CSE Nederlands 2024

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

 CSE Nederlands

donderdag 16 mei

13.30-15.30 uur

Leesvaardigheid

Schrijfvaardigheid

Wat krijg je op het examen?

1. tekst -> circa 20 minuten
2. tekst -> circa 25 minuten
3. Advertentietekst -> circa 10 minuten
4. tekst -> circa 30 minuten
5. Schrijfopdracht -> circa 30 minuten

Vragen over tekstverbanden

• Wat is het verband tussen alinea 4 en 5?

• Wat is de functie van alinea 5 ten opzichte van alinea 5?

Het is belangrijk om de signaalwoorden en tekstverbanden van de vorige dia uit je hoofd te leren.

Tekstverbanden

Hoofdgedachte van de tekst

Om de hoofdgedachte te vinden in een tekst kun je de volgende vraag stellen:

• Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd?

Soms staat de hoofdgedachte in de inleiding of in het slot.

Samenvattingsvragen

Sommige vragen op het CSE zullen over samenvatten gaan. Deze vragen toetsen of je: 

• hoofdzaken in een tekst kunt herkennen; 
• hoofdzaken van bijzaken kunt onderscheiden;
• tekstgedeelten in de juiste volgorde kunt zetten. 

Voorbeeld samenvattingsvraag

Doel van de tekst

Wat wil de schrijver bereiken bij de lezers met zijn tekst?
Voorbeeld van tekstdoelen:

• Informeren;
• Activeren;
• Overtuigen;
• Amuseren.
  

Open vragen

Leg uit / Verklaar: geef een uitleg in je eigen woorden. Schrijf dus geen zinnen uit de tekst over.
Noem twee ... / Welke twee ...: schrijf dan twee dingen op. Niet meer, alleen de eerste twee worden nagekeken.
Citeer een zin: schrijf de eerste twee woorden van een zin op en de laatste twee woorden. Daartussen gebruik je drie punten.
Zet het regelnummer tussen haakjes. "Het is ... tekst over." (r.23)

Meerkeuzevragen

Stap 1: Lees eerst alleen de vraag.
Stap 2: Lees nog een keer het tekstgedeelte.
Stap 3: Zoek in de tekst zelf het antwoord op de vraag.
Stap 4: Vergelijk jouw antwoord met de antwoorden bij de vraag.
Streep de antwoorden weg die niet goed zijn. Kies het beste antwoord.

Advertentie

• Commerciële of ideële reclame; 
• Beeld in advertenties;
• Doelgroep; 
• Tekstdoel advertentie.

Advertentie          

Illustraties kunnen verschillende functies hebben. 

- Helpen bij het begrijpen van de tekst

- Bedoeld om aandacht te trekken

- Noodzakelijke toevoeging

- Ter 'versiering'

Lettertypes

- belangrijk bij de opmaak van de tekst.

- Belangrijk voor de nadruk

Lees sowieso de volledige tekst; laat je niet afleiden door alle andere informatie

 Advertentie

Commerciële of ideële reclame

Beeld in advertentie

Mogelijke functies van beeld in een advertentie zijn; 

• Aandacht trekken; 
• Informatie toevoegen; 
• De naam van de advertentie toelichten;
• De tekst verduidelijken. 

Tekstdoel advertentie

Het tekstdoel van een advertentie kan zijn: 

• De lezer aansporen om iets te kopen of te doen; 
• De lezer amuseren; 
• De lezer informeren; 
• De lezer overtuigen; 
• De lezer een mening laten overnemen. 

Vaak heeft een advertentie meerdere doelen. Het meest voorkomende tekstdoel is: aansporen/activeren/tot handelen aansporen. 

Schrijfopdracht

- Artikel

- Zakelijke mail

- Zakelijke brief

13 punten:

•  Inhoud: 6 pnt

Alle punten die gevraagd worden, moeten in je schrijfopdracht zitten. Elk onderdeel dat niet of niet goed in je tekst staat, kost je een punt.

• Taalgebruik: 5 pnt

Met taalgebruik wordt bedoeld: formulering, spelling en interpunctie.

•  Presentatie: 2 pnt

Je tekst moet overzichtelijk en volgens de afgesproken regels (=conventies) geschreven zijn.

Zakelijke e-mail

Artikel

Titel Artikel

• Inleiding
• Kern
• Slot

Naam

Klas

Zakelijke brief 

Overige tips schrijfopdrachten

• De tekst moet uit minimaal 100 woorden bestaan. Anders krijg je geen punten voor  conventies. 
• Haal zoveel mogelijk informatie uit de situatieschets. 
• Schrijf zoveel mogelijk woorden over uit de situatieschets. Hiermee beperk je het risico op taalfouten.  
• Schrijf alleen in de opdracht wat er echt moet staan. Ga er niet zelf informatie bij verzinnen. 
• Houd je aan de opdracht
• Elke zin begint met een hoofdletter en eindigt met een punt.
• Maak de zinnen niet te lang

De volgende dia's zijn extra

Jan Postma

Halmersinge 21

9477 BK Haren

Haren, 17 mei 2021

CSG Augustinus

t.a.v. dhr. Tulner

Admiraal de Ruyterlaan 37

9751 AH Groningen

Betreft: klacht, sollicitatie, informatiepakket aanvragen, gastles

Geachte heer Tulner,

Inleiding: Mijn naam is…. (jezelf voorstellen) + Deze brief schrijf ik, omdat (waarom schrijf je deze brief?)

Kern: Alle informatie (zie opdracht)

Slot: (Verwachting, netjes afsluiten) Graag zie ik een reactie binnen twee weken tegemoet.

Met vriendelijke groet,

(Handtekening)

Jan Postma

 

https:

https:

Algemene tips CSE Nederlands

Oefen oude examens op www.examenblad.nl 

Kies voor de recentere jaartallen vmbo TL. 
Leer echt de theorie uit het boek en vanuit de Lessonup lessen.  
Lees de vragen goed! 

Als er wordt gevraagd om een citaat: citeer dan ook. 

"Eerste twee ... laatste twee" (r....) 

Als er wordt gevraagd: "geef antwoord in maximaal 20 woorden" schrijf dan ook echt maar 20 woorden op. 

Let op de tijd! Je hebt 120 minuten om je examen af te ronden.

Dus: train jezelf! 

https: