Kunstgeschiedenis - Romaans

Tot welke periode wordt de Romaanse kunst gerekend?
A
Vroege middeleeuwen
B
Hoge middeleeuwen
C
Midden middeleeuwen
D
Late middeleeuwen
1 / 22
volgende
Slide 1: Quizvraag
KunstMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

In deze les zitten 22 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Tot welke periode wordt de Romaanse kunst gerekend?
A
Vroege middeleeuwen
B
Hoge middeleeuwen
C
Midden middeleeuwen
D
Late middeleeuwen

Slide 1 - Quizvraag

Romaans
  • 1000 - 1200
  • ‘Romaans’ is afgeleid van ‘Romeins’.               De bouwstijl doet Romeins aan vanwege  de rondbogen en dikke muren.
  • Christelijke geloof centrale rol.
  • "Ora et labora" = bid en werk. 
  • In de 11e eeuw ontstaan pelgrimstochten (o.a. naar Santiago de Compostela.) Langs deze routes worden kerken gebouwd, met extra zijschepen, straalkapellen en kooromgangen voor alle pelgrims. 
Romeins bouwwerk: Colosseum
Romaanse kerk

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Teken- en schilderkunst
  • In  dienst van het geloof. 
  • In kloosters werden boeken gekopieerd door monniken. 
  • Manuscripten voorzien van illustraties.
  • Verluchting = illustratie. 
  • Miniatuur = kleine illustratie in manuscript.
  • Initiaal = beginletter, vaak versierd. 
  • Op perkament.

Slide 4 - Tekstslide

Romaanse fresco's
  • Fresco = schildering in natte kalk. 
  • Wandschilderingen, plafonds en gewelven. 
  • Gaat om de (Christelijke) boodschap, niet om een naturalistische weergave.
  • Onderwijs aan analfabeten. Makkelijk te begrijpen.
  • Kunstenaars anoniem (ambacht i.p.v. kunst)
Stilistische kenmerken:
  • Vereenvoudigd, gestileerd
  • Schematische weergave
  • Platte vormen, weinig plasticiteit
  • Zwarte contourlijnen
  • Stapeling: verschillende           voorstellingen boven elkaar.
 


Slide 5 - Tekstslide

Tapijt van Bayeux
  • Wandtapijt van 70 meter lang. 
  • Verhaal van de verovering van de   Engelse troon door de   Normandische Willem de   Veroveraar (slag bij Hastings).
  • Eén van de belangrijkste   middeleeuwse kunstschatten ter wereld.

Slide 6 - Tekstslide

Romaanse kerken hadden zware dakconstructies wat zorgde voor dikke muren en kleine raampjes.
A
Waar
B
Niet waar

Slide 7 - Quizvraag

Bouwkunst
  • Voor het eerst tongewelven in plaats van     houten daken. 
  • Het gewicht van dit dak werd gedragen door dikke muren met steunberen
  • Kleine ramen.
  • Rondbogen gaven de constructie   voldoende stevigheid. 
  • Exterieur versierd met ornamenten en   beeldhouwwerk. 

Slide 8 - Tekstslide

Tongewelf
Koepelgewelf
Kruisgewelf

Slide 9 - Sleepvraag

Meerdere rondbogen na elkaar maakt een tongewelf

Slide 10 - Tekstslide

Tongewelf                   Kruisgewelf             Kruisribgewelf

Slide 11 - Tekstslide

Plattegrond van Romaanse kerk
op basis van de basilica.

Slide 12 - Tekstslide

Plattegrond van Romaanse kerk 
op basis van Latijns kruis.

Slide 13 - Tekstslide

  • Dikke muren / kleine ramen / weinig licht
  • Rondbogen
  • Beeldhouwwerk op het exterieur
  • Kruisvormige plattegrond
  • Middenschip, dwarsschip
  • Viering, absis, straalkapellen
Kenmerken Romaanse architectuur

Slide 14 - Tekstslide

Vieringtoren
Verhoogd middenschip
Westwerk
Apsis
Kleine ramen met rondbogen
Transept
Steunberen
Zijbeuk

Slide 15 - Tekstslide




Galerij
Arcadebogen
Gordelboog 
Massief-bouw
Dikke muren
Steunberen


Dwarsschip (transept)
Latijns kruis
Zijbeuken
Kooromgang
Straalkapellen
Rondbogen
Tongewelven
Pijlers


Massief-bouw
Dikke muren
Steunberen

Kenmerken Romaanse bouwkunst
Zie blz. 35 en 36 Kunstboek

Slide 16 - Tekstslide


Romaanse kerkbouw
A
Hoog, decoratief, Latijns kruis, burcht gevoel
B
Groot, skeletbouw, veel ramen, goddelijk licht
C
Klein, compact, knus
D
Somber, groot, dikke muren, weinig ramen

Slide 17 - Quizvraag

Romaanse beeldhouwkunst
De romaanse beeldhouwkunst hangt nauw samen met de bouwkunst. Het betreft in veel gevallen gebeeldhouwde reliëfs, die deel uitmaken van de bouwsculptuur van een kerk, zoals timpanen en kapitelen.

Slide 18 - Tekstslide

Timpaan
Grieks timpaan
Gotisch timpaan
Romaans timpaan


  • Laatste oordeel
  • Reliëf
  • Belangrijkste figuur het grootst
  • Gestileerd
  • Destijds polychroom
  • Statisch, star, geen emotie
  • Plat: plooien zijn bijv. gegraveerde lijnen

Slide 19 - Tekstslide

Romaanse beeldhouwkunst
Het ging de Romaanse beeldhouwers niet om dat het afgebeelde heel realistisch was.
Het ging hen om de Christelijke boodschap. De meeste mensen waren analfabeet, dus door middel van 'plaatjes' wilde de kerk hen aan de verhalen uit de Bijbel herinneren.

Slide 20 - Tekstslide

Romaanse beeldhouwkunst
De beelden boven de ingang van de kerk en op kapitelen doen ons misschien humoristisch aan. Voor de Middeleeuwse gelovige was het echter een verschrikkelijk vooruitzicht. Als ze zich niet aan de wetten van de kerk hielden zouden ze na de dood branden in de hel.

Slide 21 - Tekstslide

Relieken
  • Pelgrimstochten: pelgrims bezoeken plaatsen waar heiligen hebben geleefd of waar er resten zijn van heiligen (= relieken)
  • Een reliek geeft kracht, genezing en/of vergeving van schuld. 
  • Relieken worden vaak bewaard en getoond in luxe kistjes: reliekschrijnen.


Slide 22 - Tekstslide