Nierfalen in relatie tot normale fysiologie

• Anatomie Fysiologie Pathologie
• MBO
• Studiejaar 1

 Nierfalen 

In relatie tot de 

normale nierfunctie

Functies van de nieren

De urineleider vormt de verbinding tussen blaas en buitenwereld.

1. Juist
2. Onjuist

Vena renalis

Arteria renalis

Medulla renalis

Cortex renalis

Ureter

Pyelum

Voorurine/ primaire urine

(Terug)resorptie

Filtratie

Lis van Henle

180 liter

Van voorurine naar bloed

Vanuit glomerulus in het kapsel v. Bowman

Van schors naar merg, terug naar schors

Fysiologie/ werking

De glomerulus is een opgerold haarvat dat in het kapsel van Bowman ligt. Veel stoffen worden 

uit het bloed geperst (=(ultra)filtratie) 

en komen in het kapsel terecht. 

Bloedcellen en de grote eiwitten 

blijven achter in het bloed.

Fysiologie/ werking

Vanuit het kapsel van Bowman komt het filtraat (= voorurine = primaire urine), in de proximale 

tubulus terecht.

In beide nieren samen wordt per 

dag zo’n 180 liter primaire urine 

gevormd. 

Fysiologie/ werking

In de proximale tubulus, de lis van Henle, de distale tubulus en de verzamelbuis worden o.a. glucose, 

aminozuren en veel natrium en water

geresorbeerd (= teruggehaald naar het 

bloed). 

Afvalstoffen, zoals ureum en creatinine 

worden natuurlijk niet teruggehaald. 

Fysiologie/ werking

In de verzamelbuizen kunnen 

ook nog stoffen uit het bloed 

aan de urine worden 

toegevoegd (= excretie).

Zo krijgt de urine zijn 

uiteindelijke samenstelling.

Het RAAS speelt in de nieren een belangrijke rol bij....

1. het zuur-base-evenwicht
2. de activatie van vit. D
3. de bloeddrukregulatie
4. de aanmaak van rode bloedcellen

Welk hormoon, dat door de nieren gemaakt wordt, stimuleert de productie van rode bloedcellen?

1. Renine
2. Angiotensine
3. Erythropoëtine
4. Hemoglobine

Welke vitamine wordt o.a. geactiveerd in de nieren.

1. vit. A
2. vit. K
3. vit. C
4. vit. D

De nieren zorgen ook voor het zuur-base-evenwicht. De normaalwaarden voor de pH van het bloed liggen tussen....

1. 0,6 en 0,8
2. 7,35 en 7,45
3. 1,6 en 2,2
4. 4,5 en 7,5

(7,35-7,45)

Ureum

Creatinine

Nefron

Glomerulus

Afvalstof in het bloed uit de eiwitafbraak

Afvalstof in het bloed uit de spieren

Zo wordt het zuiveringsstation van de nieren ook wel genoemd

De kluwen van kleine bloedvaten waar afvalstoffen het bloed verlaten

Het antidiuretisch hormoon (ADH) bevordert de resorptie van water in de nieren. Indien er meer ADH hormoon aanwezig is dan normaal, dan zal er...

1. meer voorurine en meer urine dan normaal gevormd worden
2. evenveel voorurine en meer urine dan normaal gevormd worden
3. minder voorurine en minder urine dan normaal gevormd worden
4. C. evenveel voorurine en minder urine dan normaal gevormd worden

Nierfalen

- Acuut: ontstaat snel door acute aandoening; is mogelijk nog te herstellen.

- Chronisch: ontstaat langzaam door (combinatie van) chronische aandoeningen óf is gevolg van acuut nierfalen; geen of minimaal herstel van nierfunctie.

Oorzaken acuut nierfalen

Er zijn vele oorzaken voor acuut nierfalen. Deze oorzaken kunnen onderverdeeld worden in:

- pre-renale oorzaken: oorzaak ligt voor de nieren

- renale oorzaken: oorzaak ligt in de nieren

- post-renale oorzaken: oorzaak ligt na de nieren

Wat is een pre-renale oorzaak van nierinsufficiëntie (acuut of chronisch)?

1. Hypovolemische shock
2. Hypertensie
3. HyperthyreoÏdie
4. Ziekte van Parkinson

Wat is geen (!) renale oorzaak van nierinsufficiëntie (acuut of chronisch)?

1. Diabetes
2. Glomerulonefritis
3. Hypertensie
4. Vitamine K intoxicatie

Wat zie je op deze afbeelding?

1. Niercarcinoom
2. Hydronefrose
3. Cystenier
4. Pyelitis

Mensen met (acuut) nierfalen kunnen last hebben van jeuk en misselijkheid. Door welke stof in het bloed komt dit?

1. Natrium
2. Kalium
3. Bilirubine
4. Ureum

Behandeling (acute) nierinsufficiëntie

- Voorkomen van (verergering van) schade door onderliggende oorzaak te behandelen. 

- Bloeddruk binnen normaalwaarden houden

- Behoud van juiste concentratie zouten in het bloed

- Behoud van zuur-base-evenwicht

- Voorkómen van vergiftiging door afvalstoffen

- Zo nodig suppletie van Epo en actief vit. D

Dieetmaatregelen bij nierfalen

Positief effect 

Negatief effect

Geen effect

Minder natrium

Meer kalium

Meer vocht

Minder glucose

Meer eiwit

Minder zoete drop

Minder zoute drop

Wanneer dieetmaatregelen en/of medicatie niet voldoende helpen, moet iemand gaan dialyseren.

Wat zijn de twee hoofdvormen van dialyse?

1. Continue dialyse en intermitterende dialyse
2. Hemodialyse en peritoneaaldialyse
3. Pre-renale dialyse en postrenale dialyse
4. Cardiale dialyse en hepatische dialyse

Hoeveel procent van een normale nierfunctie kan worden overgenomen door middel van dialyse?

1. 15
2. 30
3. 60
4. 90

Wanneer de nieren blijvend ernstig beschadigd zijn, wat is dan de beste behandeling?

1. Streng dieet
2. Medicatie die de nierfuncties overneemt
3. Dialyse
4. Niertransplantatie

Urineweginfectie (UWI)

1. Etiologie: Bacterie, Escherichia coli (80-90%)

2. Pathogenese: Bacteriën uit het darmkanaal, via urethra

3. Cystitis: blaas > pijn, frequente mictie, soms hematurie

4. Pyelonefritis: ook de nier(en) > koorts, flankpijn, mailaise, sepsis

Het volgende.. Labwaarden:) 

Opdracht:

• Werk in een groepje, het is de bedoeling dat er 6 groepjes ontstaan

• Welke labwaarden heb jij op je lijstje?

• Schrijf achter “normaalwaarde” de normaalwaarden die we hanteren

• Schrijf in de tweede kolom het volgende:

o  Wat is de indicatie voor afname van deze labwaarde?

o Wat betekent het als de waarde lager of hoger is dan de normaalwaarde?

• Als alle groepjes klaar zijn, wordt de inhoud kort nabesproken

• Lever je uitwerking in bij de docent. De uitkomsten worden samengevoegd en komen later in het lesblok terug als spel😊