Les 2: Geschiedenis muziek

• Informatievaardigheden
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Les 2

Geschiedenis muziek

Leerdoelen

• Je leert wat plagiaat is
• Je leert wat zoek operators zijn
• Je leert hoe je jouw informatie kan controleren op betrouwbaarheid
• Je leert hoe je een nette bronvermelding maakt

• Start!
• Uitleg
  
• Aan de slag 
  
• Klaar?
• Afsluiting
  

Inhoud

Klik op één 

van de iconen

Muziek bestaat bijna net zo lang als de mens

Start!

Stelling 1:

Iemand interviewen is betrouwbaarder dan een website als bron

Stelling 2:

Online informatie zoeken is veel sneller dan offline informatie zoeken

Stelling 3:

Het is belangrijker dat je weet hoe je informatie moet
zoeken dan veel informatie onthouden.

Uitleg

Wist je dat het oudste instrument dat ooit gevonden is, een fluit is, van meer dan veertigduizend jaar oud?

Muziek, de mens en onze geschiedenis zijn onlosmakelijk verbonden.

Sommige muziekstijlen staan nog in de kinderschoenen en bestaan pas een aantal jaar terwijl andere al vele duizenden jaren bestaan! Het door jou gekozen genre heeft hoe dan ook ergens een oorsprong en die ga je deze les onderzoeken.

Wie waren de pioniers van dit genre? De grondleggers die als eerste experimenteerden met deze muziek?

Vroeger werd veel gecommuniceerd met keelklanken. Dit was het eerste 'praten' voor de mens. Men gaat er vanuit dat vroeger tijdens de keelklanken gebruik werd gemaakt van een soort jodeltechniek.

Men begon vroeger boomtakjes te gebruiken en steentjes tegen elkaar aan te slaan om een ritme te creëren.

Men kwam erachter dat de spanning van een pijl en boog ook een klank kan creëren. Dit inspireerde tot de eerste 1-snarige gitaar. Hetzelfde principe kun je nog steeds terug vinden in alle snaarnistrumenten.

Men gebruikte vroeger van alles uit de natuur om muziek te maken. Takjes, huid van dieren en vermoedelijk ook stenen. In gebieden waar een specifieke steensoort (fonoliet) te vinden was, werden stenen gevonden die lijken op wat we nu kennen als de 'xylofoon'. Zoek eventueel op wat een xylofoon is ;-)

CRTL A + C + V?

Helaas...

Bekijk het filmpje hiernaast en leer meer over plagiaat en bronvermelding.

Video plagiaat en bronvermelding

Bronvermelding is dus een belangrijk onderdeel in het zoeken van informatie. Want je mag niet zomaar teksten van andere mensen overnemen. Wat je wél mag doen is de informatie lezen en omzetten in jouw eigen woorden. Dit komt omdat de maker altijd 'auteursrecht' (ook wel copyright genoemd) heeft. Als jij kopieert en plakt, schend jij dit recht en spreken we van 'plagiaat'. Om dit te voorkomen is het belangrijk dat je alle bronnen achterin jouw document opsomt. Zo kunnen mensen kijken waar jouw informatie vandaan komt (uit een boek, van het internet etc.) en of jouw informatie overeenkomt met de bron. Maar het zorgt er natuurlijk ook voor dat de maker zijn/haar waardering krijgt voor de informatie. Want deze persoon heeft hier tijd en energie ingestoken. 

Sleepvraag

Weet jij nog hoe je het Big 6 model doorloopt? Rangschik de stappen.

1

2

3

4

5

6

Zoekstrategie bepalen

Informatie selecteren

Informatie verwerken

Informatie presenteren

Onderzoeksvraag bedenken

Terugblikken

Uitleg

Straks ga je op musicmap.info kijken naar verschillende (sub)genres van muziek. Omdat de website informatie op een visuele manier laat zien, noemen we dit ook wel een 'infographic'. Hiernaast zie je twee manieren om door de site te zoeken.

Voorbeelden

Denkvraag:

Welke zoekmethode past het beste bij mij?

Ga naar musicmap.info om te ontdekken welke subgenre bij 

hoofdgenre hoort. Sleep ze naar het juiste vakje. 

Electronic Dance Music

Rock

Country

Blue note

Pop

Hardtechno

Grunge

Bluegrass

Nordic jazz

Schlager

Aan de slag

Opdracht:

Vind informatie over de geschiedenis van jouw genre 

met behulp van het Big 6 model.

Voorbeelden

Denkvraag:

Wat voor informatie wil ik in de podcast delen?

Werkblad

Bekijk hier het werkblad.

Vind je het handig om aantekeningen op papier te maken? Download

dan het werkblad door op de hotspot hieronder te klikken.

In stap 1 ga je kijken naar wat je wilt weten over de geschiedenis van jouw muziekgenre. Bedenk wat jouw onderzoeksvraag wordt. Ben je even vergeten hoe het werkt? Bekijk dan de video hiernaast. 

Als je gebruik maakt van het werkblad, schrijf dan jouw vraag op bij 'onderzoeksvraag'.

Video: Big 6 stap 1

Stap 1

Als kinderen vastlopen voorbeeldvragen:

- Wat is kenmerkend aan de stijl?

- Hoe populair is het gekozen muziekgenre?

Wat is jouw onderzoeksvraag?

Het is belangrijk dat jouw onderzoeksvraag zo precies mogelijk is. 

Dit vergroot de kansen om te vinden wat je zoekt. Hieronder zie je voorbeeldvragen. Zet ze in de juiste volgorde.

Te vage vraag

Duidelijke vraag

Minder vage vraag

Is reggae leuk?

Luisteren veel mensen naar reggae?

Hoeveel mensen luisteren er naar reggae?

In stap 2 ga je nadenken over jouw zoekstrategie. Welke bronnen geven jou de juiste informatie over de geschiedenis van jouw muziekgenre? En waar vind je die bronnen? Ben je even vergeten hoe het werkt? Bekijk dan de video hiernaast. 

Als je gebruik maakt van het werkblad, schrijf dan jouw vraag op bij 'Kanalen en trefwoorden opschrijven'.

Video: Big 6 stap 2

Stap 2

Welke kanalen en zoektermen ga jij gebruiken?

Uitleg

Wat zijn zoek operators (ook wel search operators genoemd)?

Zoek operators zijn woorden of karakters (zoals * of /) die de zoekmachine laten weten hoe hij moet zoeken. Dit kan zorgen voor specifiekere zoekresultaten. Stel je wilt informatie over muziek vinden. En je weet dat scientas.nl een betrouwbare bron is. Dus je wilt dat jouw artikel over muziek aanwezig is op de website van scientas.nl. Dan kun je het volgende in de zoekbalk van Google typen:

"muziek" site:scientas.nl

Nu zoekt Google alleen maar naar artikelen die 'muziek' in de tekst heeft staan én op scientas.nl aanwezig is.

Nieuwsgierig naar andere operators? In de volgende slide vind je er nog een paar. 

Search operators zijn een handig hulpmiddel om gerichter te zoeken naar jouw informatie in zoekmachines. Combineer de juiste puzzelstukjes met elkaar.

In stap 3 ga je de informatie die je gevonden hebt beoordelen. Welke informatie is zinvol voor jouw podcast? Ben je even vergeten hoe het werkt? Bekijk dan de video hiernaast.

Als je gebruik maakt van het werkblad, schrijf dan jouw antwoorden op bij 'Gekozen kanaal, website opschrijven en betrouwbaarheid uitleggen'.

Video: Big 6 stap 3

Stap 3

Via welke website heb jij jouw informatie gevonden?
Leg uit waarom je deze informatie betrouwbaar vindt.

De informatie is voor nu niet belangrijk genoeg. Leg het opzij.

Beantwoord de informatie jouw onderzoeksvraag?

Is de bron betrouwbaar?

Is de informatie objectief? Of is hij bevooroordeeld?

Ja

Nee

Weet ik niet

Welke bronnen heeft deze bron gebruikt? Vaak vind je een bronvermelding onderaan het online artikel. Kijk kritisch naar deze bronnen. Ogen deze betrouwbaar?

Hoe actueel is de informatie? Vaak kun je bovenaan of onderaan het artikel de datum vinden waarop het artikel is gepost of bijgewerkt. Ga bij jezelf na of het belangrijk is dat de informatie actueel is voor dat wat je zoekt.

Wie is de auteur van het artikel? En kun je deze misschien ook bereiken om details te controleren? Vraag jezelf na of de auteur een journalist is, een onderzoeker of gewoon een hobbyist.

Let ook goed op de tekst. Betrouwbare informatie wordt vaak herhaaldelijk gecontroleerd. Daar zul je weinig spel-, of grammatica fouten in treffen. 

Mooi! Je kunt de informatie gebruiken voor jouw presentatie.

Ja

Nee

Klik op de hotspots voor tips.

In stap 4 ga je alle informatie die je in stap 3 betrouwbaar vond samenbrengen. Op deze manier kun je de informatie netjes organiseren voor de volgende stap. Ben je even vergeten hoe het werkt? Bekijk dan de video hiernaast.

Als je gebruik maakt van het werkblad, schrijf dan jouw zinnen op bij 'Eerste woorden alinea en laatste woorden alinea opschrijven'.

Video: Big 6 stap 4

Stap 4

Schrijf hieronder jouw eerste en laatste woorden van
de alinea.

In stap 5 ga je nadenken over de presentatie van jouw informatie. In welke volgorde ga jij de informatie presenteren? Welke bronnen heb jij gebruikt? Ben je even vergeten hoe het werkt? Bekijk dan de video hiernaast.

Als je gebruik maakt van het werkblad, schrijf dan jouw antwoord op bij 'Bronvermelding'. 

Video: Big 6 stap 5

Stap 5

Het schrijven kan in word of google docs gebeuren.

Kopieer en plak hieronder de links van jouw
informatiebronnen.

Hieronder zie je een screenshot van de bronvermelding in Word. Sleep de 

juiste koptitels boven de juiste bronvermelding. 

Maak daarna jouw eigen bronvermelding.

Digitaal –internetsites:

Youtube:

Boeken:

In stap 6 gaan we terugblikken op het hele proces. Hoe verliep jouw zoektocht? Wat ging er goed en wat kan er de volgende keer beter? Het terugkijken kan jou helpen om de volgende keer het nog beter aan te pakken. Ben je even vergeten hoe het werkt? Bekijk dan de video hiernaast.

Als je gebruik maakt van het werkblad, schrijf dan jouw antwoord op bij 'Terugblikken'.

Video: Big 6 stap 6

Stap 6

Het schrijven kan in word of google docs gebeuren.

Schrijf hieronder op wat goed ging en wat de
volgende keer beter kan.

Welke stappen vond jij het beste gaan? Sleep de 

stappen op de cijfers.

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Stap 5

Stap 6

Begin met het schrijven van jouw script over de geschiedenis van jouw podcast. Deze zul je later gaan opnemen. Gebruik in je script de informatie die je hebt opgezocht.

Hiernaast zie je het voorbeeld in Google Docs. Je mag zelf kiezen of je jouw script in Docs of in Microsoft Word wilt uitwerken.

Het script

Het schrijven kan in word of google docs gebeuren.

Klaar?

Ben je klaar met de opdrachten?

Daag jezelf uit op de volgende slides.  

Kruiswoordpuzzel

Het grotere broertje van de xylofoon

Clarence Clemons bespeelde dit instrument

Dit instrument lijkt veel op een tuba, maar is het niet

Voornamelijk bekend in American Country muziek.

Uitgevonden eind 19e, begin 20e eeuw en lijkt op een piano.

Dit instrument zie je vaak voorbij komen in een showband.

Dit instrument heeft een Perzische en Arabische oorsprong.

Dit instrument is in veel Nederlandse kerken aanwezig.

Dit instrument lijkt op een soort hobo, maar heeft minder kleppen en is iets langer

Een antiek slaginstrument dat begint met de letter C

Eén van de oudste instrumenten die gevonden is in de geschiedenis

Zoek de muziekinstrumenten op op internet.

j

C

i

r

a

r

i

m

b

a

l

a

x

o

f

n

r

a

l

e

F

a

g

o

l

u

i

t

o

m

b

o

n

e

z

b

r

g

e

u

a

n

o

l

e

k

t

r

o

f

o

o

n

o

o

t

t

t

t

Wat is het verschil tussen volksliederen en kunstliederen?
Tip: gebruik jouw zoekvaardigheden om het op te zoeken

In de 19e eeuw werd er een onderscheid gemaakt tussen het volkslied en het kunstlied. Volksliederen waren vaak simpel en gaven een groepsgevoel. Het werd geschreven om gezongen te worden. De moderne variant hiervan is bijvoorbeeld Carnevals muziek.

De kunstliederen werden voorgedragen in kastelen door troubadours. Een bestaand gedicht werd dan door een componist op muziek gezet.

Afsluiting

Vraag om mee te nemen...

Hoe zullen we in de toekomst naar muziek gaan luisteren? 

Musicmap.info

In deze les heb je de volgende skills geleerd

• Een onderzoeksvraag duidelijker maken
• Bronnen controleren op betrouwbaarheid
• Navigeren in een interactieve infographic
• Zoekoperatoren voor Google

Ouderwetse muziekspeler

Deze les

=

Geschiedenis van jouw

muziekgenre zoeken

Volgende les

=

Informatie over het heden van jouw muziekgenre zoeken