1MHA JB

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Grammatica

Leerdoelen

Ik kan de pv vinden in een zin.

Ik kan het werkwoordelijk gezegde vinden in een zin. 

Ik kan het onderwerp vinden in een zin

De persoonsvorm (pv)

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

in elke zin staat een pv.

De pv is onderdeel van het werkwoordelijk gezegde. 

Hoe vind je de pv in een zin?

De vraagproef: maak de zin vragend. De pv komt vooraan te staan. Let op vraagwoorden!

De tijdproef: zet de zin in een andere tijd. De pv verandert.

Hoe vind je de pv in een zin?

De tijdproef:

Mijn broertje voetbalt graag.
Mijn broertje voetbalde graag.

De vraagproef:
Sem eet het liefst elke dag slagroomtaart.
Eet Sem het liefst elke dag slagroomtaart?

Het werkwoordelijk gezegde

Vind het werkwoordelijk gezegde (wg) in een zin.

-Het wg van een zin bestaat uit alle werkwoorden in een zin, dus ook de persoonsvorm.

-Het werkwoordelijk gezegde bestaat altijd uit de persoonsvorm en kan aangevuld worden met andere werkwoordsvormen. 

Het werkwoordelijk gezegde

Het wg kan bestaan uit:

• alleen de pv: er staan geen andere werkwoorden in de zin.
  Ik eet een appel.
• de pv + voltooid deelwoord en/of het hele werkwoord.
  Ik heb een appel gegeten.
• pv+  'aan het' of 'te' + werkwoord
  Ik ben mijn weektaak aan het maken.
  Ik probeer mij te concentreren.
  
  

Het werkwoordelijk gezegde

Vergeet niet dat splitsbare werkwoorden kunnen worden gesplitst:

Morgen ga ik de grote pannen afwassen.
Vandaag was ik de borden af. 

Het onderwerp

• Het onderwerp van een zin is: wie of wat iets doet
• Het onderwerp van een zin kan één woord of meerdere woorden zijn
  
• Het kan op verschillende plekken in een zin staan, maar het staat meestal naast de persoonsvorm
  
• Je kunt het onderwerp van een zin vinden door de vraag te stellen: wie of wat + wg?

Het onderwerp

• Marieke schuift de deuren open.
  Wie/wat schuift? Marieke
• In het bos staan veel bomen.
  Wie/wat staan? Veel bomen

Zelfstandig werken

Opdracht 4 t/m 6

Je mag rustig overleggen, maar blijf op je plek. Als er iets is, steek je vinger op.
Ik kom sowieso bij iedereen langs om te kijken hoe het gaat.