Transcriptie en translatie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Transcriptie en translatie

Leg je boekje voor je op tafel

Planning

Uitleg transcriptie en translatie 

Maken opdrachten

Bespreken opdracht(en)?

Afsluiting

Na deze les kan je..

Uitleggen wat transcriptie en translatie is

DNA vertalen naar RNA

Transcriptie en translatie

Eiwitsynthese is niks anders dan het maken van eiwitten

Synthetiseren is dan ook een moeilijker woord voor maken 

Transcriptie en translatie

Ons lichaam heeft eiwitten nodig

Voor het maken van spieren

Het onderbouwen van onze afweer

Het maken van enzymen

Transcriptie en translatie

Eiwitsynthese gaat in 2 stappen

1 Transcriptie 

2 translatie

Beide stappen gaan we even doorlopen

Transcriptie 

Bij transcriptie wordt de informatie op het DNA gebruikt

Deze informatie wordt overgeschreven naar een ander molecuul

mRNA

(messenger RNA)

Transcriptie 

Wat gebeurd er dan?

Een klein deel van het DNA

vouwt zich

Hierdoor wordt

een gen zichtbaar

Transcriptie 

Een enzym genaamd

RNA-polymerase

bindt zich aan het DNA

En schrijft de code over

Transcriptie 

Je zou dit kunnen zien

als een kopie van een recept 

uit een kookboek maken

..maar er ontstaat toch een

klein verschil

Transcriptie 

De vorige keer hadden

we het nog over de

letters A T C en G

Welke stonden tegenover

elkaar?

Transcriptie 

Bij RNA werkt het net iets anders

Er komt een nieuwe letter bij

Transcriptie 

Het nu gemaakte mRNA molecuul

Is de instructie voor het maken van een eiwit

En deze gaat vanuit de celkern naar een ribosoom toe

Maken opgaven boekje

Maak opgave over transscriptie en translatie

Let op, je kan niet op alles antwoord geven, je kan nog geen eiwitten maken

Les 2

Geef de complementaire DNA streng

       ATGCGGATTACCTAA

• TACGCCTAATGGATT

Vertel die gemaakte streng vervolgens naar mRNA

• AUGCGGAUUACCUAA      

Les 2

Van deze gemaakte mRNA code (AUGCGGAUUACCUAA)

Kunnen wij na de les van vandaag een eiwit samenstellen!      

Translatie 

Dan nu de stappen van translatie

Stap 1

Ons mRNA gaat dus naar een ribosoom (een van de organellen van de cel)

Een soort fabriekje die eiwitten maakt

Translatie 

Stap 2

tRNA (transfer RNA) moleculen brengen aminozuren naar het ribosoom

Aminozuren zijn niks anders dan kleine onderdeeltjes (bouwstenen) die uiteindelijk een eiwit maken

Translatie 

Elk tRNA molecuul heeft een specifiek anticodon wat matcht met een codon op het mRNA

Translatie 

Stap 3

Het ribosoom

(bruine deel)

leest de codons 

op het mRNA

Translatie 

Elk codon bestaat uit 3 basen en dat codeert voor een specifiek aminozuur

Translatie 

Stap 4 het ribosoom beweegt langs het mRNA en koppelt steeds een nieuw aminozuur 

aan de keten

En vormt zo een

polypeptide

(eiwit)

Translatie 

Wanneer het ribosoom een stopcodon bereikt

stopt de translatie en kan het nieuw gevormde eiwit zijn functie in de cel gaan uitvoeren

Translatie 

Hoe weten we elk

aminozuur

ontstaat?

Stel we hebben

de mRNA code:

AUG-CUU-

UCG

Translatie 

Dit gaat door

tot je de 

combinatie

UAA/UAG/

UGA tegenkomt

Het stopcodon

Translatie 

Als je de gevormde

aminozuren

achter elkaar

plaatst

Heb je je eiwit 

gevonden!

Translatie 

Dus maak hier eens een eiwit van

mRNA code AUG-CGG-AUU-ACC-UAA

• Met-Arg-Ile-Thr-Stop

Maken opdrachten boekje

Maak de opdrachten van transcriptie en translatie

Je kan van de mRNA codes nu eiwitten maken

Maak opgave 'oefenvragen transcriptie translatie'

En maak de reproductievragen 1 tot en met 6

Afsluiting