nieuwsbegrip Schaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

schaken

het schaakbord 

de schaakstukken =

koning, koningin, loper, toren, paard en pion

de schaakmeester

de openingszet

verslaan = winnen

zetten

schaakmat

oud spel

de manieren =

hoe je iets doet

uitgebreid = groot/veel

een uitgebreid ontbijt

           onomstotelijk  = heel duidelijk                            Het  is onomstotelijk bewezen dat er water is op de maan

verbanden leggen =

zien wat met elkaar te maken heeft

Het schaakspel

Het schaakspel bestaat al eeuwen. Het woord ‘schaak’ is afgeleid van het Perzische woord shāh, dat ‘koning’ betekent. Schaken is een spannend bordspel voor twee spelers. Beide spelers hebben 16 speelstukken. De speelstukken kun je op verschillende manieren op het bord plaatsen. Je probeert om de koning van je tegenstander te veroveren, onder andere door stukken weg te spelen. Zo win je. 

Denksport

Schaken is een zogenaamde denksport, net als dammen. Elke zet is het resultaat van uitgebreid denkwerk. Je verzet om de beurt een schaakstuk en denkt steeds na over de volgende zetten die je zou kunnen doen. Het klinkt eenvoudig, maar het is best complex. Je moet goed visualiseren: hoe ziet het speelbord eruit na de volgende zet? Ook moet je reageren op de nieuwe situatie na de zet van je tegenstander. Daarvoor moet je kunnen analyseren en problemen oplossen. 

The Queen’s Gambit

De Netflix-serie The Queen's Gambit heeft veel mensen nieuwsgierig gemaakt naar het schaakspel.

De serie van zeven afleveringen is gebaseerd op een boek dat al in 1983 uitkwam. In de serie wordt Beth Harmon gevolgd, een meisje dat in een weeshuis met het schaakspel begint en uiteindelijk de beste van de wereld wordt. ‘The Queen’s Gambit’ was in november 2020 de meest bekeken serie in wel 63 landen. Ook naar het boek is opnieuw veel vraag.

Nederlandse wereldkampioen

De 14-jarige Eline Roebers kent de serie natuurlijk. Zij werd vlak voor kerst (online) wereldkampioen schaken bij de jeugd (meisjes t/m 14 jaar). Daar ging jarenlange training aan vooraf. Roebers leerde op haar zesde schaken van haar vader. Dagelijks besteedt ze er zo’n vier tot vijf uur per dag aan. Eline ziet het schaken vooral als logisch nadenken

Ze legt snel verbanden en denkt met de stukken al veel stappen vooruit. ‘Ik zie het gewoon’, zegt ze erover. Wat haar aantrekt in het spel? ‘Het is fijn dat het niets te maken heeft met je lichamelijke capaciteiten. Het maakt niet uit hoe je eruitziet of hoe sterk je bent. Leeftijd doet er ook niet toe. Het gaat er puur om hoe goed je in schaken bent. Je hoeft er ook niet slim voor te zijn. Inzicht is het enige dat je nodig hebt om een goede schaker te worden.’

Slimmer?

De beste schakers ter wereld doen nu mee aan een officieel (online) toernooi: het Tata Steel-schaaktoernooi in Wijk aan Zee. De Nederlander Anish Giri (25) is een van de deelnemers.

Er wordt vaak beweerd dat je van schaken slimmer wordt, maar dat is niet onomstotelijk bewezen. Het kan wel een uitdagende hobby zijn en je kunt het al op jonge leeftijd leren. Heb jij het al eens gedaan? 

1. In regel 4-5 staat: Hoe heeft ze het zover geschopt? Wat betekent het ver schoppen?

1. geluk hebben zonder er iets voor te doen
2. geen succes hebben, niet veel bereiken in het leven
3. iets heel ver kunnen trappen of schieten
4. vooruit komen in het leven, iets bereiken

2. Wat is waar volgens de tekst?

1. Alleen heel slimme mensen kunnen leren schaken.
2. Je kunt alleen goed leren schaken met een echt schaakbord, niet online.
3. Schaken is een sport die je alleen op jonge leeftijd kunt leren.
4. Schaken kun je leren als je veel oefent en goed leert nadenken

3. Welke vraag wordt in het stukje Het schaakspel beantwoord?

1. A. Hoe heten de stukken bij schaken?
2. B. Hoe kun je leren schaken?
3. C. Hoe wordt het schaakspel gespeeld?
4. D. Waar wordt het schaakspel gespeeld?

4. In regel 14 staat: Het klinkt eenvoudig, maar het is best complex. Wat betekent complex?

1. belangrijk
2. bijzonder
3. ingewikkeld
4. simpel

5. In r. 27 staat: De 14-jarige Eline Roebers kent de serie natuurlijk. Kun je afleiden waarom hier het woord natuurlijk is gebruikt?

1. Omdat ze een meisje van 14 is. Dan is het logisch dat je deze serie hebt gezien.
2. Omdat ze heeft leren schaken van haar vader. Dan is het logisch dat je deze serie hebt gezien.
3. Omdat ze uit Nederland komt. Dan is het logisch dat je deze serie hebt gezien.
4. Omdat ze wereldkampioen schaken bij de jeugd is. Dan is het logisch dat je deze serie hebt gezien.

Hoe heet de nieuwe
schaakserie op Netflix?

1. I love Chess
2. Chess is my live
3. The Queens Gambit
4. Get the King

Hoeveel stukken
staan er in totaal
op een
schaakbord?

1. 16
2. 32
3. 18
4. 36

Waar wordt nu een groot schaaktoernooi gehouden?

1. Wijk aan Zee
2. IJmuiden
3. Den Haag
4. Eindhoven

Hoe oud is de
wereldkampioene
online schaken?

1. 16
2. 14
3. 13
4. 15

Hoe is haar naam?

1. Jannet de Boer
2. Eline Roebers
3. Julia Janssen
4. Alina Anders

Waarom is schaken nu zo populair?

1. Door Corona en Netflix
2. Door het slechte weer
3. Door online schaken
4. Door de Koning