H3 1.4 Stoffen verhitten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Stoffen verhitten 

Deze les

• 15 min Uitleg bij 1.4
• Opgaven maken uit je boek
• Afsluitende quiz

Wat hebben we de vorige les gedaan?

Opdracht 1: maak een fase diagram 

Opdracht 2: schrijf ten minste 3 soorten mengsels op en beschrijf hoe je deze mengsels zou kunnen scheiden

Regels:

Tijd: 3 min

Zonder te spieken in boek of schrift

Doelen van deze les:

• Je kunt omschrijven wat een chemische reactie is
• Je kunt aangeven of een proces een fase-overgang of een chemische reactie is
• Je kunt het verschil maken tussen een ontleding en een verbranding
• Je kunt een reactieschema van een reactie opstellen

Stoffen verhitten 

• Smelten, verdampen of gloeien 
  
• Chemische reacties
• Fase overgangen

Chemische reactie

• Beginstoffen verdwijnen
  
• Nieuwe stoffen worden gevormd
  

Hoe herken je een chemische reactie?

Door één of meerdere reactieverschijnselen waar te nemen EN verandering van stofeigenschappen:​

Kleurverandering                                           ​Ontstaan van gasbelletjes​

Knal​                                                                       Lichtflits​

Vuur                                                                      Rook​

Warmte​                                                               Geur​

Wat waren ook alweer stofeigenschappen?

• dichtheid
• geur
• kleur
• brandbaarheid

• smeltpunt 
  
• kookpunt 
  
• oplosbaarheid in water  
  
• hardheid
  

Verbranden vs ontleden

Beide chemische reacties! 

Papier verbranden

Vuur + rook

Brandbare stof en zuurstof

Ontbrandingstemperatuur

Gaat daarna door

Reactieschema:

brandbare stof + zuurstof --> verbrandingsproducten 

Papier ontleden

Zwart papier en gassen

1 beginstof (papier)

Reactieschema:

beginstof --> ontledingsproducten 

Reactieschema maken:

• Zet een streep onder elke stof die je in de vraag tegenkomt
• Zet de beginstoffen vóór de pijl en de reactieproducten ná de pijl
• Laat al het andere weg (knallen, vlammen, lichtflitsen, stank..)

Reactieschema papier verbranden

• Beginstoffen: papier en zuurstof (uit de lucht)
  
• Reactieproducten (=eindstoffen): koolstof (as en rook), waterdamp en koolstofdioxide 
• papier + zuurstof --> koolstof + water + koolstofdioxide

Opdracht: reactieschema opstellen

Bij de ontleding van papier ontstaan: condens (water), brandbare gassen en verkoold papier.

                                           .........      -->      ....      + .... 

Vroeger werd ongebluste kalk gemaakt in kalkovens. In de kalkovens werden schelpen gedaan; die werden verhit. Daarbij ontstaat behalve ongebluste kalk ook koolzuurgas. Geef de reactievergelijking

Opgaven maken

31 t/m 38

Het branden van een kaars is een chemische reactie want kaarsvet 'verdwijnt'.

1. klopt
2. klopt niet

Olaf (sneeuwpop) in de zon is een ...

1. Fase-overgang
2. Ontleding
3. Verbranding
4. Gloeien

Op dit plaatje zie je een:

1. Fase-overgang
2. Ontleding
3. Verbranding
4. Gloeien

Het zwart worden van eten
bij te lange verhitting is een:

1. Fase-overgang
2. Ontleding
3. Verbranding
4. Gloeien

Op dit plaatje zie je een:

1. Fase-overgang
2. Ontleding
3. Verbranding
4. Gloeien

Bij het maken van wijn gebruik je gist. In de gist wordt de glucose omgezet in koolstofdioxide en alcohol. Wat is het reactieschema?

1. glucose --> koolstofdioxide en alcohol
2. glucose --> koolstofdioxide + alcohol
3. glucose wordt koolstofdioxide en alcohol
4. glucose + gist --> koolstofdioxide + alcohol

Wat is het correcte reactieschema voor het verbranden van hout. Hierbij ontstaan as en rook.

1. hout --> as en rook
2. hout --> as + rook
3. hout + zuurstof --> as + rook
4. hout + zuurstof = as + rook

Doelen van deze les:

• Je kunt omschrijven wat een chemische reactie is
• Je kunt vaststellen of een proces een chemische reactie is
• Je kunt het verschil maken tussen een ontleding en een verbranding
• Je kunt een reactieschema van een reactie opstellen

Huiswerk

Sommen 31 t/m 38