5.1 - B - Bondgenoten worden vijanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

5.1 - Bondgenoten 

worden

vijanden

Planning

• Conferentie van Potsdam
• Gevolgen
• Blokvorming
• Koude Oorlog
• Zelfstandig werken
• Afsluiting 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie na deze oorlog vijanden werden. 
  
  
• Je kunt uitleggen hoe twee blokken van landen tegenover elkaar kwamen te staan. 

Kapitalisme

1. Westen
2. Oosten

Vrijemarkteconomie

1. Westen
2. Oosten

Stalin

1. Westen
2. Oosten

Geen verschil tussen
arm en rijk

1. Westen
2. Oosten

Communisme

1. Westen
2. Oosten

Concurrentie

1. Westen
2. Oosten

Dictatuur

1. Westen
2. Oosten

Vrije verkiezingen

1. Westen
2. Oosten

Rode leger

1. Westen
2. Oosten

Planeconomie: een economie waarbij de overheid bepaalt hoeveel en wat er geproduceerd wordt.

1. Westen
2. Oosten

Conferentie van Jalta (februari 1945)

• Na de oorlog blijven de geallieerden samenwerken. 
  
  
• Er komt een nieuwe organisatie: de Verenigde Naties, om oorlog in toekomst te voorkomen. 
  
  
• Afspraken over invloedssferen in Europa.

Leerdoel 1

De zgn. percentages agreement vond plaats in Moskou 1944, en niet in Jalta. Het is een mooi voorbeeld van hoe de Grote Drie een verdeling voor Europa bedachten.

Leerdoel 1

Invloedssferen

• Gebied dat jij hebt veroverd op de Duitsers, daar heb jij invloed.

• Jij mag bepalen wat in dat gebied gebeurt (economie, politiek)

• Vergeet dit ook niet: De ander mag niet ingrijpen in dat gebied, ook al zie je er van alles gebeuren waarmee je het niet eens bent.
  

Leerdoel 1

Conferentie van Potsdam (juli 1945)

• Na WOII Geen gezamenlijke vijand meer: Hitler is verslagen.

• Andere spelers: Churchill en Roosevelt zijn er niet meer bij (Potsdam, juli 1945).
  

• Stalin krijgt steeds meer communistische invloed in delen van Oost-Europa.
  

• De VS hebben een atoombom (angst bij de SU).
  

Leerdoel 1

Gevolgen

• Rusland wil ook een atoombom en gaat over op spionage bij de Amerikanen.

• Rusland ontwikkelt ook en atoombom. 
  
  
• Het wantrouwen tussen beide supermachten groeit. 
  
  
• De tegengestelde ideologieën worden zichtbaar: communisme vs. kapitalisme.

Leerdoel 1

Aantekeningen

• Potsdam: Na de oorlog bleven de geallieerden samenwerken. De Verenigde Naties werden opgericht om een oorlog te voorkomen. Er werden afspraken gemaakt over invloedssferen. Het gebied dat jij verovert op de Duitsers, daar heb jij invloed op. 
• Jalta: Er is geen gezamenlijke vijand meer. Roosevelt en Churchill zijn er niet meer. Stalin krijgt meer communistische invloed en de Verenigde Staten heeft een atoombom. 
• Door de tegengestelde ideologie communisme/kapitalisme groeide het wantrouwen. 

Leerdoel 1

Blokvorming (1)

• De VS ging over op het beschermen van vrijheid en democratie.  Om te voorkomen dat meer landen communistisch worden. 
• Actief helpen bij de wederopbouw van Europa (Marshallplan)

• 1949 Oprichting van militair bondgenootschap: NAVO (VS)
• 1949 Oprichting militair bondgenootschap: Warschaupact (SU)

Leerdoel 2

Blokvorming (2)

• Rusland bracht in alle landen dat het Rode leger had bevrijdt, communistische leiders aan de macht. 
  
  

• Zo ontstond blokvorming, het communistische Oostblok en het kapitalistische westen. 
  
  
• Er kwam een bewaakte grens met prikkeldraad: het IJzeren Gordijn. 

Leerdoel 2

Aantekeningen

• VS gaf economische hulp om vrijheid en democratie te verspreiden, de Marshallhulp, om het communisme tegen te gaan. 
• In 1949 richtten Amerika, Canada, West -en Zuid-Europa de NAVO op, een militair bondgenootschap. Tegelijkertijd richtte de SU het Warschaupact op.  
• De Russen brachten in het Oost-Europa communistische leiders aan de macht. Zo ontstond er een Oost- en een West-blok. Er kwam een bewaakte grens. Tussen Oost- en West-Europa. 

Leerdoel 2

Koude Oorlog

• Koude/kille relatie tussen beide landen.

• Geen echte oorlog tussen beide landen.

• Wel oorlog tussen sommige van hun bondgenoten.

• Grote spanningen en angst in de wereld.
  
  
• Beide landen willen hun eigen systeem in de wereld verspreiden

Leerdoel 2

Zelfstandig werken

• Lezen paragraaf 5.1.
  
  
• Ga aan de slag met de huiswerkopdrachten 1, 2 4, 5 en 6.
  
  

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie na deze oorlog vijanden werden. 
  
  
• Je kunt uitleggen hoe twee blokken van landen tegenover elkaar kwamen te staan.