H4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Moleculen als bouwstenen

Waar bestaan stoffen uit?

Alle stoffen bestaan uit moleculen.

Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof dat nog alle eigenschappen van die stof heeft.

Als je een molecuul nog verder gaat bekijken bestaat het uit atomen.

Moleculen

Een molecuul bestaat uit 1 óf meerdere atomen

Zuurstofmolecuul

Zuurstof atoom heeft als symbool O

Zuurstofmolecuul zijn twee atomen O-O

Je schrijft dit als 

Molecuultekening

Molecuultekening van water

Bestaat uit:

• 1 atoom zuurstof (O)
• 2 atomen waterstof (H)
• 1 molecuul

Molecuulformule

Molecuulformule:

2x een H-atoom

1x een O-atoom

Het kleine getal is de index en zegt hoe veel van een soort atomen aanwezig is, dit staat altijd achter het element.

Index is 1 laat je weg!

Index

Het kleine getal is de index en zegt hoe veel van een soort atomen aanwezig is, dit staat altijd achter het element.

Index is 1 laat je weg!

Coëfficiënt

Coëfficiënt staat voor de molecuulformule en geeft aan hoeveel moleculen ervan zijn. 

Voorbeeld: 3 CO2

3 * 1 atomen C (koolstof) dus 3 atomen totaal

3 * 2 atomen O (zuurstof) dus 6 atomen totaal

Molecuultekening

Molecuultekening van water

Bestaat uit:

• 1 atoom zuurstof (O)
• 2 atomen waterstof (H)
• 1 molecuul

Molecuulformule

Molecuulformule:

2x een H-atoom

1x een O-atoom

Het kleine getal is de index en zegt hoe veel van een soort atomen aanwezig is, dit staat altijd achter het element.

Index is 1 laat je weg!

Index

Het kleine getal is de index en zegt hoe veel van een soort atomen aanwezig is, dit staat altijd achter het element.

Index is 1 laat je weg!

Coëfficiënt

Coëfficiënt staat voor de molecuulformule en geeft aan hoeveel moleculen ervan zijn. 

Voorbeeld: 3 CO2

3 * 1 atomen C (koolstof) dus 3 atomen totaal

3 * 2 atomen O (zuurstof) dus 6 atomen totaal

reactievergelijkingen kloppend maken

Triviale namen die je moet kennen. 

Stoffen hebben vaak meerdere namen. 

1. Rationele naam = scheikundig
2. Triviale naam = volksmond

In binas tabel 42 staan er enkele. Tabel hiernaast moet je kennen.

reactieschema / reactievergelijking

een reactieschema is in woorden:

methaan + zuurstof --> koolstofdioxide + water

een reactievergelijking is in symbolen

CH₄ + O₂ --> CO₂ + H₂O

in een reactieschema vervang je de woorden voor de afkortingen

reactievergelijking kloppend maken

tijdens een reactie veranderen de beginstoffen en ontstaan er nieuwe reactieproducten

met de zelfde soort deeltjes ( atomen) worden nieuwe stoffen ( moleculen) gemaakt.

alle deeltjes (atomen)die je voor de reactie hebt, heb je na de reactie ook

wet van behoud van massa

de massa voor de pijl is even groot als de massa na de pijl

reactievergelijking kloppend maken

om er voor te zorgen dat je een reactievergelijking kloppend krijgt moeten er voor de pijl evenveel deeltjes zijn van alle atomen als na de pijl

je gaat atomen tellen!

              CH4 + O2             -->                    CO2 + H2O

Voor de pijl:                                                          na de pijl:

1 C                                                                      1 C

4 H                                                                     2 H

2 O                                                                     3 O  ( 2x bij CO₂ en 1x bij H2O)

reactievergelijkingen kloppend maken

om zowel voor de pijl als na de pijl evenveel deeltjes te krijgen moet je het coëfficiënt veranderen

Dit is het getal voor het hele molecuul

de index mag je nooit veranderen

dan krijg je namelijk een hele andere stof!

reactievergelijking kloppend maken

voor de pijl en na de pijl zijn niet even veel atomen aanwezig

              CH₄ + O₂             -->                    CO₂ + H₂O
Voor de pijl:                                                          na de pijl:
1 C                                                                      1 C
4 H                                                                     2 H
2 O                                                                     3 O  ( 2x bij CO₂ en 1x bij H₂O)

Aantal C klopt

Om H kloppend te maken zet je een 2 voor de H₂O

Het hele molecuul H₂O moet je dan vermenigvuldigen met 2

reactievergelijkingen kloppend maken

voor de pijl en na de pijl zijn niet even veel atomen aanwezig
              CH₄ + O₂             -->                    CO₂ + 2H₂O
Voor de pijl:                                                          na de pijl:
1 C                                                                      1 C
4 H                                                                     2 4 H
2 O                                                                     3 4 O  ( 2x bij CO2 en 2x bij 2H₂O)

Aantal C klopt

Aantal H klopt nu ook

Nu moet alleen de O nog kloppend worden gemaakt. Dit doe je door een 2 voor de O₂ te zetten. Je moet nu O₂ vermenigvuldigen met 2

reactievergelijkingen kloppend maken

voor de pijl en na de pijl zijn niet even veel atomen aanwezig
              CH4 + 2O2             -->                    CO2 + 2H2O
Voor de pijl:                                                          na de pijl:
   1 C                                                                         1 C
   4 H                                                                     2 4 H
2 4 O                                                                     3 4 O  ( 2x bij CO2 en 2x bij 2H2O)

Aantal C klopt
Aantal H klopt nu ook

Aantal O klopt nu ook

reactievergelijking is kloppend gemaakt

Binas tabel 34 

Blauwe zijn metalen.

Komen altijd alleen voor. 

oefenen