4.2 Tussen de Wereldoorlog (Deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2,3

4.2 Tussen de Wereldoorlog (Deel 2)

1919-1939

Voor en na een wereldoorlog

Leerdoel

In deze paragraaf leer je: 

- Hoe Rusland een totalitaire dictatuur werd

- Hoe Italië een totalitaire dictatuur werd

- Hoe Duitsland een totalitaire dictatuur werd

Tijd van wereldoorlogen

Einde WOI

Op 11 november 1918 kwam er een wapenstilstand en was de Eerste Wereldoorlog voorbij. De overlevenden konden naar huis, maar er waren ook miljoenen doden, vermisten en gewonden.

Verdrag van Versailles

Duitsland mag geen groot leger meer hebben. 

Duitsland moet een Enorme schadevergoeding betalen.

Duitsland raakt haar kolonies kwijt. 

Duitsland wordt kleiner, hieruit is polen ontstaan. 

Weet je het nog?

• De eerste wereldoorlog is in 1918 afgelopen
• Veel landen in Europa hebben enorme schade
• De kaart van Europa ziet er anders uit: er zijn nieuwe landen bijgekomen
  

Hoe gaat het nu verder?

• Na de oorlog worden landen weer opgebouwd
• De jaren ‘20 zijn voor veel landen een welvarende tijd
• Vooral in de VS gaat het economisch goed: sterkste industrieland

Na de Eerste Wereldoorlog willen mensen genieten van het leven:

- feesten

- dansen (nieuwe muzieksoort Jazz)

- vrouwen gaan zich anders kleden en gedragen

- veel geld uitgeven aan leuke dingen 

Welvaart?

Roaring Twenties

Kijk naar het volgende fragment over de 'roerige jaren twintig' in de Verenigde Staten.

Daarna volgt een vraag!

Welke vormen van 'welvaart' uit de jaren '20 in de VS zag je in het fragment naar voren komen?

De VS in de jaren '20

• De VS werden begin 20e eeuw het sterkste industrieland ter wereld
• Henry Ford maakt auto’s met de lopende band: een nieuwe manier van produceren
• De welvaart in de VS nam enorm toe in de jaren '20
• Er ontstond een 'consumptiemaatschappij'
• Veel mensen kopen “op krediet”

De VS als eerste consumptiemaatschappij

• De Amerikanen produceerden sneller en goedkoper dan de Europeanen
• De Amerikaanse economie bloeide op en de welvaart nam toe
• Keukenapparatuur, stofzuigers, radio's, auto's en andere luxeartikelen deden hun intrede

Welke 'nieuwe' optie hadden Amerikanen als ze de luxeproducten niet konden betalen?

1. Stelen
2. Geld lenen
3. Ruilen
4. zelf produceren

Waarom werden de jaren '20 de 'Roaring Twenties' genoemd?

1. Er werd veel gedanst
2. Er werd veel gerookt
3. Het was een levendige tijd
4. Kopen op afbetaling kwam opzetten

Even op een rijtje...: (VS)

- De roerige jaren ‘20 - the roaring twenties

- Leuke dingen - bioscoop, restaurants

- Andere mentaliteit - manier van denken

- Deel wilde consumeren, deel was conservatief

1920 - 1933 - verbod op alcohol (drooglegging)

- Steeds meer moonshine - zelfgestookte drank

Duitsland na WO I 

• Duitsland wordt een democratie--> werkt slecht, veel extreme partijen
• Om de herstelbetalingen te kunnen betalen wordt er geld bij gedrukt.
• Economisch gaat het slecht (uitzondering 1924-1929)

Dolkstootlegende

De nieuwe linkse regering had wapenstilstand gesloten na WOI.

En daarmee soldaten verraden.

Republiek van Weimar

• Van 1918 -1933 heet DU zo
  
• Geen keizer, democratie
• Niet populair
• Veel gevechten op straat tussen communisten en de  nazi's (nat. socialisten)

Bij de Vrede van Versailles...

1. Kreeg Duitsland de schuld van WO I
2. Raakte Duitsland veel land kwijt
3. Mocht Duitsland nog een klein leger hebben
4. Alle drie de vorige antwoorden zijn goed

Een republiek heeft

1. Geen regering
2. Geen president
3. Geen democratie
4. Geen koning/keizer

Tijdens de Republiek van Weimar was er veel strijd tussen...

1. de kapitalisten en de communisten
2. de republikeinen en de monarchisten
3. de Duitsers en de Fransen
4. de communisten en de nationaal-socialisten

Inflatie betekent...

1. Dat je geld minder waard wordt
2. Dat je geld meer waard wordt
3. Dat je minder kunt kopen voor je geld
4. Dat je minder verdient

Duitsland 

1924-1929

Gaat economisch goed met Duitsland. NSDAP blijft daardoor klein. Komt door steun vanuit Amerika.

Economische crisis

1929

- Beurskrach in Verenigde Staten

- crisis slaat over naar Europa 

Economische crisis

Wereldcrisis, dus ook in DU.

In de Republiek van Weimar ging het extra slecht door:

1) Herstelbetalingen

2) Geen leningen VS meer

3) Geen koloniën

HYPERFLATIE

je geld is niets meer waard

De economische crisis trof Duitsland extra zwaar omdat...

1. Duitsland geen kolonies had
2. Duitsland geld moest betalen aan FR en GB
3. Duitsland geen geld meer kreeg van de VS
4. Alle drie de vorige antwoorden zijn goed

4. Hitler komt aan de macht

Hitler komt aan de macht

Adolf Hitler

Ontevreden veteraan

Richt de NSDAP op

Mislukte staatsgreep 1923

           Schrijft "Mein Kampf" 

NSDAP

• NSDAP neemt fascistische standpunten over ...
  
  
• + voegt rascisme toe (op basis van afkomst)--> rassenleer en antisemitisme.

*  Gebruikt propaganda en terreur

Hitler onze laatste hoop stond op verkiezingsposters van de NSDAP

Propaganda

 Nationaal-Socialisme

• Met Nationaal-Socialisme wordt het Duits fascisme in de periode 1933-1945 bedoeld
  

• Ook wel: nazisme genoemd

• De aanhangers worden ook wel nazi's genoemd

• De Nederlandse NSB was ook nationaal-socialistisch

Kenmerken van nationaal-socialisme

• Het Duitse ras moet raszuiver worden gehouden.
  

• Rassenleer en antisemitisme (jodenhaat)

• Het Duitse volk heeft Lebensraum (=levensruimte) nodig.

• Heim ins Reich: alle Duitsers moeten in één groot rijk wonen

Duitsland wordt een totalitaire staat

• Het belang van de groep en de staat gaat voor alles.
  
• Wie niet wou luisteren werd geïntimideerd.
• De leider (Der Führer) is allesoverheersend.
• Duitsland wordt een dictatuur. 
• Eenpartijstelsel, geen parlementaire democratie.
  
• Propaganda.
  
• Jeugd geïndoctrineerd.
  
• Veel uiterlijk vertoon.

Indoctrinatie, ook op school, hoe ziet de ariër eruit?

Oorlogsindustrie

Werkeloosheid verdween doordat Hitler opdracht gaf aan de oorlogsindustrie om wapens en andere militaire producten te maken. 

In nederland

NSB --> Nationaal socialistische beweging

Niet zo groot, Nederlanders stemden op gematigde partijen

Begrippen uit deze les

• Economische crisis
• Nationaal Socialisme
• Nazi's 

Huiswerk

Maken 4.2 Tussen de Wereldoorlog 
Opdracht 6, 7 en 8