan verslagen en Nederlands-Indië nog bezet, heerst er chaos en onduidelijkheid in de kolonie. Groepen nationalistische jongeren, getraind door de Japanners en Pemoeda's geheten, stelen wapens van de Japanners en zorgen voor nog meer onrust in de kolonie. 

"Wij het volk van Indonesië..."

Zodra duidelijk was dat Japan verslagen was, ontvoerde een groep Pemoeda's Soekarno en Hatta, die in een kazerne zaten, en zette hen onder druk om de onafhankelijkheid van Indonesië uit te roepen. Twee dagen later, op 17 augustus 1945, riep Soekarno inderdaad de onafhankelijkheid uit, beginnend met de bovenstaande woorden.

Wat was GEEN reden voor Japan om Nederlands-Indië binnen te vallen?

1. Ze wilden een groot Aziatisch rijk
2. Ze wilden een onafhankelijk Indonesië
3. Ze wilden de westerlingen weg hebben
4. Ze wilden de grondstoffen van Nederlands-Indië

Wat betekend "interneren"?

1. Iemand opnemen in de samenleving
2. De onafhankelijkheid uitroepen
3. Het opsluiten van mensen in kampen
4. Het gebruiken van "troostmeisjes"

Waarom was de keizer van Japan zo machtig?

1. Het volk dacht dat hij goddelijk was
2. Hij was goddelijk
3. Hij had een staatsgreep gepleegd
4. Hij had Nederlands-Indië bezet

Waarom werkte Soekarno samen met de Japanners?

Noem twee voorbeelden van misdaden door Japanners

Wie waren de pemoeda's en welke rol hadden zij bij het uitroepen van de onafhankelijkheid van Indonesië?

Begrippen uit deze les

• Interneren
• Soekarno
• Hatta
• Pemoeda's