In Nederland wordt meestal gekookt op aardgas. Het hoofdbestanddeel van aardgas is een reukloos en kleurloos gas. Aardgas kan een explosief mengsel vormen met lucht. Daarom is aan het aardgas dat in Nederlandse huishoudens wordt gebruikt een kleurloze vloeistof toegevoegd: thiolaan (C4H8S). Deze stof verdampt snel en heeft een herkenbare geur, waardoor vrijgekomen aardgas kan worden opgemerkt. Tijdens het koken wordt het thiolaan samen met het aardgas verbrand. De reactievergelijking:
C4H8S + 7 O2 → 4 … + 4 … + SO2
Aardgas - 2017 tijdvak 2
Slide 2 - Tekstslide
1 Geef de naam van het hoofdbestanddeel van aardgas.
Maximumscore 1 methaan
Indien een formule is gegeven in plaats van de naam 0
Slide 3 - Tekstslide
2 In de vergelijking in het tekstblok ontbreken twee formules. Welke formules zijn dat?
Maximumscore 2 CO2 1 H2O 1 Indien een naam is gegeven in plaats van een formule 0
Slide 4 - Tekstslide
3 Geef de rationele naam van SO2
Maximumscore 2 zwavel en oxide 1 di 1
Slide 5 - Tekstslide
4 Bij het koken van een maaltijd wordt gemiddeld 2,7 mg thiolaan verbrand. Laat met een berekening zien hoeveel mg SO2 ontstaat bij de volledige verbranding van 2,7 mg thiolaan.
Maximumscore 3 Een juiste berekening leidt tot de uitkomst: 2,0 (mg). • berekening van de molecuulmassa van thiolaan: 4 × 12,0 (u) optellen bij 8 × 1,0 (u) en bij 1 × 32,1 (u) 1 • berekening van de massaverhouding van SO2 en thiolaan: 32,1 (u) optellen bij 2 × 16,0 (u) en de uitkomst daarvan delen door de molecuulmassa van thiolaan 1 • berekening van het aantal mg SO2 dat ontstaat bij de volledige verbranding van 2,7 mg thiolaan: 2,7 mg vermenigvuldigen met de massaverhouding van SO2 en thiolaan 1
Slide 6 - Tekstslide
De Airbus A380 is op dit moment het grootste passagiersvliegtuig ter wereld. De airbus A380 gebruikt kerosine als brandstof. Kerosine is een mengsel en kan met een gemiddelde molecuulformule worden weergegeven. Het vliegtuig kan maximaal 248 ton kerosine meenemen. De vergelijking van de volledige verbranding van kerosine is hieronder onvolledig weergegeven. Eén coëfficiënt ontbreekt.
5 Welke coëfficiënt moet voor O2 worden gezet om de reactievergelijking kloppend te maken?
Maximumscore 1 23
Slide 8 - Tekstslide
6 Bereken hoeveel ton water ontstaat bij de volledige verbranding van 248 ton kerosine.
Maximumscore 3 Een juiste berekening leidt tot de uitkomst 337 (ton). • berekening van de molecuulmassa van kerosine: 15 × 12,0 (u) optellen bij 32 × 1,0 (u) 1 • berekening van de massaverhouding van water en kerosine: 2 × 1,0 (u) opgeteld bij 16,0 (u) vermenigvuldigen met 16 en delen door de molecuulmassa van kerosine 1 • berekening van de massa water: de massaverhouding van water en kerosine vermenigvuldigen met 248 (ton) 1