4.3 Onrust in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Vraag bij de vorige afbeelding.

Op dit schilderij staan de katholieken en de hervormers. Welke groep is wie? En waar kun je dit aan zien?

Welk geloof is volgens de schilder het beste? en waarom?

4.3 onrust in de Nederlanden

4.3 onrust in de Nederlanden

4.3 onrust in de Nederlanden

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat de Spaanse koning rond 1550 wilde veranderen aan het bestuur in de Nederlanden.
• Je kunt 2 redenen noemen waarom mensen in Nederland ontevreden waren over het Spaanse bestuur.
• Je kunt een oorzaak en gevolg noemen van de beeldenstorm.
• Je kunt de volgende begrippen omschrijven: gewesten, stadhouders en beeldenstorm

De Nederlanden rond 1519*

• In 1519 waren de Nederlanden onder bestuur van Karel V.(zie foto)
• Karel had een erg verbrokkeld rijk. Nederland had 17 gewesten (soort provincies). Elk gewest had een eigen bestuur, rechtspraak en wetten(Dus veel verschillen)

De Nederlanden*

• Moeilijk om groot rijk alleen te besturen -->
• Stadhouder(s) = Edelman die gewest bestuurt als plaatsvervanger koning 
• Bekende = Willem van Oranje -> (Holland, Utrecht, Zeeland)

De Nederlanden

• Karel V voerde veel oorlog --> veel geld voor nodig --> via belasting --> met gewesten discussie over hoogte belasting
• = Lastig --> dus centraal bestuur --> niet meer discussie --> overal zelfde wetten + belasting
  
• 1555 Karel V wordt op opgevolgd door zoon  Filips II
  
• Filips II zelfde doel als vader
  

De Nederlanden

• Filips II probeerde de macht van de adel te verkleinen.
• Hij werkte liever met ambtenaren(waarom?).

Ambtenaar

Een ambtenaar is iemand die werkt voor de koning en hem helpt met het besturen. Een ambtenaar kon Filips zelf uitkiezen, de adel niet.(Stukje herhaling)

Karel V

Filips II

4.3 Onrust in de Nederlanden

4.3 Onrust in de Nederlanden

Groeiende ontevredenheid

1. De Nederlandse edelen en gewesten wilden geen centraal bestuur. 

Omdat Filips ambtenaren aanstelde, kregen de edelen minder te zeggen over het bestuur.

En de gewesten wilden niet dat de koning zomaar belastingen kon opleggen.

4.3 Onrust in de Nederlanden

Groeiende ontevredenheid

2. Protestanten werden zwaar vervolgd. 

Veel mensen waren protestant geworden.

Filips II zag het als zijn plicht om de katholieke kerk te beschermen en pakte de protestanten streng aan.

Als je je niet wilde bekeren, werd je gedood. 

Zelfs veel katholieken vonden de straffen te zwaar. 

De Beeldenstorm(1566)

• Protestanten hadden geen kerken.(Hagenpreek)
• Gelovigen werden daar soms opgehitst(Gek gemaakt)
• Na afloop vernielden een groep protestanten in een klooster alle beelden van heiligen.
  
• Begin van de Beeldenstorm.

De Beeldenstorm

• Filips II was woedend op Nederland!
• Hij stuurde de Spaanse hertog Alva met een leger naar de Nederlanden om de orde te herstellen en de protestanten te straffen.
• Veel protestanten vluchtten!
• Ook Willem van Oranje.
  

4.3 onrust in de Nederlanden

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat de Spaanse koning rond 1550 wilde veranderen aan het bestuur in de Nederlanden.
• Je kunt 2 redenen noemen waarom mensen in Nederland ontevreden waren over het Spaanse bestuur.
• Je kunt een oorzaak en gevolg noemen van de beeldenstorm.
• Je kunt de volgende begrippen omschrijven: gewesten, stadhouders en beeldenstorm

Zelfstandig werken:

Maak opdrachten Alles

Klaar? 

Online nakijken

4.3 onrust in de Nederlanden

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat de Spaanse koning rond 1550 wilde veranderen aan het bestuur in de Nederlanden.
• Je kunt 2 redenen noemen waarom mensen in Nederland ontevreden waren over het Spaanse bestuur.
• Je kunt een oorzaak en gevolg noemen van de beeldenstorm.
• Je kunt de volgende begrippen omschrijven: gewesten, stadhouders en beeldenstorm