§7.2 Besluiten nemen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§7.2 Besluiten nemen

Wat is ook weer een parlementaire democratie ?

Leerdoelen

Je kunt in je eigen woorden uitleggen:

- Hoe de Eerste en Tweede Kamer worden samengesteld

- Hoe de Regering wordt gevormd

- Hoe een wet tot stand komt

Let op: maandag 16 september: SO H7 (§7.1 tot en met §7.3)

Evenredige vertegenwoordiging

In Nederland is er sprake van een kiesstelsel volgens evenredige vertegenwoordiging. Het aantal uitgebrachte stemmen, gedeeld door het aantal zetels, bepaalt hoeveel stemmen er nodig zijn voor één zetel (kiesdeler).

In een formule:

Aantal stemmen / aantal zetels = kiesdeler

Bij de Tweede Kamer verkiezingen van 2023 hebben 10.432.726 mensen geldig gestemd. Hoeveel stemmen heeft een partij nodig voor één zetel?

Het parlement

Verdelen van zetels gaat via evenredige vertegenwoordiging

Een groep Kamerleden van eenzelfde partij zijn een fractie

Landelijk kiest het volk de leden van de Tweede Kamer

De Eerste Kamer wordt gekozen door de leden van Provinciale Staten ( = 'getrapte verkiezingen' )

Een systeem waarbij alle geldige stemmen worden opgeteld en gedeeld door het aantal zetels, om te bepalen hoe de zetels worden verdeeld

Het parlement

Eerste Kamer

75 leden

Tweede Kamer

150 leden

Filmpje

Hoe werkt de Tweede Kamer?

Regering en kabinet (niet hetzelfde!)

Het kabinet bestaat uit de ministers en staatssecretarissen

Het kabinet bedenkt de meeste wetten en voert deze uit

De ministers vormen samen met de koning de regering

Kabinet

Regering

Staatssecretarissen

Ministers

Koning

Onderministers, zij helpen de minister. Een soort van assistentmanager.

De Regering 

Regering = koning ** + minister president + ministers + staatssecretarissen

Kabinet = Minister-President + Ministers en staatssecretarissen. 

Hoofd regering = minister-president/premier

** de koning heeft geen invloed in de regering!**

Eerste kamer ( 'Senaat' )

Rechten Eerste en Tweede Kamer

Eerste                                                                                       Tweede

Budgetrecht                                                                          I.d. 1e Kamer, + recht van

Onderzoeks- & Enquêterecht                                        Initiatief en recht van Amen-

Interpellatierecht                                                                 dement

Vragenrecht

Motierecht

Wetgevende bevoegdheden

• recht van amendement (*)
• recht van initiatief (*)
• wetten  goedkeuren/ afwijzen
• recht van budget
• recht van interpellatie
• recht van enquête

*alleen 2e kamer

 1e en 2e kamer

(*) Enkel voor de Tweede kamer

• Wetsvoorstellen veranderen.
• Wetsvoorstellen indienen.

• Uitgaven regering goed/afkeuren
• Uitleg vragen aan ministers
• Uitgebreid onderzoek doen

Rechten parlement: 1e + 2e kamer

Resumé

Schrijf voor jezelf aan de hand van de 'W'-vragen (wie, wat, waar, waarom en wanneer) in je aantekeningenschrift op wat je deze les hebt geleerd.

Het formatiespel

Volg de instructies op de video's en van de docent

Ronde 2

Kies 10 standpunten

Ronde 3

Zet je 10 standpunten van 'belangrijkheid'. 

Meest belangrijke standpunt = 10 punten
Minst belangrijke standpunt = 1 punt

Ronde 4

Onderhandel met de andere groep over de standpunten. Komen samen tot 10 gezamenlijke standpunten. Probeer zoveel mogelijk van jullie (hoge) standpunten door te voeren.

Ronde 4

Tel het aantal punten dat jouw groep heeft gehaald. Vul dit in het scoreformulier in.